H3 Elektriciteit in Huis - 3.2 Weerstand KL

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

H3 Elektriciteit in huis - 3.2 weerstand (Les 1)

Voor vandaag

• Vorige les 
• Uitleg bij 3.2 Weerstand
• Opdrachten maken bij 3.2
• Lesafsluiting

Mededeling

Practica

Vorige lessen (3.1)

• Stroom kan alleen lopen bij een ............................. stroomkring
•  Een elektrisch apparaat haalt zijn energie uit een ....................
• Spanning wordt gemeten in .......................
• Stroomsterkte wordt gemeten in ........................
• Een voltmeter sluit je parallel/ in serie aan 

Serieschakeling

Parallelschakeling

Verklaart dit het stroomschema?

Serie-schakeling	Parallel-schakeling
Stroomsterkte gelijk	Stroomsterkte verschilt
Spanning verschilt	Spanning gelijk

Leervragen 3.2

• Wat zijn geleiders en isolatoren?
• Wat is elektrische weerstand?
• Hoe meet je weerstand?
• Wat is soortelijke weerstand?
• Waarvoor gebruik je weerstanden?
• Wat is de weerstand in een schakeling?
• Wat is het verband tussen spanning, stroomsterkte en weerstand?

Wat zijn geleiders en isolatoren?

Geleiders en isolatoren

• Geleiders: Een stof waar makkelijk elektrische stroom door heen gaat. Vb. metalen en water.
• Isolator: Een stof waar moeilijk elektrische stroom door heen gaat. Vb. plastic, glas of hout (niet- metalen)

Geleiders/Isolatoren

Het verschil tussen geleiders en isolatoren is de weerstand.

• Geleiders: kleine weerstand --> laten de stroom makkelijk door. 
• Isolator: grote weerstand -->  laten de stroom niet door en geleiden de stroom daardoor zeer slecht of niet. 

Geleider of isolator?

 Aluminium

Glas

Hout

Koper

Rubber

Staal

Wat is elektrische weerstand?

Elektrische weerstand

• Weerstand bepaalt hoe makkelijk stroom ergens door heen gaat. 
• Grote weerstand = stroom er moeilijk doorheen
• Geleider kleine weerstand, isolator een grote 

Grote weerstand of kleine weerstand?

 Aluminium

Glas

Hout

Koper

Rubber

Staal

Elektrische weerstand

• Weerstand meet je met een multimeter
• Weerstand (R) meet je in ohm (Ω)

Elektrische weerstand

• Weerstand bepalen van draadjes van een elektrisch onderdeel van mobieltje
• Weerstand hangt af van lengte, dikte, temperatuur en soort materiaal van draad

Multimeter

• Spanning, stroomsterkte en weerstand meten 
• Met de schakelaar kies je wat je gaat meten 
• Weerstand meten --> Ohm stand 

Wat is soortelijke weerstand?

Ieder soort materiaal heeft zijn eigen weerstand

Soortelijke weerstand

Soortelijke weerstand is een stofeigenschap.

Het geeft aan hoe goed (of slecht) een stof elektriciteit geleid.

De eenheid van soortelijke weerstand is:          per m per mm2

Ω

Soortelijke weerstand

De soortelijke weerstand van koper is 0.017.        per m per mm2

Dat wil zeggen dat een draad van 1 meter lang, met een oppervlak van 1 vierkante millimeter een weerstand van 0.017        heeft.

Ω

Ω

Dichtheid

g/cm3

Elk materiaal zelfde volume om massa eerlijk te vergelijken

Soortelijke weerstand

per m per mm2

Elk materiaal zelfde oppervlak om weerstand eerlijk te vergelijken

Ω

Soortelijke weerstand

Weerstand van een draad

Weerstand

Hier staat een voorbeeld van een weerstand.

Let op de ringen. Deze weerstand heeft vier ringen, er zijn ook weerstanden met vijf ringen.

De ringen hebben een betekenis welke een

codering is voor de grootte van de weerstand.

Kleurcodetabel hoeven jullie NIET te weten

Aan de slag 

Wat: BLZ 103 opdracht 2 t/m 16 

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent

Tijd: 20 min 

Klaar: 1. Nakijken met boekje 2. Aan mij laten zien 

Leervragen 3.2

• Wat zijn geleiders en isolatoren?
• Wat is elektrische weerstand?
• Hoe meet je weerstand?

wat is een goede geleider?

1. metalen lepel
2. stokje van een ijsje
3. rubberhandvat
4. handdoek

De eenheid van weerstand is

1. Ampère
2. Volt
3. Ohm
4. Watt

Hoe groter de weerstand,
hoe ___________ de stroom.

1. groter
2. kleiner

Steen is een geleider

1. waar
2. niet waar

Wat is geen geleider

1. aluminium
2. ijzer
3. kunstof
4. koper

Weerstand

1. I
2. R
3. U
4. P

Is dit een geleider of een isolator?

1. geleider
2. isolator

Met een weerstand geef je aan:

1. Hoe makkelijk een spanning door een draad loopt
2. Hoe makkelijk een stroom door een draad loopt
3. Hoe fel een lampje brandt
4. Hoe snel een ventilator draait

Hoe groter de weerstand,

formule

weerstand = spanning : stroom

1. Hoe groter de stroomsterkte
2. Hoe kleiner de spanning
3. Hoe kleiner de stroomsterkte

De eenheid van soortelijke weerstand is ...

1. Ω
2. Ω / m
3. Ω / m^2
4. Ω * m

Einde van de les

• Huiswerk: maak op BLZ 103 opdracht 2 t/m 14  
• Volgende les: verder met 3.2 

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan. 

H3 Elektriciteit in huis - 3.2 weerstand (Les 2)

Voor vandaag

• Vorige les 
• Verdere uitleg bij 3.2 Weerstand
• Opdrachten maken bij 3.2
• Opdrachten bespreken 
• Lesafsluiting

Leervragen vorige les 3.2

• Wat zijn geleiders en isolatoren?
• Wat is elektrische weerstand?

De eenheid van weerstand is

1. Ampère
2. Volt
3. Ohm
4. Watt

Weerstand

1. I
2. R
3. U
4. P

Met een weerstand geef je aan:

1. Hoe makkelijk een spanning door een draad loopt
2. Hoe makkelijk een stroom door een draad loopt
3. Hoe fel een lampje brandt
4. Hoe snel een ventilator draait

Hoe groter de weerstand,

formule

weerstand = spanning : stroom

1. Hoe groter de stroomsterkte
2. Hoe kleiner de spanning
3. Hoe kleiner de stroomsterkte

Een geleider heeft veel weerstand

1. Waar
2. Niet waar

Elektrische weerstand

• Weerstand bepaalt hoe makkelijk stroom ergens door heen gaat. 
• Grote weerstand = stroom er moeilijk doorheen
• Geleider kleine weerstand, isolator een grote 

Leervragen deze les 3.2

• Waarvoor gebruik je weerstanden?
  
• Wat is de weerstand in een schakeling?
• Wat is het verband tussen spanning, stroomsterkte en weerstand 

Waarvoor gebruik je weerstanden?

Gebruik weerstanden

•  Maken het de stroom moeilijker om erdoorheen te komen
• Juiste weerstand in stroomkring om ervoor te zorgen dat de juiste stroom door elk component gaat 

Beide sluit je aan op stekker: 230 V

Toch geeft een tostiapparaat echt meer stroom?

Wat is de weerstand in een schakeling?

weerstand in serie

• in serie zitten alle onderdelen in dezelfde stroomkring
  

• elk onderdeel heeft een eigenweerstand

• Totale weerstand in een serieschakeling is alle weerstanden bij elkaar opgeteld

R​(TOT)​​​​​=R​1​​+R​2​​+.....

Wat is het verband tussen stroomsterkte, spanning en weerstand?

Beide sluit je aan op stekker: 230 V

Toch geeft een tostiapparaat echt meer stroom?

Weerstand tostiapparaat kleiner dan die van radio. 

De wet van Ohm

Verband U, I en R

• De weerstand en spanning bepalen stroomsterkte door tostiapparaat
• Verband kan je in formule weergeven

Weerstand  

=​stroomsterkte​​spanning​​

R=​I​​U​​

R=​I​​U​​

Weerstand	R	in Ohm
Spanning	U	in Volt	V
Stroomsterkte	I	in ampere	A

Ω

In een nachtlampje zit een weerstand. Over deze weerstand staat een spanning van 4,0 V. Door die weerstand loopt een stroom van 0,025 A.

Bereken de grootte van de weerstand.

1. Gegeven
2. Gevraagd
3. Formule
4. Berekening
5. Antwoord 

R=​I​​U​​

Formuledriehoek

R=​I​​U​​

Omschrijven van formule

Tostiapparaat heeft een weerstand van 35,5     . De spanning is 230 V. Hoe groot is stroomsterkte?

1. Gegeven
2. Gevraagd
3. Formule
4. Berekening
5. Antwoord 

Ω

voorbeeld berekening

voorbeeld berekening arbeid: 

Een tosti-apparaat heeft een stroomsterkte van 6,5 A. de spanning is 230V. Bereken de weerstand van het tosti apparaat. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• I = 6,5 A          U = 230 V

• Weerstand (R)  

•  R = U : I 

•  R = 230 : 6,5 = 35,5 

•  De weerstand is 35,5 Ω

Tips berekeningen

• Gebruik gegeven gevraagd etc. zo vergeet je niet de berekening en eenheid. 

Weerstand: R = U : I 

spanning: U = R x I 

Stroomsterkte: I = U : R 

Spanning
Stroomserkte
Weerstand

Aan de slag 

Wat 1: Opdrachten van het blad maken

Wat 2: Maken 3.2 BLZ 105 opdracht 17 t/m 20 + 24 t/m 27 

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent

Klaar: 1. Nakijken met boekje 2. Aan mij laten zien 

Aan de slag 

Wat 1: Opdrachten van het blad maken

Wat 2: Maak van 3.2 op BLZ 105 opdracht 17 t/m 19 

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent

Tijd: 20 min 

Klaar: 1. Nakijken met boekje 2. Aan mij laten zien 

Gegeven 

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

Het symbool van spanning is...... en de eenheid van spanning is........ .

1. P ; W
2. U ; V
3. I ; A
4. U ; MV

Wat is het symbool van stroomsterkte en welke eenheid hoort hierbij?

1. I in Volt (V)
2. U in Volt (V)
3. I in Ampère (A)
4. U in Ampère (A)

De grote van de stroom, hangt af van de elektrische weerstand.
Wat is het symbool en de eenheid voor weerstand?

1. Symbool Ω eenheid R
2. Symbool R, eenheid Ω
3. Symbool Ω eenheid r
4. Symbool Ω eenheid r

Einde van de les

• Huiswerk: maak van BLZ 105 opdracht 14 t/m 16 + 20 + 24 + 25 en kijk na 
• Volgende les: herhalen van theorie van heel H4 

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan. 

H3 Elektriciteit in huis - 3.2 weerstand (Les 3)

Voor vandaag

• Vorige les 
• Uitleg bij 3.2 over rekenen met weerstand
• Opdrachten maken bij 3.2 
• Phet: je eigen stroomkring bouwen 
• Lesafsluiting

Leervragen vorige les 3.2

• Wat is soortelijke weerstand?
• Waarvoor gebruik je weerstanden?
• Wat is de weerstand in een schakeling?

Leervragen vandaag 3.2

• Wat is het verband tussen spanning, stroomsterkte en weerstand/ hoe bereken je de weerstand 

De eenheid van weerstand is

1. Ampère
2. Volt
3. Ohm
4. Watt

Weerstand

1. I
2. R
3. U
4. P

Met een weerstand geef je aan:

1. Hoe makkelijk een spanning door een draad loopt
2. Hoe makkelijk een stroom door een draad loopt
3. Hoe fel een lampje brandt
4. Hoe snel een ventilator draait

Hoe groter de weerstand,

formule

weerstand = spanning : stroom

1. Hoe groter de stroomsterkte
2. Hoe kleiner de spanning
3. Hoe kleiner de stroomsterkte

Een geleider heeft veel weerstand

1. Waar
2. Niet waar

Geleiders en isolatoren

• Geleiders: Een stof waar makkelijk elektrische stroom door heen gaat. Vb. metalen en water.
• Isolator: Een stof waar moeilijk elektrische stroom door heen gaat. Vb. plastic, glas of hout (niet- metalen)

Begrippen

Elektriciteit = vorm van energie die je krijgt doordat een spanningsbron stroom levert. 

Stroom (I) = hoeveelheid elektrische lading (hoeveelheid elektronen) die ergens doorheen stroomt.

Spanning (U) = de kracht waarmee die elektronen worden geduwd.

Meer vrachtwagens = stroomsterkte

Meer spullen = spanning

Meer vrachtwagens = stroomsterkte

Vrachtwagen vol geladen = spanning

Elektrische weerstand

• Weerstand bepaalt hoe makkelijk stroom ergens door heen gaat. 
• Grote weerstand = stroom er moeilijk doorheen

Beide sluit je aan op stekker: 230 V

Toch geeft een tostiapparaat echt meer stroom?

Weerstand tostiapparaat kleiner dan die van radio. 

De wet van Ohm

Verband U, I en R

• De weerstand en spanning bepalen stroomsterkte door tostiapparaat
• Verband kan je in formule weergeven

Weerstand  

=​stroomsterkte​​spanning​​

R=​I​​U​​

Als de weerstand heel groot is, wat heeft dat voor invloed op de stroomsterkte?

https://phet.colorado.edu/sims/html/circuit-construction-kit-ac/latest/circuit-construction-kit-ac_nl.html 

R=​I​​U​​

U

R=​I​​U​​

Weerstand	R	in Ohm
Spanning	U	in Volt	V
Stroomsterkte	I	in ampere	A

Ω

In een nachtlampje zit een weerstand. Over deze weerstand staat een spanning van 4,0 V. Door die weerstand loopt een stroom van 0,025 A.

Bereken de grootte van de weerstand.

1. Gegeven
2. Gevraagd
3. Formule
4. Berekening
5. Antwoord 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

R=​I​​U​​

U

Omschrijven van formule

Tostiapparaat heeft een weerstand van 35,5     . De spanning is 230 V. Hoe groot is stroomsterkte?

1. Gegeven
2. Gevraagd
3. Formule
4. Berekening
5. Antwoord 

Ω

voorbeeld berekening

voorbeeld berekening arbeid: 

Een tosti-apparaat heeft een stroomsterkte van 6,5 A. de spanning is 230V. Bereken de weerstand van het tosti apparaat. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• I = 6,5 A          U = 230 V

• Weerstand (R)  

•  R = U : I 

•  R = 230 : 6,5 = 35,5 

•  De weerstand is 35,5 Ω

Tips berekeningen

• Gebruik gegeven gevraagd etc. zo vergeet je niet de berekening en eenheid. 

Weerstand: R = U : I 

spanning: U = R x I 

Stroomsterkte: I = U : R 

Spanning
Stroomserkte
Weerstand

Aan de slag 

Wat 1: Opdrachten van het blad maken

Wat 2: Maak van 3.2 op BLZ 105 opdracht 17 t/m 19 

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent

Tijd: 20 min 

Klaar: 1. Nakijken met boekje 2. Aan mij laten zien 

Gegeven 

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

Het symbool van spanning is...... en de eenheid van spanning is........ .

1. P ; W
2. U ; V
3. I ; A
4. U ; MV

Wat is het symbool van stroomsterkte en welke eenheid hoort hierbij?

1. I in Volt (V)
2. U in Volt (V)
3. I in Ampère (A)
4. U in Ampère (A)

De grote van de stroom, hangt af van de elektrische weerstand.
Wat is het symbool en de eenheid voor weerstand?

1. Symbool Ω eenheid R
2. Symbool R, eenheid Ω
3. Symbool Ω eenheid r
4. Symbool Ω eenheid r

Einde van de les

• Huiswerk: zorg dat je opdracht 17 t/m 19 af hebt van 3.2
• Volgende les: gaan we verder met 3.3 over elektriciteit gebruiken

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan.