1.1 Hoe ontstond de industrie? Deel 1

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

1. Les opening

Pak je boek van M&M op tafel op bladzijde 10

Huiswerk controle:

n.v.t.

2. Lesdoel & leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- weet je hoe aan het begin van de tijd van burgers en stoommachines de productie verliep. 

- kun je uitleggen hoe en waardoor de productie toenam.

- kun je beschrijven hoe de industrialisatie in Nederland verliep. 

- weet je wat door de industrialisatie veranderde in de verhouding tussen werkgevers en werknemers.

Leergebiedoverstijgende doelen: 

3. Mini-check + arrangementen

Verdiept arrangement (8 gemiddeld of hoger): Niemand

Iedereen doet mee met de mini-check op Lesson Up. 

Wat is huisnijverheid?

1. Het thuis maken van goederen
2. Het werken in de fabriek
3. Geen werk hebben
4. Thuis online werken

In welke periode valt de tijd van de burgers en stoommachines?

1. Oudheid
2. Middeleeuwen
3. Vroegmoderne tijd
4. Moderne tijd

Wanneer was de tijd van burgers en stoommachines?

1. 1400-1500
2. 1800-1900
3. 1600-1700
4. 1700-1800

Welke nieuwe energiebron werd er in het Verenigd Koninkrijk ontdekt?

1. stoom
2. stroom
3. water
4. vuur

Wie maakt wat?

Had je alle vragen van de mini-check goed? Dan mag je zelfstandig aan het werk. 

De rest doet mee met de instructie. 

Je maakt: 

Je leest de theorie op bladzijde 10 & 11. 

Hierna maak je opdracht 1 t/m 6 op blz. 10 t/m 13

4. Instructie

Het gaat over het 8e tijdvak, namelijk: 

apps.noordhoff.nl

Thuis aan het werk

In de winter gingen boeren thuis aan het werk -> op het land was weinig. Boeren wilde graag wat extra's verdienen. 

De boeren kregen van kooplieden grondstoffen om te bewerken. De kooplieden zorgde ervoor dat er een spinnewiel en een weefgetouw in de boerderij kwam te staan. 

De boeren en de gezinnen sponnen dragen en maakten hier lappen stof van. 

Thuis aan het werk

De kooplieden haalden de lappen stof op bij de boeren en liet deze verven door ambachtslieden. En dit verkocht de kooplieden weer aan kleermakers die van het stof kleren maakte. 

Dit werk werd later het hele jaar door gedaan, waardoor er kleine bedrijfjes ontstonden. 

Het thuis laten werken van ambachtslieden en boeren, noem je huisnijverheid. 

Thuis aan het werk

Door de bedrijfjes en huisnijverheid, veranderde het leven van mensen. Hun leven werd moderner. 

De grootste oorzaak voor de veranderingen was de komst van de stoommachine. 

-> Daarom heet het 8e tijdvak: 

De tijd van de burgers en stoommachines

Tijdens de huisnijverheid werden er drie soorten energie gebruikt: 

spierkracht

-> mens & dier

windkracht

-> molens

waterkracht

-> molens

Van huisnijverheid naar fabrieken

Rond 1780 werd in het Verenigd Koninkrijk een nieuwe energiebron ontdekt: stoom. Hierdoor veranderde de manier van produceren. Het ging sneller en in een kortere tijd kon er meer geproduceerd worden. 

Je kon met stoom iets in beweging zetten -> stoommachine.

Veel ondernemers wilden zo'n apparaat en lieten ze fabrieken bouwen. 

Belangrijke begrippen: 

• huisnijverheid: het thuis maken van producten door ambachtslieden of boeren
• moderne tijd: vijfde periode (1800-heden)
• tijd van burgers & stoommachines: achtste tijdvak (1800-1900) -> 19e eeuw
• energie: kracht die ervoor zorgt dat er iets gebeurt
• energiebron: iets dat energie geeft, zoals aardolie, steenkool, water, wind en zon
• stoommachines: machine die wordt aangedreven door hete damp van kokend water.
• ondernemers: iemand die met een eigen bedrijf zijn inkomen verdient. 

5. Begeleid inoefenen

Vind je het nog lastig? Dan maken we samen opdracht 2 op pagina 11.

De rest gaat zelfstandig aan het werk. 

 

Je maakt: 

Je leest de theorie op bladzijde 10 & 11. 

Hierna maak je opdracht 1 t/m 6 op blz. 10 t/m 13

6. Zelfstandig werken

Je gaat zelfstandig de theorie lezen op blz. 10 en 11 in je werkboek. Hierna maak je opdracht 1 t/m 6 op blz. 10 t/m 13.

Ben je klaar?

Dan kijk je het werk na en verbeter je waar nodig. 

Hierna ga je de herhaling op blz. 16

 

7. Evaluatie

Hoe ging de les?

Heb je nog vragen of vind je nog iets lastig? 

Lesdoelen: 

- weet je hoe aan het begin van de tijd van burgers en stoommachines de productie verliep? 

- kun je uitleggen hoe en waardoor de productie toenam?

- kun je beschrijven hoe de industrialisatie in Nederland verliep?

- weet je wat door de industrialisatie veranderde in de verhouding tussen werkgevers en werknemers?

8. Huiswerk en toetsen

Huiswerk: 

Dinsdag 15 september

1.1 opdracht 1 t/m 6

Toetsen: 

Geen