4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H4.4 Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Les inhoud

• Herhalingsopdrachten H4 
  
  

1. Ik kan de werkzame stof in dynamiet benoemen.
   
2. Ik kan beschrijven waarom nitroglycerine een grote explosieve kracht heeft.
   
3. Ik kan uitleggen hoe je op een duurzame manier waterstof kunt produceren.
   
4. Ik kan uitleggen hoe bauxiet wordt omgezet in aluminium.

Welke 7 atomen komen altijd met z'n 2en voor in de natuur?

Wat is de correcte formule voor ethanol / alcohol?

1. CH₄
2. C₂H₆
3. C₂H₆O
4. C₃H₈O

Welke 3 vormen van ontleden kan ik toepassen?

Maak kloppend:

... C₃H₈ (g) + ... O₂ (g) -> ... CO₂ (g) + ... H₂O (g)

Sommige stoffen zijn ontleedbaar. Welk van de volgende stoffen is een ontleedbare stof?

1. Au(s)
2. CO(g)
3. Ni(g)
4. N2(g)

Wat is een moleculaire stof?

C₆H₁₂O₆ is de formule van de stof

1. alcohol
2. glucose
3. soda
4. waterstofperoxide

Welk type ontleden zie je hier?

1. Thermolyse
2. Fotolyse
3. Elektrolyse
4. Ionyse

Doelen:

Aan het einde van de les kan ik:

- de werkzame stof in dynamiet benoemen

- beschrijven waarom nitroglycerine een grote explosieve kracht heeft

- uitleggen hoe je op een duurzame manier waterstof kunt produceren

- uitleggen hoe bauxiet wordt omgezet in aluminium

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Dynamiet

De werkzame stof in dynamiet is nitroglycerine, C3H5N3O9

Bij de ontleding van nitroglycerine ontstaan de stoffen: koolstofdioxide, waterdamp, stikstof en zuurstof. 

Wat valt op aan de reactieproducten?  

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Dynamiet

De werkzame stof in dynamiet is nitroglycerine, C3H5N3O9

Bij de ontleding van nitroglycerine ontstaan de stoffen: koolstofdioxide, waterdamp, stikstof en zuurstof. 

4 C3H5N3O9(l) →12 CO2(g) + 10 H2O(g) + 6 N2(g) + O2(g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Wat valt op?

Zoals je kunt zien ontstaan er na de reactie alleen maar gassen. Moleculen in de gas fase zijn veel verder uit elkaar dan moleculen in de vloeibare fase. 

Dit zorgt voor hoge druk..... KABOEM!

4 C3H5N3O9(l) →12 CO2(g) + 10 H2O(g) + 6 N2(g) + O2(g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

De ontleding van nitroglycerine 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Leg uit dat nitroglycerine een zeer grote explosieve kracht heeft

Door een fles nitroglycerine te schudden kan de stof ontploffen.
Bas denkt dat een volledig met nitroglycerine gevulde fles niet kan ontploffen, omdat er geen zuurstof bij kan komen.

Heeft Bas gelijk? Leg je antwoord uit.

Bij het ontleden van nitroglycerine ontstaan vier verschillende stoffen. Welke?

1. koolstofdioxide, waterstof, stikstof, zuurstof
2. koolstofdioxide, water, stikstof, zuurstof
3. koolstofmono-oxide, water, stikstof, zuurstof
4. koolstofdioxide, water, waterstof, zuurstof

Waterstof als brandstof

Een ander voorbeeld van een ontledingsreactie is de ontledingsreactie van water. Dit gebeurt doormiddel van elektrische stroom.

2 H₂O (l) -> 2 H₂ (g) + O₂ (g)

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Wat is de naam van de ontledingsreactie doormiddel van elektrische stroom?

Waterstof als brandstof

Sommigen zien waterstof als de 'brandstof van de toekomst'

Voordeel: ....?

Nadeel: ....? 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Waterstof als brandstof

Sommigen zien waterstof als de 'brandstof van de toekomst'

Voordeel: Er komt geen CO₂ vrij dus deze brandstof is beter voor het milieu en zorgt voor minder opwarming van de aarde.

Nadeel: ....? 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Het nadeel van waterstof in beeld.. 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Productie van aluminium

Aluminium kent vele toepassingen: noemt u maar op.. 

Aluminium komt voor in de grond als gesteente in de vorm:     Al2O3(s). Dit noem je ook wel bauxiet

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Productie van aluminium

Stap 1. Bauxiet wordt eerst verhit: Al2O3(s) --> Al2O3(l)

Stap 2: Ontleden door elektriciteit (Elektrolyse) 

RV:    2  Al₂O₃ (l) -> 4  Al (l) +  3 O₂ (g)

Stap 3: Afkoelen en aftappen

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Welke stoffen ontstaan bij de ontleding van aluminiumoxide?

1. aluminium en zwavel
2. aluminium en waterstof
3. waterstof en zuurstof
4. aluminium en zuurstof

Doelen:

Als het goed is kan ik nu:

- de werkzame stof in dynamiet benoemen

- beschrijven waarom nitroglycerine een grote explosieve kracht heeft

- uitleggen hoe je op een duurzame manier waterstof kunt produceren

- uitleggen hoe bauxiet wordt omgezet in aluminium

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties

Aan de slag!

Lezen 4.5 

Maken opdrachten:

1 tot en met 15

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

4.5 Toepassingen van ontledingsreacties