2.3 Gevaren van straling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§ 2.3 

De gevaren van straling

Lesplanning:

1. Uitleg halveringsdikte
2. Uitleg stralingsdosis
3. Opgave 20 t/m 23, 25, 27, 29 en 30 maken

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je ...

• uitleggen wat de schadelijke gevolgen van straling zijn;
• uitleggen hoe je jezelf kan beschermen tegen straling;
• kan je rekenen met de halveringsdikte.

Bij het maken van een CT-scan is er sprake van...

1. Bestraling
2. Besmetting
3. Bestraling en besmetting

Straling tegenhouden

Welk soort straling heeft het grootste doordringend vermogen?

1. Alfa
2. Bèta
3. Gamma

Doordringend vermogen

elektromagnetische straling - fotonen

EM-straling

fotonen

EM- straling

Als de halveringsdikte van een materiaal 1 mm is, hoeveel straling wordt er dan doorgelaten door een scherm van 3 mm dik.

1. 87,5 %
2. 25%
3. 33,333 %
4. 12,5 %

Aluminium heeft een halveringsdikte van 6,0 cm. Een aluminium balk heeft een dikte van 18 cm.
Bereken hoeveel % straling van de bron wordt geabsorbeerd (tegengehouden).

1. 87,5 %
2. 66%
3. 33%
4. 12,5 %

De halveringsdikte voor aluminium is 6 cm. Hoe dik moet een aluminium plaat zijn als we maar 6,25% van de intensiteit willen ontvangen?

1. 18 cm
2. 20 cm
3. 24 cm
4. 30 cm

Halveringsdikte geldt voor:

1. Alfa straling
2. Beta-straling
3. Gamma-straling
4. Alle straling

Een hoeveelheid straling valt op een loden plaat van 4,0 cm. De halveringsdikte voor deze straling is bij lood 20 mm.
Hoeveel straling wordt door de plaat geabsorbeerd?

1. 12,5 %
2. 20 %
3. 25 %
4. 75 %

Ioniserende straling

Niet-ioniserende straling

Magnetische

Ultraviolet

Röntgen

Alfa

Infrarood

Gamma

Microgolven

*Welke straling wel en niet ioniserent zijn (Rotgen en hogere straling)

*herhalen wat ioniserende straling doet (elektron los maken van de atoom)

*vraag: hoe heet okeweer een atoom met een elektron te veel of te weinig?

De straling van je telefoon is schadelijk.

1. Waar
2. Niet waar

Is straling dan helemaal niet gevaarlijk?

Jazeker wel! De dosis van de straling van je huishoudelijke apparaten vallen binnen een bepaald gebied dat mag. 

Maar radioactieve straling is helaas wel erg schadelijk voor je.

Stralingsdosis in millisievert  D(mSv)

De hoeveelheid stralingsenergie die een kilogram weefsel opneemt. 

Jaarlijkse stralingsdosis

• Nederlanders ontvangen 2,5 mSv per jaar
  
  
• Rokers een extra
  0,25 - 80 mSv per jaar
  
  
• Arbo wet maximaal
  20 mSv/jaar

Het tabel doornemen

Straling van gebeurtenissen

Hiroshima/Nagasaki	0,87 mSv/jaar (extra achtergrond stra.)
Tsjernobyl	0,2 - 336 Sv/h
Fukushima	20 mSv/jaar (op 20km afstand)

μ

https:

Leerlingen zelf het artikel laten lezen

Geef aan van onderstaande factoren als ze invloed hebben op de schadelijkheid van de straling.

Wel van invloed

Niet van invloed

Tijd van bestralen

Tijd van de dag 

Jaargetijde

Soort straling 

Afstand tot de stralingsbron

Grootte van het bestraalde object

Meten van straling

Dosismeter (badge) en een GM-teller

DEMO

Welk van deze is het gevaarlijkst voor een mens?

1. Uitwendige besmetting met een alfa straler
2. Inwendige besmetting met een alfa straler
3. Uitwendige besmetting met een beta straler
4. Inwendige besmetting met een beta straler

Doordringend vermogen

Aan de slag

Opgave 20 t/m 23, 25, 27, 29 en 30 maken

5 min stil