Periode 2 les 4

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom 

Deze les gaan we verder met het werken met verhalen. 

Eerst kijken we even terug naar de vorige les.

Leerdoelen van de vorige lessen

Ik kan de kern uit een verhaal halen en dit in max. 5 regels samenvatten.

Ik ben in staat om verschillende teksten zelfstandig in de bijbel op te zoeken.

Gehaald?

Heb je het leerdoel van de vorige les behaald?

Zo ja, pak je samenvatting erbij.

Zo nee, dan pak je die les eerst terug en maak je deze samenvatting af.
Het is echt belangrijk dat je een verhaal kunt samenvatten in ongeveer 5 regels. Hier zal je toets namelijk ook over gaan!

Leerdoel van vandaag!

Ik kan uitleggen wat een parabel is.

Ik kan de parabel uit een verhaal halen.

Parabel

Parabel komt van het Griekse woord parabolè. Het betekent vergelijking of gelijkenis.
Het zijn Bijbelse verhalen  (vooral NT) om ideeën concreet (wat je kunt zien/aanraken) te maken zodat iedereen aanvoelt waar het Hem over te doen is. Ze zijn bedoeld als illustratie van Gods Koninkrijk. Ze laten je nadenken en het is een oproep om anders te gaan leven.

Maar je hebt ook niet-Bijbelse parabels. Dit zijn verhalen die mensen vertellen om daardoor een waarheid duidelijk te maken, om deze concreet te maken en beter te begrijpen en ook om daarna de betekenis van deze parabel toe te passen in het dagelijks leven.

Uitleg

Het hoort bij de mens om elkaar verhalen te vertellen. De redenen om dat te doen kunnen verschillen. Sommige verhalenvertellers willen mensen boeien met hun verhaal of ze laten lachen. Andere willen misschien iets bespreekbaar maken of mensen ergens voor waarschuwen. Een verhaal zoals over de olifant van de vorige les, noemen we een gelijkenis of een parabel. In een parabel wordt bijna altijd en situatie uit het dagelijks leven gebruikt om een bepaald ideeën of inzicht te verhelderen. Deze manier van vertellen komt veel voor in het N.T. zoals dat toen gebruikelijk was bij joodse leraren, vertelde ook Jezus vaak gelijkenissen.  

Voor je begint!

Je gaat straks een verhaal goed lezen.

Daarna maak je de vragen. Weet je het antwoord niet zeker kijk dan nog eens terug naar het verhaal.

"Een man die een wijngaard had zocht mensen om er voor hem in te werken. Al heel vroeg in de morgen ging hij daarom naar het marktplein van de stad. Hier stonden altijd mensen die geen werk hadden en ze konden dan gehuurd worden. De eigenaar van de wijngaard, zocht een paar mannen uit en zei tegen hen: "Jullie verdienen allemaal een zilverstuk als jullie vandaag in mijn wijngaard komen werken". De arbeiders vonden dit goed en ze gingen met de man mee en werkten in zijn wijngaard.

Maar de oogst was er groot en er moesten meer mensen bij komen om te helpen oogsten, de man haalde om negen uur nog wat mannen op om te helpen. Hij deed dit nog een keer om twaalf uur en ook nog een keer om drie uur. Om vijf uur ging hij voor de laatste keer naar de markt.

Op het marktplein stonden nog steeds mannen te wachten. De man vroeg aan hen: "Waarom staan jullie hier nog?" Niemand heeft ons gehuurd antwoordden de mannen. Kom dan in mijn wijngaard werken zei de eigenaar van de wijngaard. Ik zal jullie er voor betalen.

Toen het avond was geworden werden de mannen bij elkaar geroepen en de eigenaar zei dat ze in een lijn moesten gaan staan, de mannen die het laatst waren begonnen moesten aan het begin staan en de mannen die het eerst waren begonnen stonden achteraan.

De eigenaar nu gaf de mannen die het laatst waren begonnen een zilverstuk elk en de mannen gingen blij naar huis toe. De mannen nu die het eerst waren begonnen met werken dachten toen ze dat zagen, dan krijgen wij vast meer, als wij aan de beurt zijn! Maar ook zij kregen een zilverstuk van de eigenaar. Ze begonnen boos te worden en te mopperen: "Wij hebben veel langer gewerkt, wij hebben veel meer werk voor u gedaan, dit is helemaal niet eerlijk!". Maar de eigenaar van de wijngaard zei daarop tegen de mannen: "Ik heb jullie toch niet oneerlijk behandeld? Ik heb met jullie afgesproken dat jullie een zilverstuk zouden krijgen. Ik heb toch gedaan wat ik heb beloofd! Ik ben gewoon goed voor andere mensen, maar mag ik niet zelf weten wat ik met mijn geld doe?"

De mannen liepen teleurgesteld weg naar huis. " 

We gaan zo een nieuwe parabel lezen. Maar eerst enige toelichting. Rond het begin van onze jaartelling was in het Midden-Oosten de markt een plaats waar je naartoe ging als je arbeiders nodig had. De meeste arbeiders in die tijd hadden geen vast werk. Ze werden vaak voor een dag aangenomen en ze werden daarom ook wel dagloners genoemd. De uitbetaling vond meteen aan het einde van die dag plaats. Geen werk betekende geen inkomen, want sociale uitkeringen bestonden toen nog niet. Op de foto hierboven zie je Mexicaanse dagloners aan het werk in de V.S. Het bestaat dus nog steeds! 

Wat vind jij van dit verhaal?

Hoeveel groepen arbeiders huurt de landeigenaar in?

Wat belooft hij de eerste groep?

Hoeveel betaalt de landeigenaar aan de laatste groep?

Vind je het terecht dat de eerste groep arbeiders boos wordt?

Wat wil dit verhaal zeggen over God?

Wat probeert dit verhaal van Jezus je duidelijk te maken als je let op:
Het verschil tussen God en de mens (dus ook jij)? Wat betreft de waarde eerlijkheid, afspraak, bestaansrecht (recht op eten)?

Wat zou volgens jou de parabel in het verhaal kunnen zijn?

Leerdoel

Ik kan uitleggen wat een parabel is.

Ik kan de parabel uit een verhaal halen.

Kun je in eigen woorden uitleggen wat een parabel is?