Geschiedenisleraar.nl
Dé link tussen verleden en heden
Visit the website
menu
Start
Lessons
Search
About
De Koude Oorlog (1970-1991)

De Koude Oorlog (1970-1991)

De Koude Oorlog

Periode 1970-1991

1 / 61
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

Lesson by Geschiedenisleraar.nl

This lesson contains 61 slides, with interactive quizzes, text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Introduction

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke gebeurtenissen de Koude Oorlog in de jaren '70 en '80 bepaalden, en op welke manier de Koude Oorlog eindigde.

Items in this lesson

De Koude Oorlog

Periode 1970-1991

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke gebeurtenissen de Koude Oorlog in de jaren '70 en '80 bepaalden, en op welke manier de Koude Oorlog eindigde.

Slide 3 - Slide


Detente
[de·ten·te (de; v) politieke ontspanning]

Ontspanning in de jaren '70 tussen de Verenigde Staten 
en de communistische wereld

Slide 4 - Slide

Waarom ontspanning?
  • Betere communicatie sinds de Cuba Crisis (Hotline)

  • De wereld was inmiddels wel gewend aan de Koude Oorlog

  • De dominotheorie bleek (deels) niet waar te zijn

  • Amerika was militair en financieel onderuit gegaan in Vietnam

  • Economisch en politiek begon de Sovjet-Unie vast te lopen (stagnatie)





Slide 5 - Slide

Voorbeelden
  • Ping Pong-diplomatie tussen China en de Verenigde Staten (1971)

  • Bezoek van Nixon aan China en de Sovjet-Unie (1972)

  • Bezoek van Sovjet-leider Breznjev aan de Verenigde Staten (1973)

  • Vrede met Noord-Vietnam (1973)

  • Serie verdragen over beperking (atoom)wapens: non-proliferatievedrag, SALT I en SALT II 

Slide 6 - Slide


Ontmoeting in de ruimte
juli 1975



De ruimterace was inmiddels, met het brengen van de eerste mens op de maan, gewonnen door de Verenigde Staten

Slide 7 - Slide


Inval van Afghanistan
door de Sovjet-Unie 
december 1979




Einde van de detente

Slide 8 - Slide


Van ontspanning 
naar grote spanning
eerste helft van de jaren '80

Slide 9 - Slide

Wat weet jij eigenlijk
van een atoomoorlog?

Slide 10 - Mind map

Wat is er aan de hand?

  • Wederzijdse boycot van de Olympische Spelen (Moskou 1980, Los Angeles 1984)

  • Nieuwe president in de Verenigde Staten, Ronald Reagan, is agressief richting de Sovjet-Unie en spreekt over 'The Evil Empire' en de Sovjet-Unie moet naar de 'schroothoop der geschiedenis'

  • Sovjet-Unie schiet een passagiersvliegtuig van Zuid-Korea uit de lucht (269 doden)

Slide 11 - Slide

Wat is er aan de hand?

  • Star Wars, SDI (Strategic Defense Initiative), een ruimteschild tegen raketten uit de Sovjet-Unie

  • Spierballen laten zien: plaatsing van nóg meer kruisraketten in Europa en opzichtige militaire oefeningen (Able Archer, 1983)

  • Vergeet dit ook niet: de VS wilden de SU militair en economisch kapot maken door hen te dwingen nieuwe wapens te plaatsen.

Slide 12 - Slide


Star Wars


Technisch haalbaar, financieel volstrekt onhaalbaar

Slide 13 - Slide


Leven met de Muur
Foto's uit 1986

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide


De Koude Oorlog ontdooit
tweede helft van de jaren '80

Slide 26 - Slide


Waarom?


  • Reagan wordt herkozen als president van de VS in 1984: hij kan nu iets vriendelijker richting de Sovjet-Unie zijn
  • Nieuwe leider voor de Sovjet-Unie, Mikhail Gorbatsjov, brengt een ander geluid


Slide 27 - Slide

Mikhail Gorbatsjov
  • Glasnost: openheid

  • Perestrojka: economische hervormingen

  • Bezuinigen op militaire activiteiten: minder wapens, minder soldaten. 

  • Dus ook minder Sovjet-soldaten buiten de Sovjet-Unie

  • Vergeet dit ook niet: wat betreft Gorbatsjov is de wapenwedloop voorbij. De Sovjet-Unie doet in ieder geval niet meer mee.

Slide 28 - Slide

Gevolgen
  • Gorbatsjov wil een betere relatie hebben met de Westerse landen

  • Verschillende, belangrijke ontmoetingen tussen Reagan en de Gorbatsjov

  • Eenzijdige ontwapening van de Sovjet-Unie

  • Terugtrekking van de Sovjet-troepen uit Afghanistan

  • Vergeet dit ook niet: Gorbatsjov wil graag dat zijn ideeën ook in andere communistische landen van Oost-Europa worden ingevoerd. Deze landen willen, kunnen en durven dit niet.

Slide 29 - Slide

Video
Toespraak van Reagan in West-Berlijn, juni 1987

Slide 30 - Slide

1

Slide 31 - Video

01:15-01:20

Slide 32 - Slide


Revolutiejaar 1989


De val van het communisme in Oost-Europa

Slide 33 - Slide

Oorzaken
 
  • De ideeën van Gorbatsjov (glasnost, perestrojka)...

  • ...botsen met de oude, vastgeroeste, ideeën van de Oosteuropese leiders...

  • ...maar zijn wél populair bij het volk van die landen!

Slide 34 - Slide

Hongarije zet de grens 
met Oostenrijk open
mei 1989



Veel andere inwoners van Oost-Europese landen 
vluchten via Hongarije naar het westen.
Deze Oost-Europese leider begrijpt wél de ideeën van Glasnost en Perestrojka: hij wil zijn volk meer vrijheid geven.

Slide 35 - Slide


Val van de Berlijnse Muur
9 november 1989

Slide 36 - Slide

Wat is er aan de hand?

  • Bevolking van Oost-Berlijn en Oost-Duitsland wil meer vrijheid en openzetten van de grens

  • ... maar de Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!

  • Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn

  • Ook tijdens het 40e verjaardagsfeest van de DDR, in oktober 1989

Slide 37 - Slide


Gorbatsjov is eregast...


...hij komt niet om feest te vieren, maar om de leiders van Oost-Duitsland te waarschuwen: de Sovjet-Unie helpt niet meer bij het neerslaan van demonstraties

Slide 38 - Slide


Elke avond zijn er demonstraties in Berlijn



De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, 
terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Slide 39 - Slide

Video: 
Tagesschau van 9 november 1989, 
met de persconferentie van Günter Schabowski
Eén van de partijleiders van de DDR geeft, twijfelend, aan: 
We hebben besloten dat iedere DDR-burger de grens over mag. 
Dat geldt - voor zover ik weet - ... vanaf nu.

Slide 40 - Slide

1

Slide 41 - Video

00:04-00:08

Slide 42 - Slide

Slide 43 - Slide

Slide 44 - Slide

Video
De Berlijnse Muur: 
2. De val

Slide 45 - Slide

1

Slide 46 - Video

00:02-00:08

Slide 47 - Slide

Video
Een terugblik op de val 
van De Berlijnse Muur

Slide 48 - Slide

1

Slide 49 - Video

00:04-00:08

Slide 50 - Slide

Daarna gaat het snel...

Slide 51 - Slide


Totale ineenstorting 
van het communisme in Oost-Europa

  • 16 november 1989: communistische leider van Bulgarije wordt afgezet

  • 28 november 1989: communistische partij van Tjecho-Slowakije staat haar macht af

  • 25 december 1989: communistische leider Roemenië wordt terechtgesteld

  • april 1990: vrije verkiezingen in delen van Joegoslavië





Slide 52 - Slide

Duitsland herenigd
3 oktober 1990

Slide 53 - Slide

Einde van de Sovjet-Unie
25 december 1991

Slide 54 - Slide

Eind goed, 
al goed?
Nee, in sommige delen van het voormalige Oost-blok ontstaan grote en kleine problemen

  • Economische achterstand 'Oost-Duitsers' t.o.v. 'West-Duitsers'

  • Sommigen, niet alleen Oost-Duitsers, moesten wennen aan het kapitalisme (ongeveer 65% vond het communisme beter)

  • Joegoslavische Burgeroorlogen (1991-2001)

Slide 55 - Slide

1

Slide 56 - Video

00:04-00:09

Slide 57 - Slide

Begrippen uit deze les

  • Detente
  • SDI (Star Wars)
  • perestrojka
  • glasnost

Slide 58 - Slide

Personen uit deze les

  • Mikhail Gorbatsjov
  • Ronald Reagan

Slide 59 - Slide

Schrijf 3 dingen op
die je deze les hebt geleerd

Slide 60 - Open question

Stel 1 vraag over iets dat je nog
niet zo goed hebt begrepen

Slide 61 - Open question