C1d Wind- en Zeestromen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom terug bij Aardrijkskunde! 

Startklaar:

• Jas uit, tas op de grond
• telefoon en oortjes weg
• AK schrift op tafel

Planning periode 1

• Eerste SE al over 4 weken! 

Deze week				toetsweek
Systeem aarde afronden	Water in NL	Water in NL + Leefomgeving NL	Leefomgeving NL

Wat willen jullie: ivm uitval extra lestijd aanvragen?

Wat willen jullie: hoe vullen we de lessen in?

Zelfstudie

Samenvattingen per domein op teams!

Begrippen op Quizlet

Programma vandaag

• Examenvraag
• Herhaling: aantekeningen wind- en zeestromen

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Overzicht

C1 Natuurlijke systeem aarde
C2 Landschap
C3 Middellandse Zeegebied

Terugblik:

Kan je 10 begrippen van de vorige lessen opschrijven?

Examentraining

Formuleringen om de meeste punten te scoren: 

Stap 1: Lees en bekijk. Onderstreep de belangrijke woorden.

Stap 2: Hoeveel punten kan je scoren? Zo veel onderdelen heeft je antwoord. 

Stap 3: Begin met de herhaling van de vraag. 

Overzicht

C1 Natuurlijke systeem aarde
C2 Landschap
C3 Middellandse Zeegebied

Let op!

In verband met de lestijd is C3 zelfstudie. 

Dit is toepassen van C1 en C2 op het Middellandse Zeegebied

Openingsfoto

Wat zie je?

Waarom komt dit hier voor?

Waar komt dit voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Mechanische verwering in Yosemite National Park, V.S.

Lesdoel(en) deze week

Aan het einde van de les

• Ik kan aan de hand van casussen uitleggen hoe hoge- en lagedrukgebieden ontstaan en wat hun invloed is op het klimaat en het ontstaan van verschillende klimaatgebieden.   
   
• Ik kan aan de hand van casussen uitleggen hoe warme en koude zeestromen lopen en wat hun invloed is op het klimaat en het ontstaan van verschillende klimaatgebieden.

Stralingsbalans

Balans tussen inkomende zonnestraling en uitgaande warmtestraling

Stralingsbalans

1. Overleg met je buur:
   Waarom is het op sommige plekken warmer

Stralingsbalans

De warmte van de evenaar wordt via wind en water getransporteerd.

Belangrijke begrippen:

• Lage luchtdruk
• Hoge luchtdruk
• Wind
• Corioliseffect
• Wet van Buys Ballot

Wet van Buys Ballot

1. Wind waait altijd van H naar L
2. Wind waait met een afwijking (door het corioliseffect). NooRdelijk halfrond naar Rechts (met de wind mee) 

Examenvraag

Bij de evenaar valt veel meer neerslag dan bij de 30 graden noorderbreedte en zuiderbreedte.

Leg het ontstaan van dit verschil in neerslag uit aan de hand van de overheersende luchtdruk bij de evenaar én de overheersende luchtdruk bij de noorder- en zuiderbreedte.

Je uitleg moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.  (2p)

1.  onderstreep de kernwoorden
   
2. wat wordt van je verwacht in het antwoord? 
3. begin met de herhaling van de vraag 

 Bij de evenaar valt meer neerslag dan bij de keerkringen.

•  Bij de evenaar overheerst lage luchtdruk en bij de keerkringen hoge luchtdruk (oorzaak)
• waardoor bij de evenaar lucht stijgt en afkoelt / condensatie plaatsvindt (en veel neerslag ontstaat) en bij de keerkringen lucht daalt en opwarmt / wolking oplossen (en vrijwel geen neerslag ontstaat) (Gevolg)

 

Evenaar versus ITCZ

Evenaar beweegt niet, is de 0 graden breedte lijn

ITCZ = lage drukgebied, dit beweegt 

1. door de scheve stand van de aardas verandert de breedtegraad waar de zon loodrecht instraalt. 

2. op de plek waar maximale instraling is, wordt de lucht warm, stijgt hij op en dus lage drukgebied

3. Let op: de ITCZ maakt ook nog rare kronkels door het verschil tussen land en water (bijv. in Z-A). 

ITCZ

Kenmerken:

• stijgende en vochtige lucht
• lage luchtdruk
• krachtige buien (neerslag)
• in juli vooral op noordelijk halfrond
• in januari vooral op zuidelijk

Hoe komt het dat de ITCZ verplaatst?

Moesson

Door de ITCZ ontstaan Moessons. Dit zijn land- of zeewinden die elk half jaar ongeveer 180 graden van richting veranderen. 

Examenvraag

1.  onderstreep de kernwoorden
   
2. wat wordt van je verwacht in het antwoord? 
3. begin met de herhaling van de vraag 

Examenvraag

Voorbeeld

In de zomer wordt de Mount Everest niet beklommen:

• (O) In de zomer ligt er een lagedrukgebied boven de Mount Everest. 
• (G) Waardoor de lucht opstijgt, condenseert en het te veel regent om veilig de berg te beklimmen. 

0

Oceanische circulatie

• zeestromen aangedreven
  door de wind
  
  
• thermohaline circulatie
  aangedreven door
  dichtheid van water

kouder en zouter > hogere dichtheid > zwaarder

Zelf aan de slag

3 Opties:

• Extra uitleg waar nodig
• Begin met schrijven van flashcards voor Systeem Aarde
• Oefen met examenvragen volgens het stappenplan

Flashcards

Bewezen goede studeermethode! 

In onze LessonUp een mapje met de vragen en voorbeeld antwoorden.

Formuleer eerst zelf antwoorden en vergelijk deze dan met het voorbeeld. Zo leer je meer en onthoud je het beter

Examentraining

HAVO 2023-tijdvak 1: Chocolade heuvels 

VWO 2023-tijdvak 2: San Rafael Swell

Overzicht

C1 Natuurlijke systeem aarde
C2 Landschap
C3 Middellandse Zeegebied