16.1 Context: piraterijbestrijding

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

'Internationale samenwerking'

§16.1 Context: piraterijbestrijding

Wat leer ik deze les?

• Ik ken de betekenis van het kernconcept samenwerking
• Ik ken het belang van interdependentie
• Ik weet het verschil tussen het harmoniemodel en conflictmodel

Leerdoelen

Welke rol speelt samenwerking in het bestrijden van piraterij?

Welke rol speelt samenwerking in het bestrijden van piraterij? 

Mariniers op een schip zijn op elkaar aangewezen en moeten daarom met elkaar samenwerken. Ze kunnen niet van het schip af, dus ze moeten elkaar helpen en beschermen. Bovendien vindt piraterij plaats op internationale wateren dat geen eigendom van een enkel land is. Het is dus ook van belang dat landen met elkaar samenwerken om piraterij tegen te gaan. Door een samenwerkingsverband aan te gaan, zoals de Contact Group in Somalië, kan freeriden voorkomen worden.

Samenwerking

Het proces waarin individuen, groepen en/of staten relaties vormen om hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel.

Samenwerking

Ondanks het ontbreken van een wereldregering werken staten samen voor hun eigen belang en soms om te zorgen voor meer veiligheid. 

Bedenk zelf een voorbeeld van
internationale samenwerking

Bedenk zelf een voorbeeld van internationale samenwerking.

De Europese Unie, de NAVO, samenwerking om criminaliteit te bestrijden, klimaatakkoorden, samenwerking om drugshandel tegen te gaan, handelsverdragen, ontwikkelingssamenwerking etc.

Ik twijfel een beetje waar ik dit filmpje moet plaatsen. Is dit de goede plek? 

Samenwerking

• Handelen wordt op elkaar afgestemd
  
• Korte termijn of lange termijn
  
• Formele of informele onderhandelingen 
  
• Contract
  

! Onderling vertrouwen en wederzijdse acceptatie !

Hoe draagt samenwerking bij aan het ontstaan van sociale cohesie?

Hoe draagt samenwerking bij aan het ontstaan van sociale cohesie? 

Sociale cohesie: “het aantal en de kwaliteit van de bindingen die mensen in een ruimer sociaal kader met elkaar hebben, het gevoel een groep te zijn, lid te zijn van een gemeenschap, de mate van verantwoordelijkheid voor elkaars welzijn, en de mate waarin anderen daar ook een beroep op kunnen doen”.

Door samen te werken vormen mensen relaties om hun handelen op elkaar af te stemmen voor het bereiken van een gemeenschappelijk doel. Dit versterkt de bindingen tussen mensen, omdat ze samen naar een doel toe werken. Samenwerking duidt op de aanwezigheid en betekenis van goede sociale relaties en ook op gedeelde waarden en gemeenschapsdenken.

Politieke samenwerking

• Vrijwillig - gedeelde waarden
• Afhankelijkheid - gedeelde belangen
• Dwang - machtsuitoefening

Interdependentie

Wederzijdse afhankelijkheid. 

Partijen of individuen werken samen omdat ze op elkaar aangewezen zijn om de samenleving goed te laten functioneren.

Hoe is er sprake van interdependentie bij de
bemanningsleden van een onderzeeboot?

Hoe is er sprake van interdependentie bij de bemanningsleden van een onderzeeboot?

Al het personeel is op elkaar aangewezen en zit opgesloten in een kleine ruimte. Hiervoor is het dus belangrijk dat er goed wordt samengewerkt. In een crisissituatie zijn de bemanningsleden afhankelijk van elkaar en moeten ze op elkaar kunnen vertrouwen. Daarom is het belangrijk dat iedereen kennis heeft van het schip. Er is dus sprake van wederzijdse afhankelijkheid.

Harmoniemodel

De nadruk ligt op een overlegcultuur en het bereiken van consensus staat centraal.

Conflictmodel

Actiegroepen en organisaties werpen de eigen doelen en belangen in de strijd en trachten door het inzetten van verschillende strijdmiddelen, waaronder het beïnvloeden van de politiek en de bevolking via de media, anderen te overtuigen van hun gelijk.

Lees de tekst bij opdracht 2

Piraterij was lange tijd een groot probleem in Somalië. Sinds 2016 is piraterij sterk afgenomen, maar de overgebleven piraten gebruiken steeds meer geweld. Dat blijkt uit het jaarrapport van het Internationale Maritieme Bureau (IMB). Wat verder opvalt, is dat piraterij voor de Somalische kust en in de Golf van Aden bijna helemaal verdwenen is. Volgens het IMB is dat mede dankzij de internationale antipiraterijmissies, waaraan de Nederlandse marine ook meedeed.

Voor een generatie Somalische mannen leek piraterij een aantrekkelijk alternatief voor het arme burgerleven. Na hun celstraf kunnen ze niet terug, want in Somalië staat op piraterij formeel de doodstraf. Berechten betekende dus asiel verlenen. Piraterij werd zo een win-winsituatie: of losgeld of een luxecel met asiel na afloop, en in het ergste geval het verliezen van boot en wapens. Voor veel piraten is het lastig om weer op een gewenste manier mee te doen in de maatschappij. Voor velen van hen is het lastig om zich aan te passen naar een rustig burgerleven. Ze kopen dan een tweedehands uniform en hangen wat rond bij het gemeentehuis, in de hoop op een baan. Maar veel van hen is dat nog niet gelukt.

Pagina 113 uit het opdrachtenboek

Is er bij het bestrijden van piraterij in Somalië sprake
van het conflictmodel of harmoniemodel? Waarom?

Is er bij het bestrijden van piraterij in Somalië sprake van het conflictmodel of harmoniemodel? Waarom? 

Er is sprake van het conflictmodel, piraten hebben moeite met het oppakken van het burgerleven en kiezen daarom voor dit leven. Overgebleven piraten gebruiken steeds meer geweld en zien piraterij als een alternatief voor het arme leven.

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat heb ik geleerd deze les?

• Ik ken de betekenis van het kernconcept samenwerking
• Ik ken het belang van interdependentie
• Ik weet het verschil tussen het harmoniemodel en conflictmodel

Leerdoelen

De volgende Seneca-les gaat over:

§16.2 Analyse van internationale samenwerking

Einde van de les 'Context: piraterijbestrijding'