1.2 Kust in beweging

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

1.2 De kust in beweging

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

www.knmi.nl

Het grote plaatje

Doelen

(1) Wat zijn de kenmerken van het Nederlandse kustgebied?

(2) Hoe wordt de Nederlandse kust door de natuur opgebouwd en
        afgebroken?

(3) Waarom veranderde de kijk op kustbescherming de laatste decennia?

Opgedane kennis na deze les

Je kent de verschillende kusttypen;
Je weet waardoor getijden ontstaan;
Je weet wat exogene processen zijn;
Je weet wat integraal beheer inhoudt;

Zeestromen

Zeestromen en getijde

Natuurlijke kustprocessen

dynamische kust:

Zandverplaatsingen en stromingen maken de kust tot een systeem dat steeds beweegt en verandert: een dynamisch systeem.

Typen kust

Waddenkust

zeegaten en eilanden.

wadden overstromen alleen bij hoogwater, bij laagwater droog.

speciaal natuurgebied

Gesloten duinenkust

Van Den Helder tot Hoek van Holland.
Strandwallen en duinen

Estuariumkust

Zeearmen en eilanden in het mondingsgebied.

Trechtervormige riviermonding waar zoet rivierwater en zout zeewater zich vermengen. 

Typen kust

Naar ontstaan en uiterlijk (geomorfologie) zijn er drie kusttypen:

• Waddenkust met zeegaten, eilanden en wadden.
    Wadden overstromen bij vloed: een sedimentatievlakte, beschermd door    eilanden. De aanslibbing overtreft de afslag. Samen met de duinen zijn        ze deel van het Nederlands Natuur Netwerk.
• Gesloten kust, met oude duinen (strandwallen), jonge duinen en stranden. Duinen ontstaan vooral door de wind.
• Estuariumkust, met zeearmen (estuaria) en (nu met elkaar verbonden) eilanden. In de trechtervormige riviermondingen mengen zoet en zout water.

Waddenkust

• Wadden overstromen bij vloed: een sedimentatievlakte, beschermd door eilanden.

Estuaria

•  Estuaria kennen de grootste getijdenverschillen:
•  Hoe nauwer, hoe groter het verschil tussen eb- en vloedstand.
•   Sterke meandering vanwege uitschuring bij hoge stroomsnelheden.
  
  

 De vloed zorgt voor ongeveer tweemaal per etmaal voor hoog water. De vloedstroom is sneller dan de ebstroom. Daardoor overtreft in een normale situatie de sedimentatie de erosie.

Soorten kusten

- 

- Zachte kusten

- Harde kusten

Harde en zachte kust

• Zachte kust: een kust die op een natuurlijke manier wordt gevormd. Delen van de kust worden ook beschermd door bouwwerken (dammen, strekdammen, zeedijken enz.): de harde kusten of kustgedeelten.
  
•  Harde kust: aangelegd en onderhouden door de mens.
  
• Harde kustverdediging en kustbebouwing stoppen de vrije beweging van de kust onder natuurlijke omstandigheden van wind en water  de veerkracht van de kust neemt af  harde kusten steeds moeilijker te onderhouden.

Estuaria en zeespiegelstijging

Nationaal waterplan

Zee                       Deltaplan (oud)
                               Tweede deltacommissie (nieuw)

Rivier                   Ruimte voor de rivier

                               Maaswerken

Integraal doel: Verbeteren waterveiligheid, natuur en recreatie

Advies 2e delta commissie

www.deltacommissie.com

Harde kust

Zachte kust

Slufter

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

duinen

wadden

estuarium

getijde

kust (opbouw/afbraak)

Tekst

Getijden

Dynamische handhaving

Zandsuppletie

Zandmotor

Bolwerkvorming

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

De Slufter op Texel, waarin de dynamiek goed te zien is.

Hoe ziet Nederland er over 100 jaar uit?