10.2 Ruimtelijke bouw

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Overzicht Periode 1

• Thema: Energie en duurzaamheid, Koolstofchemie & Kunststoffen
• Benodigde lesmaterialen: Chemie boek V5, Binas 7e editie, rekenmachine

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11
Energie en duurzaamheid voorkennis Groenechemie en energie	Katalyse Reactiewarmte berekenen	Brandstoffen en duurzaamheid	Massaspectrometrie Ruimtelijke bouw	...	...	...

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

      Leerdoelen

• Je leert over bindingshoeken, draaibare en starre bindingen in koolwaterstoffen.
• Je leert het verschil tussen structuurisomeren en stereo-isomeren.
• Je leert over cis-trans isomerie.
• Je leert cis-trans isomerie voorspellen aan de hand van de structuurformule.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

Rozengeur( en maneschijn)

Met chromatografie en massaspectrometrie kan je de samenstelling van de rozenolie achterhalen. 

Een van de belangrijke stoffen in die olie is citronellol.

Ruimtelijke structuur

Moleculen zijn, in tegenstelling tot hoe wij ze tekenen, niet plat. 

Het is een 3D structuur die wij toevallig plat tekenen omdat dit makkelijker en overzichtelijk is. 

De hoek van elke waterstof in een koolstof is 109,5 graden.

Dit het een tetraëdrische omringing

Draaibare en starre bindingen

In de 3D structuur zitten verschillende soorten bindingen met elk een verschillend niveau van beweegbaarheid. 

Een enkele binding is een bewegelijke binding, de atomen kunnen onderling draaien t.o.v. elkaar. 

Een dubbele of 3-voudige binding is een starre binding. Deze binding is absoluut niet bewegelijk.

Cis-trans isomerie

In de rozenolie zijn verschillende stoffen met andere geurtjes. 

Deze stoffen hebben precies dezelfde molecuulformule maar alleen de oriëntatie van de structuurformule verschilt. 

Stereo-isomeren

Stereo-isomeren hebben dezelfde molecuulformule maar een andere ruimtelijke oriëntatie en/of opbouw.

De cis-trans isomerie is de oriëntatie rond een starre binding. 

De hoeken rond een dubbele binding zijn 120 graden.

Cis-trans isomerie

Voor cis-trans isomerie zijn er 2 voorwaarden:

• Er moet een starre binding zijn, een dubbele binding of een ring.
• 2 koolstofatomen aan deze binding of ring hebben twee verschillende atomen of groepen.

Verschillen tussen cis en trans

De moleculen van cis en trans hebben ook eigenschappen die verschillen. Eigenschappen zoals kookpunt kunnen verschillen.

Maar ook het dipoolmoment kan ook verschillen.

Aan de slag

Maak de opdrachten 14 t/m 16, 18, 19 en 21

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. De docent start met modelleren en laat leerlingen vervolgens actief inoefenen. Volgens het 'ik-wij-jullie/jij-wij' principe wordt de ondersteuning geleidelijk afgebouwd. Er wordt gevarieerd in oefentypes en het leerproces wordt zichtbaar gemaakt, bijvoorbeeld met hardop denken opdrachten. Effectieve leerstrategieën zoals zelftesten, gespreid leren, schema’s maken, en samenvatten volgens de Cornell-methode worden expliciet aangeleerd. Dit herkneden van de lesstof helpt bij het bewerken van het lange termijn geheugen

Afsluiting

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner. 

    Begrippen uit deze les

• ...
• ...
•  ...

Exit ticket