Landstede Groep

Herodotos introductie

Herodotos
1 / 26
next
Slide 1: Slide
GrieksMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 26 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Herodotos

Slide 1 - Slide

Wat was de bijnaam van Herodotos?

Slide 2 - Open question

Herodotos
  • De vader van de geschiedschrijving
  • Voor Herodotos: memoriseerders
  • Memoriseerders onthielden de verhalen van een bepaalde stad/familie tot meer (dan drie) generaties terug
  • Risico: Verhalen veranderen & wie betaalt, bepaalt

Slide 3 - Slide

Herodotos: anders dan anders
  • ca 484-425 vC
  • schreef: Historiën
  • Griekse woord ἱστορίη betekent: onderzoek
  • reiziger
  • andere aanpak geschiedschrijving
  • onderzoek door: ἀκοή, ὄψις, γνώμη

Slide 4 - Slide

Brongebruik
  • vermeldt in tekst hoe hij aan zijn informatie komt
  • gebruikt memoriseerders als een van zijn bronnen
  • altijd expliciet: De Perzen zeiden dat ...., de Grieken zeiden dat ...
  • Dus veel aci-constructies!
  • Herodotos gebruikt die ook als soort disclaimer

Slide 5 - Slide

Thematiek
  • rode draad: daden Grieken en niet-Grieken & waarom conflict
  • veel digressies
  • thema’s:
  • vrijheid (in politiek en van oorlog)
  • wisselvalligheid menselijk bestaan
  • ὕβρις en φθόνος
  • thema CE 2023: blik op de ander, mannen en vrouwen in vreemde culturen

Slide 6 - Slide

Wat was de bijnaam van Herodotos
A
de grootvader van de geschiedschrijving
B
de vader van de geschiedschrijving
C
de oom van de geschiedschrijving
D
de neef van de geschiedschrijving

Slide 7 - Quiz

Conclusies trekken door wat je ziet doe je door
A
ἀκοή
B
γνώμη
C
ὄψις
D
ἱστορίη

Slide 8 - Quiz

Conclusies trekken door wat je van anderen hoort doe je door
A
ἀκοή
B
γνώμη
C
ὄψις
D
ἱστορίη

Slide 9 - Quiz

Conclusies trekken door wat je bedenkt doe je door
A
ἀκοή
B
γνώμη
C
ὄψις
D
ἱστορίη

Slide 10 - Quiz

Slide 11 - Slide

Maatschappelijke context
  • (aanloop naar) Perzische oorlogen 
  • godsdienst/mythologie
  • το θειον
  • orakels en dromen
  • Grieken en barbaren

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Een digressie is
A
een afwijking
B
een epanalepsis
C
een ringcompositie
D
een uitwijding

Slide 14 - Quiz

Verteltechnieken

epanalepsis: na een – kleine of grote – digressie wordt het hoofdverhaal weer opgepakt door woordelijke herhaling van (een deel van) het voorafgaande

kop-staartverbinding: herhaling van het hoofdwerkwoord in zin 1 als ptc in zin 2, verbindt informatieblokken



Slide 15 - Slide

Verteltechnieken vervolg
ringcompositie: aan het begin en het eind van een episode komen (woordelijke) overeenkomsten voor waardoor de episode als één informatieblok gepresenteerd wordt
 
enargeia, directe rede, praesens historicum: om het verhaal levendig te houden

Slide 16 - Slide

Bijzonderheden taalgebruik Herodotos

Hij komt uit Halikarnassos, dus hij spreekt/schrijft Ionisch ipv Attisch
Bijzonderheden: zie ook hst. 14

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

en nog wat andere eigenaardigheden…
  • zoals soms σσ ipv ττ
  • γίνομαι en γίνωσκω ipv γίγνομαι en γίγνωσκω
  • vaak geen contractie (dus geen samentrekking van klinkers)
  • soms beginnen woorden waarvan je dacht dat ze met een π begonnen met een κ (πως -> κως; που -> κου)
  • geen aspiratie (dus geen h-klank) waar je die wel verwacht (dit heet psilosis)

Slide 22 - Slide

Het dialect van Herodotos was
A
Attisch
B
Dorisch
C
Ionisch
D
Korinthisch

Slide 23 - Quiz

"Hij werd verliefd op zijn eigen vrouw. Nadat hij verliefd was geworden, ging hij ..." is een voorbeeld van
A
epanalepsis
B
kop-staartverbinding
C
retrospectie
D
ringcompositie

Slide 24 - Quiz

"Hij reisde via Leiden. Daar blablabla. Toen hij verder reisde, ..." is een voorbeeld van
A
epanalepsis
B
kop-staartverbinding
C
retrospectie
D
ringcompositie

Slide 25 - Quiz

Slide 26 - Slide