1.5 DNA en chromosomen [les 2]

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop pakken & in Lesson-Up

Pen, potlood & notitieschrift pakken

Startopdracht

1. Bij een kikker geldt n = 13. Hoeveel chromosomen heeft een levercel van een kikker?
2. Noteer twee kenmerken van stamcellen.
3. Noteer 4 organellen/celstructuren die wel bij planten voorkomen en niet bij dieren
4. Wat is de functie van een amyloplast/leukoplast? (R/T1)
5. Een macrofaag is een afweercel die virusdeeltjes en bacteriën kan opnemen en afbreken. Beredeneer welk celorganel je veel verwacht in dit type cel. (T2)

Leerdoel vorige les

Je kunt uitleggen waaruit DNA is opgebouwd. 

Je kunt uitleggen hoe de unieke code tot stand komt en wat gevolgen zijn van eventuele mutaties

aantal chromosomen

DNA bestaat uit twee 

We lezen samen uit het boek:

De structuur van het DNA-molecuul lijkt op een gedraaide ladder, een soort wenteltrap, dubbele helix genoemd. Het molecuul is opgebouwd uit twee hele lange ketens van telkens dezelfde bouwstenen, namelijk een desoxyribose (een suikermolecuul), een fosfaat (een stof waar het element fosfor - P - in zit) en een stikstofbase. Zo'n bouwsteen wordt een nucleotide genoemd. Desoxyribose en fosfaat vormen de zijkanten van de ladder. Tussen deze twee ketens liggen de 'sporten' van de ladder: telkens twee stikstofbasen die een paar vormen.

DNA bestaat dus uit desoxyribose, een fosfaatgroep en stikstofbasen. Er zijn 4 soorten stikstofbasen: A, T, G, C. Waar staan deze 4 letters voor? (binas)

Bekijk tabel 71B.
a. Welke twee stikstofbasen vormen altijd een binding met twee H-bruggen?
b. Welke twee stikstofbasen vormen altijd een binding met drie H-bruggen?

aantal chromosomen

DNA bestaat uit twee 

De stikstofbasen:

A - adenine

T - thymine

C- cytosine

G - guanine

Adenine zit altijd vast aan thymine (A-T of T-A)

Cytosine zit altijd vast aan guanine (C-G of G-C)

Ik heb een streng DNA met de volgende code AATGTCGTC. Hoe codeert de daarbij horende streng DNA?

DNA knexxen

Per tweetal (of drietal) 1 koffer

Gebruik het boekje als instructie

Maak eerst pagina's 4 en 5

Klaar? Ga dan verder met pagina's 6 en 7

Wat is wat

Bekijk je eigen DNA model en vergelijk deze met de afbeelding hiernaast

Welk knex-deeltje komt overeen met?
a. fosfaatgroep

b. desoxyribose
c. H-brug
d. Stikstofbase

Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten. Dat betekent dat het DNA eigenlijk de code is voor aminozuren.

1. Waar
2. Niet waar

aantal chromosomen

DNA bestaat uit twee 

Het aflezen van DNA en hier een ketting van aminozuren van maken (eiwit/ enzym) gebeurt in de ribosomen.

En dan nu...... 'de code'.

Elke 3 stikstofbasen coderen voor één soort aminozuur. 

Een ketting aminozuren vormen weer een eiwit.

Welke aminozuren, en de volgorde, maken een eiwit uniek. 

De volgorde van DNA bepaalt dus de volgorde van de aminozuren en dus welk eiwit je maakt.

Bekijk tabel 71G.
Welk aminozuur hoort er bij AAA?

Bij de vorige vraag zagen we voor welk aminozuur de code AAA staat. Wat gebeurt er met het te vormen eiwit als de eerste A veranderd in een C? (probeer zo volledig mogelijk te antwoorden) (T2)

Zit er een fout in het DNA (door een mutatie), dan wordt het een ander eiwit, of er wordt geen eiwit meer gemaakt, of een fout eiwit...

Aan de slag

1. Ruim de knex op (en haal het uit elkaar)

2. Maak eerst de basiskennis vragen van 1.5

3. Maak daarna de toetsvragen 1 & 2 van 1.5