This lesson contains 15 slides, with interactive quiz, text slides and 2 videos.
Items in this lesson
Slide 1 - Slide
This item has no instructions
Letterdrukken
van toen tot nu
Slide 2 - Slide
This item has no instructions
boeken uit de tijd van de ridders
boeken uit de tijd van de ridders
Slide 3 - Slide
Hoe werden vroeger, in de tijd van de ridders en jonkvrouwen, boeken en teksten gekopieerd?
Slide 4 - Video
3 minuten animatie over monnikenwerk
welke uitvinding
zou Raymondus en
de andere broeders enorm helpen?
Slide 5 - Slide
om snel meer boeken of teksten te kunnen kopieren, moest men het DRUKKEN uitvinden.
Eerst bedachten de mensen het afdrukken van een hele bladzijde in een keer...
Slide 6 - Slide
Eerst bedachten de mensen dat je een soort houten stempel kon maken van een hele bladzijde.
Die kon je dan een heleboel keer afdrukken (eerst even in-inkten natuurlijk!) In China deden ze dat ook al nog veel langer geleden.
Maar zo'n stempel, of houtsnede, maken, was ook heel veel en heel precies werk!
Zeker met een heleboel kleine letters!
En die moesten ook nog in spiegelbeeld!
> Weet je waarom?
En je kon dus ook fouten maken, of uitschieten met je gutsmesje en dan kon je weer opnieuw beginnen...
En dus bleven de mensen nadenken over hoe het beter kon.
Slide 7 - Slide
Zo'n 550 jaar geleden woonde in Duitsland een goudsmid. Hij heette Johannes Gutenberg. Hij bedacht een nieuwe manier om boeken te drukken. Hij maakte LOSSE letters van metaal. Hij goot vloeibaar metaal in een letter-vorm. Als de letter uit de vorm kwam, zag hij er omgekeerd uit. De letter was in spiegel-beeld. Bij het afdrukken kwam de letter dan weer leesbaar op papier. Hij legde van die letters woorden en zinnen in een houten raamwerk. Als dat vol was, had hij een bladzijde. Het raamwerk ging op een houten drukpers. Hij smeerde de letters in met inkt en drukte ze met de drukpers op papier. Zo kon hij een hele bladzijde in een keer afdrukken. Net zo vaak als hij maar wilde. Als het klaar was, kon hij de letters weer opnieuw gebruiken voor een andere bladzijde.
Zo ontstond de boekdrukkunst.
(bron: https://www.docukit.nl/spreekbeurt/boekdrukkunst)
0
Slide 8 - Video
Als filmpje stopt meteen door naar de volgende slide!
Waarom was de uitvinding van de boekdrukpers zo belangrijk voor de mensen?
Slide 9 - Slide
Laat de kinderen nadenken over de gevolgen van de uitvinding van de drukpers:
Nu hoefde je niet heel rijk te zijn om een boek te kunnen lezen.
Steeds meer mensen leerden lezen. En daardoor kwamen de mensen ook steeds meer te weten. En daardoor werden er allerlei nieuwe uitvindingen gedaan. Steeds meer en meer!
Laat ruimte voor meerdere antwoorden.
Het gaat erom dat ze erover nadenken.
Al gauw kwamen er overal drukkerijtjes. Ook hier in Amersfoort (vaak tegelijk boekwinkel)
Al gauw kwamen er overal drukkerijtjes, ook hier in Amersfoort
vaak waren dat tegelijk boekwinkels
Slide 10 - Slide
This item has no instructions
zoom in:
wat staat op de wegwijzer?!
Slide 11 - Slide
Boeken bleven voor de gewone mensen nog wel behoorlijk duur.
Daarom werden er voor kinderen prenten gedrukt die voor 1 cent te koop waren.
De prenten werden nog wel uit hout gesneden. Ze werden in zwart-wit gedrukt, en later met de hand slordig ingekleurd met verf.
In Amersfoort zat een drukker, Frans Felix, die er heel veel gemaakt heeft. Hij had een boekwinkel en hij drukte en verkocht ook spellen.
De houten drukblokken, verkocht hij later ook aan andere drukkers in het land.
klik op het oog
en vergroot de prent door in te zoomen
en toen...
Slide 12 - Slide
Lang waren de drukpersen van hout.
voor het drukken moest je aan een hendel trekken.
Later werden de drukpersen van ijzer gemaakt.
De drukpersen werden steeds ingewikkelder en zwaarder en groter.
Het drukken ging steeds sneller en de mensen hoefden zelfsteeds minder te doen.
Maar tot kort geleden moesten de drukkers de losse letters nog altijd "zetten" in het raam, de "zethaak". Ook daarvoor werden machines uitgevonden. Sinds de computergestuurde drukpers hoeft dat helemaal niet meer.
Slide 13 - Slide
Maar Tiny, de drukker bij wie jullie op bezoek zijn geweest, doet dat nog wel: met de hand.
wat was het eerst? en wat kwam daarna?
Slide 14 - Drag question
Zet in de goede volgorde:
weet jij nog wat ook al weer eerst was? en wat werd daarna uitgevonden?
weet jij nu het verschil tussen deze manieren van afdrukken?
Slide 15 - Slide
weet jij nu het verschil tussen deze twee manieren van afdrukken?