Verwerken en Toetsvragen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Opzet Toetsvragen en start

Opzet

• Toetsvraag aanpak met voorbeeld
• Tijd voor verwerken/opdrachten/vragen
• Toetsvragen om te oefenen

Algemene tips voor toetsvragen

1. Lees eerst de vraag zodat je gerichter teksten kunt lezen
2. VInd/markeer termen uit de tekst die je herkent
3. Bekijk het puntenaantal:
   1p ==> antwoord met 1 onderdeel
   2p ==> antwoord met 2 onderdeel
   ETC
   

Voorbeeld

Wat is het verschil tussen ongeslachtelijke voortplanting en geslachtelijke voorplanting? (2p)

Antwoord met twee onderdelen:

Het uitleggen verschil met uitleg over ongeslachtelijke voortplanting en geslachtelijke voortplanting. 

Verwoestijning

Verwoestijning, de degradatie van op zich goede landbouwgronden, is een groot probleem voor droge gebieden. Op dit moment heeft een derde van het aardoppervlak hier al mee te maken. Naast klimaatverandering speelt de mens hierin een grote rol.

De universiteit van Wageningen is projectleider geworden van een internationaal project, waarin wetenschappelijke instituten uit alle werelddelen werken aan de problemen van verwoestijning. Samen met de bewoners worden alternatieve strategieën ontwikkeld om verdere verwoestijning te voorkomen en de reeds aangetaste gebieden te herstellen.

De klimaatverandering die verwoestijning veroorzaakt is mogelijk indirect een gevolg van menselijk handelen.

-> Leg uit door welk menselijk handelen deze wereldwijde klimaatverandering mogelijk wordt veroorzaakt (2p)

Verwoestijning

De klimaatverandering die verwoestijning veroorzaakt is mogelijk indirect een gevolg van menselijk handelen.

-> Leg uit door welk menselijk handelen deze wereldwijde klimaatverandering mogelijk wordt veroorzaakt  (2p)

Bij verwoestijning speelt de mens ook direct een grote rol.

-> Geef twee voorbeelden van menselijke activiteiten die kunnen leiden tot
verwoestijning. (2p)

Verwoestijning

Bij verwoestijning speelt de mens ook direct een grote rol.

-> Geef twee voorbeelden van menselijke activiteiten die kunnen leiden tot
verwoestijning.  (2p)

Opzet

• Toetsvraag aanpak met voorbeeld
• Voorkennis
  
• Tijd voor verwerken/opdrachten/vragen

Ecologie

Een belangrijke oorzaak voor sterfte van vissen in een vissenkom of een aquarium heeft te maken met de stikstofkringloop. Visvoer bevat onder andere eiwitten. Bij de deaminering van aminozuren in de lever van de vis wordt ammoniak (NH3) gevormd, dat in de vorm van ammoniumionen (NH4+) via het bloed in de kieuwen terechtkomt en daar wordt uitgescheiden.

Ecologie

Ammoniak en ammonium kunnen op verschillende manieren uit de vissenkom verdwijnen: doordat planten ze opnemen, door bacteriële activiteit en uiteraard als het water ververst wordt. De omzetting door de bacteriën van de geslachten Nitrosomonas en Nitrobacter is in de afbeelding weergegeven.

Behoort Nitrobacter tot de nitrificerende of tot de stikstofbindende bacteriën? En verloopt de omzetting van nitriet in nitraat sneller onder aerobe of anaerobe omstandigheden?
Nitrobacter behoort tot de (1)
De omzetting verloopt sneller onder (2)

1. (1) Stikstofbindende bacteriën (2) Aerobe omstandigheden
2. (1) Nitrificerende bacteriën (2)Anaerobe omstandigheden
3. (1) Stikstofbindende bacteriën (2)Anaerobe omstandigheden
4. (1) Nitrificerende bacteriën (2) Aerobe omstandigheden

Ecologie

In een nieuw ingerichte vissenkom komt de bacteriegroei maar langzaam op gang. Het duurt enige tijd voor zich een behoorlijke populatie Nitrosomonas heeft gevestigd, en Nitrobacter groeit nog trager. Nitriet is minder giftig dan ammoniak. Door het nog ontbreken van activiteit van Nitrobacter kan de concentratie van nitriet echter gevaarlijk hoog oplopen. Als vissen te veel nitriet via de kieuwen opnemen, worden rode bloedcellen afgebroken. Ook gaat dan hemoglobine over in methemoglobine, waardoor de zuurstofverzadigingscurve van de vis naar links verschuift.

Noteer voor beide effecten van een hoge dosering nitriet waardoor dit effect schadelijk is voor vissen.

Ecologie

Noteer voor beide effecten van een hoge dosering nitriet waardoor dit effect schadelijk is voor vissen.

Uit het antwoord moet blijken dat
- door afbraak van rode bloedcellen er minder zuurstoftransport (naar de weefsels) mogelijk is
- door verschuiving van de curve naar links er in de weefsels (relatief) minder / pas bij een lagere pO2 zuurstof wordt afgegeven

Rode bloedcellen vervoeren zuurstof. Er vindt dus minder transport van zuurstof plaats. Doordat de verzadigingscurve van zuurstof naar links verschuift, komt er in weefsels pas bij een hele lage zuurstofdruk zuurstof vrij. De weefsels hebben dus maar weinig zuurstof tot hun beschikking.