Oorzaak, gevolg en aanleiding

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Oorzaak, gevolg 

en aanleiding

Waarom?

• Historici vragen zich niet alleen af wat er in het verleden gebeurde, maar ook waarom dingen gebeurden.

• Hiervoor kun je een vraag gebruiken die begint met: "Waardoor...?"

• Als je bezig bent met het beantwoorden van deze waardoor-vraag, dan zoek je naar oorzaken.

Voorbeeld

• Hans is te laat op school, omdat hij een lekke band kreeg.

• Waardoor kreeg hij een lekke band?
• Hij kreeg een lekke band, doordat hij door glas was gefietst.

• Aan het woord 'doordat' kun je de oorzaak herkennen.

Met welk woord kun je het beste een vraag beginnen om de oorzaak te vinden?

1. Waarom
2. Waardoor
3. Waarmee
4. Doordat

Met welk woord kun je de oorzaak (meestal) herkennen?

1. Waarom
2. Waardoor
3. Waarmee
4. Doordat

Gevolgen

• De ene gebeurtenis zorgt weer voor andere gebeurtenissen.
• Dat zijn gevolgen
  

• Doordat Hans een lekke band had, kwam hij te laat in de les. Het gevolg was dat hij een deel van de geschiedenisles had gemist.

• Oorzaak⇒gevolg(en)

Een voorbeeld bij geschiedenis

• Oorzaak: de klimaatsverandering na de laatste IJstijd.
• Gevolg 1: het werd warmer en droger
• Gevolg 2: mensen konden niet meer goed leven als jager-verzamelaars
• Gevolg 3: mensen zochten naar andere middelen van bestaan, zoals de landbouw

De aanleiding

• Een gebeurtenis kan meerdere oorzaken hebben.
  
• Meestal is er daarvan één de directe oorzaak: 'de druppel die de emmer doet overlopen'
• Het herkennen van de belangrijkste oorzaak van een gebeurtenis, is soms moeilijk. Maar de aanleiding is vaak duidelijk.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Hieronder staan vijf zinnen die te maken hebben te laat op school komen. Geef aan of de zin een oorzaak of een gevolg van te laat op school komen is.

Oorzaken

Gevolgen

De wekker vergeten te zetten

Moeten nablijven

Een boze docent

Een platte band

Te langzaam fietsen

Oorzaak: Mensen gaan op een plek wonen..
Vul aan! Gevolg:

1. Jagers worden buitengesloten
2. Mensen gaan bezit verzamelen, er ontstaan verschillen

Wat is de oorzaak en wat is het gevolg?

Er komen meer mensen in het Midden-Oosten.

oorzaak

gevolg

Door de landbouw is er genoeg voedsel voor iedereen; meer mensen blijven leven.

Er is niet meer genoeg landbouwgrond voor iedereen; mensen trekken weg uit het gebied.

Wat is de oorzaak en wat is het gevolg?

Jager-verzamelaars kunnen niet meer genoeg eten vinden.

oorzaak

gevolg

Het klimaat werd droger en warmer.

Mensen werden boer: ze gingen zelf voedsel verbouwen.

Wat is de oorzaak en wat is het gevolg?

De eerste boeren blijven bij hun akkers en hun vee wonen.

oorzaak

gevolg

Er ontstaan dorpen.

Boeren moeten hun akkers en vee verzorgen.