V6: Wereldsteden (Washington, NY en LA)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Concept 6 Wereldsteden VS                     (H4)

Wanneer is een stad
een wereldstad?

Welke Amerikaanse
wereldsteden ken je?

New York

Washington

Los Angeles

De basisbegrippen

Metropool

Wereldstad

Megalopolis

Werkvorm: Raad de stad!

Hoe verschilt deze stad met een Nederlandse stad?

NY, WDC, LA onder de loep

Ruimtelijke segregatie

Ruimtelijke scheiding van kansarme en kansrijke (etnische) groepen in een stad of gebied.

Edge City

Concentratie van wonen, werken, voorzieningen en recreëren buiten een traditioneel stadscentrum in wat voorheen alleen een woongebied of ruraal gebied was. De nieuwe stad is in functioneren nauwelijks meer afhankelijk van de centrale grote stad.

Stedelijke geleding

De ruimtelijke verdeling van de verschillende soorten wijken of functies over het stedelijke grondgebied.

Urban sprawl

Horizonale stadsuitbreiding

Getto

Wijk of buurt waar etnische minderheden (gedwongen) bij elkaar wonen en informele groepjes vaak maatschappelijke macht bezitten.

Gated community

Dit zijn etnische wijken waar mensen bij elkaar wonen, en letterlijk 'gates' oftewel hekken om hun wijk bouwen zodat ze veilig wonen

Gentrification

Het proces van opwaardering van een verarmde wijk op sociaal, cultureel en economisch gebied door instroom van kapitaalkrachtige nieuwe bewoners, waarbij de armlastige bewoners uit het stadsdeel worden verdreven.

Werkwijze deze periode 

Leerdoelen uitwerken 

Oefenen in de les 

Hoog tempo! 

Aan de slag 

einde van de les nog een oefening 

Oud examenopdracht 1/2

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

New York 8,4 mil. inwoners

Economisch centrum

Mainportregio

Groot achterland

Hub en spokenetwerk

Samenhangend geheel van verkeers- en communicatieknooppunten (hubs) en de onderlinge verbindingen als spoorlijnen, wegen en pijpleidingen (spokes).

De functionele regio, waarvoor de mainport de belangrijkste hub vormt.

Los Angeles 3,9 mil. inwoners

Cultureel centrum

Creatieve stad

Hollywood

Kosmopolitisme

Het gevoel van verbondenheid met de mensheid in het algemeen, dat sterker is dan enig gevoel voor nationale of regionale identiteit (wereldburgerschap).

Washington DC 693K inwoners

Politiek centrum

Witte Huis

Pentagon

(Inter)nationale organisaties

Downtown / CBD

Downtown = Central Business District

Centrale zakenwijk met kantoren, winkels en hotels

Centrale stad

Gebied binnen de gemeentegrensen van Chicago.

Hier wonen 2.9 miljoen mensen

(Den Haag heeft 0.5 miljoen)

Suburbs

Ruim opgezette buitenwijken met veel vrijstaande huizen en tuinen, afgewisseld met parken.

Edge city

Versimpeld model

Wat zie je?

Downtown Chicago:

Geen historische binnenstad, maar een schaakbord van lege brede rechte wegen.

Kenmerken:

• veel wolkenkrabbers
• kantoren, hotels, winkels
• central business district (cbd)

Wat zie je?

Wat zie je?

Stedelijke geleding 

De centrale stad valt uiteen in 2 delen:

1. Rijke wijken: hoge welvaart, lage werkloosheid.                                           In het noorden: Anglo-Amerikanen
2. Arme wijken: lage welvaart, hoge werkloosheid.                                          In het zuiden: Afro-Amerikanen        In het westen: Hispanics                                                                                          Etnische wijken = veel bewoners uit een bepaalde bevolkingsgroep. Kenmerken etnische wijken: laagbouw, slechte leefbaarheid, werkloosheid, onveiligheid     

Kenmerken stedelijke geleding 

Geen historische binnenstad. De geleding verandert door sloop, nieuwbouw, stadsuitbreiding en functieverandering van gebouwen. De opbouw is als volgt:

• Central business district (cbd)
  
• Overgangszone met oude woon- en industriewijken
• Buitenwijken en voorsteden(suburbanisatie)
• Edge city (suburbanisatie van werkgelegenheid)
  

 

De centrale stad valt uiteen in 2 delen:

1. Rijke wijken: hoge welvaart, lage werkloosheid.                                           In het noorden: Anglo-Amerikanen
2. Arme wijken: lage welvaart, hoge werkloosheid.                                          In het zuiden: Afro-Amerikanen        In het westen: Hispanics                                                                                          Etnische wijken = veel bewoners uit een bepaalde bevolkingsgroep. Kenmerken etnische wijken: laagbouw, slechte leefbaarheid, werkloosheid, onveiligheid     

Urban sprawl Los Angeles

Los Angeles wijkt sterk af van de standaard opbouw; de stad heeft een meer ‘horizontale’ opbouw, een ‘urban sprawl’. Vooral de auto speelde een rol.

De centrale stad valt uiteen in 2 delen:

1. Rijke wijken: hoge welvaart, lage werkloosheid.                                           In het noorden: Anglo-Amerikanen
2. Arme wijken: lage welvaart, hoge werkloosheid.                                          In het zuiden: Afro-Amerikanen        In het westen: Hispanics                                                                                          Etnische wijken = veel bewoners uit een bepaalde bevolkingsgroep. Kenmerken etnische wijken: laagbouw, slechte leefbaarheid, werkloosheid, onveiligheid     

Ruimtelijke segregatie

Migratiestromen kunnen leiden tot 

ruimtelijke segregatie. Zoals in 

Los Angeles in de wijk South Central 

is het extreem: getto’s.

Ook ommuurde woonwijken 

(gated communities)

De centrale stad valt uiteen in 2 delen:

1. Rijke wijken: hoge welvaart, lage werkloosheid.                                           In het noorden: Anglo-Amerikanen
2. Arme wijken: lage welvaart, hoge werkloosheid.                                          In het zuiden: Afro-Amerikanen        In het westen: Hispanics                                                                                          Etnische wijken = veel bewoners uit een bepaalde bevolkingsgroep. Kenmerken etnische wijken: laagbouw, slechte leefbaarheid, werkloosheid, onveiligheid     

Ruimtelijke segregatie

De centrale stad valt uiteen in 2 delen:

1. Rijke wijken: hoge welvaart, lage werkloosheid.                                           In het noorden: Anglo-Amerikanen
2. Arme wijken: lage welvaart, hoge werkloosheid.                                          In het zuiden: Afro-Amerikanen        In het westen: Hispanics                                                                                          Etnische wijken = veel bewoners uit een bepaalde bevolkingsgroep. Kenmerken etnische wijken: laagbouw, slechte leefbaarheid, werkloosheid, onveiligheid     

Globalisering

Globalisering speelt een grote rol bij de ontwikkeling van verschillen binnen de steden.

• In de Bronx wonen veel kansarme Afro-Amerikanen. Veel mensen verloren werk door de verdwijnende industrie.
• Globalisering zorgt voor een toename van het aantal flexibele banen, vaak in de informele sector.
  
• In het zuidelijke deel van Manhattan nam de werkgelegenheid voor mensen met gekwalificeerde banen toe.
  

De centrale stad valt uiteen in 2 delen:

1. Rijke wijken: hoge welvaart, lage werkloosheid.                                           In het noorden: Anglo-Amerikanen
2. Arme wijken: lage welvaart, hoge werkloosheid.                                          In het zuiden: Afro-Amerikanen        In het westen: Hispanics                                                                                          Etnische wijken = veel bewoners uit een bepaalde bevolkingsgroep. Kenmerken etnische wijken: laagbouw, slechte leefbaarheid, werkloosheid, onveiligheid     

Dall-E generated kunstwerk

"Artwork by Piet Mondriaan of the wealth gap in the United States"

Het kunstspel:
Wat waren de opdrachtwoorden voor Dall-E?

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Een rijke suburb in Detroit.

Werkvorm: Vertel het verhaal

Wat hebben stadsvernieuwing, gentrificatie en leefbaarheid 
met elkaar te maken?

Wereldsteden

Global Power City Index (GPCI) 2020

Verenigde Staten

Werkvorm:
Globalisering & kosmopolitisme

"Het gevoel van verbondenheid met de mensheid in het algemeen, dat sterker is dan enig gevoel voor nationale of regionale identiteit (wereldburgerschap)."

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

     toets

https://quizlet.com/604967824/test

Oud examenopdracht 1/2

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Oud examenopdracht 2/2

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Afsluitende spotprent

Beschrijving van de afsluitende foto

https://www.youtube.com/watch?v=CipkJ_LQZZA

Schrijfopdracht

Maak je eigen samenvatting;

Schrijf een artikel over.

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃