Les: Voor elkaar opkomen

• Burgerschap
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Template les

Introductie

Let op: In het filmpje komen scheldwoorden voor zoals 'fucking' en 'lul'. 

04:41-04:51

In het fragment spelen de acteurs op een terras een gesprek na tussen twee broers, een van de broers is niet blij met de nieuwe vriendin van zijn broer omdat zij zwart is.

De mensen op het terras weten niet dat dit in scène is gezet.

06:24

Wat vind jij van de reactie van 

de mensen op het terras?

😒🙁😐🙂😃

07:01

Wat zou je zelf doen in deze situatie?

Na deze les:
 

• Weet ik beter wanneer ik wel of niet voor iemand anders zou opkomen.

  

• Weet ik welke manieren er zijn om voor iemand op te komen.

  

• Heb ik ervaren hoe ik kan reageren in verschillende situaties.

Leerdoelen

Dit gaan we doen

• Introductie: In your face

  

• Theorie: Voor iemand opkomen

    

• Doen: Rollenspel

  

• Nabespreking: Hoe ging het?
  

Template les

Theorie

Soms zie je iets gebeuren en vraag je je af of je voor iemand moet opkomen. Bijvoorbeeld als iemand gepest wordt of als iemand iets zegt wat jij echt niet oké vindt. 

Iedereen reageert op een andere manier en het is dus ook niet te zeggen wanneer het goed of fout is om voor iemand op te komen. 

Wat wel in iedere situatie geldt:

Wanneer kom je voor iemand op?

Vijf tips als je voor iemand wilt opkomen

Iemand anders betrekken

Kijk of er een vriend(in) in de buurt is. Als de situatie ernstiger is, betrek dan een volwassenen. Bijvoorbeeld een docent op school of manager in een supermarkt.

1

Blijf rustig

Probeer kalm te reageren zonder te schreeuwen of te schelden.

3

Wees duidelijk

Leg goed uit waarom jij vindt dat iets niet kan. Geef duidelijke grenzen aan.

5

Weet wanneer je moet stoppen

Zorg ervoor dat de situatie niet uit de hand loopt of onnodig lang doorgaat.

4

En onthoud: doe dit alleen wanneer jij dat wilt en je helemaal veilig bent! Als het uit de hand loopt bel dan altijd 112!

Maak het niet te persoonlijk

Probeer niet teveel de andere persoon persoonlijk aan te spreken. Zeg bijvoorbeeld: 'Wat je doet is rasistisch', en niet: 'Jij bent een racist!'

2

Kijk op de afbeelding hiernaast. Wat denken jullie: wel of niet voor iemand opkomen? En hoe zou je dit aanpakken? 

Bespreek dit in tweetallen.

Wat zou jij doen?

Bekijk de afbeelding hiernaast. Wat denken jullie: wel of niet voor iemand opkomen? En hoe zou je dit aanpakken? Denk ook aan de vijf tips:

1. Iemand anders betrekken.
2. Blijf rustig.
3. Wees duidelijk.
4. Maak het niet persoonlijk.
5. Weet wanneer je moet stoppen.

Bespreek dit in tweetallen.

Wat zou jij doen?

Template les

Doen

Jullie gaan een rollenspel spelen in de klas. Er zijn straks drie situaties waarin steeds verschillende leerlingen een rol krijgen. Jullie spelen deze scène met elkaar. Denk daarbij steeds aan de vijf tips:
 

1. Iemand anders betrekken.
2. Blijf rustig.
3. Wees duidelijk.
4. Maak het niet persoonlijk.
5. Weet wanneer je moet stoppen.

Rollenspel

Opdracht:

Voor de docent

Het rollenspel kan je hier vinden. 

Template les

Nabespreking

Bespreek met de klas deze vragen:

• Wat vond jij tijdens het rollenspel een goede reactie om voor iemand anders op te komen?

• Welke van de vijf tips vind jij het beste?

• Wat is ook alweer het belangrijkste bij de afweging om wel of niet voor iemand anders op te komen?

Voorbeeld

Dit kan ik!

• Ik weet beter wanneer ik wel of niet voor iemand anders zou opkomen.

  

• Ik weet welke manieren er zijn om voor iemand op te komen.

  

• Ik heb ervaren hoe ik kan reageren in verschillende situaties.

Deze les hebben we het gehad over voor iemand opkomen. Mocht je op school zien dat iemand gepest wordt, zie je in dit filmpje een uitleg over wat je dan kan doen. 

Afsluiting