Leven van de natuur

Deze les behandelt het werken met jaartallen stap voor stap, waarbij de vaardigheden van de leerlingen tussentijds wordt getoetst aan de hand van korte quizvragen.

Deze jager-verzamelaars leefden van de natuur en kenden mede daardoor een nomadisch bestaan: ze trokken als het ware achter hun eten aan. Dit betekende overigens niet dat ze regelmatig nieuwe plekken aandeden: we kunnen er vanuit gaan dat de groepen van 20-30 mensen jaarlijks, per seizoen, terugkeerden op dezelfde plekken.

Door het nomadische bestaan van jager-verzamelaars zullen ze niet veel bezittingen hebben gehad. Maar wat bepaalt dan je positie en status binnen een kleine stam?

In deze korte les worden de verschillen tussen ongeschreven bronnen en geschreven bronnen uitgelegd. 

Hoewel deze les in eerste instantie is bedoeld om het verschil tussen prehistorie en historie duidelijk te maken, is het niet verkeerd om even in te gaan op het begrip prehistorie. 

Officieel wordt met prehistorie bedoeld: de periode, meestal vanaf het ontstaan van mensachtigen, uit de geschiedenis waarvan we geen geschreven bronnen hebben gevonden, of deze bronnen niet begrijpen. 

Volgens deze definitie valt de steentijd dus in de prehistorie, maar is de prehistorie niet hetzelfde als de steentijd. Immers: ook in de bronstijd konden de mensen in dit van Europa nog niet lezen en schrijven.

De uitvinding van de landbouw vindt op een aantal plaatsen ter wereld, min of meer, tegelijkertijd en onafhankelijk van elkaar plaats. In zowel het Midden-Oosten als Zuidwest-Azië. Behalve het domesticeren van dieren, als sedentatie, betekende het ontstaan van landbouwsamenlevingen ook het ontstaan van sociale verschillen in rijkdom en macht.

In deze korte les wordt stapsgewijs oorzaak en gevolg aan de hand van eenvoudige voorbeelden.