Schrijven met Letters

• Begrijpend lezen
• Spelling
• +4
• Basisschool
• Praktijkonderwijs
• MBO
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Groep 7,8

Introduction

De themalessen in het kader van de Week van de Geletterheid zijn korte lessen met verschillende werkvormen. Ze bevatten oefeningen waarmee op een leuke, laagdrempelige manier geoefend wordt met de vaardigheden omtrent het lezen, schrijven en rekenen. Deze les 'Schrijven met Letters' is een laagdrempelige les waarin de leerlingen diverse schrijfopdrachten krijgen. Ze worden uitgedaagd zowel met gedichten als met verhalen aan de slag te gaan. Pik uit deze les die opdracht die het best aansluit bij jouw groep.

Instructions

Benodigdheden:

• Centraal scherm om de les te tonen.
• Papier om de opdrachten op te maken.

Wil je ook aandacht geven aan lezen?

Kijk dan eens naar de lessen in Boekenweek voor Jongeren.

Letters - Week van de Geletterdheid

L

3

T

T

3

R

S

1

J

3

T

S

V

Week van Lezen en Schrijven

08 - 15 september 2024

H

3

N

M

R

C

C

H

R

J

1

V

3

Wat zijn de eerste 5 woorden die bij je

opkomen als je denkt aan...

S

N

Voor de docent

Hebben leerlingen moeite met opgang komen, geef dan zelf een aantal opties.

Denk aan: boeken, verhalen, brieven, email, communicatie, informatie, leren, vertellen, geheime taal, pen, handschrift

Maar misschien ook wel: Leuk, stom, saai, moeilijk, netjes

Bespreek met de klas:

Wanneer schrijven de leerlingen?

Is schrijven moeilijk? Wat is er dan moeilijk aan? Hoe vaak schrijf je?

Hoe zou het zijn als je niet zou kunnen schrijven?

Kaas

Bedenk in 1 minuut zoveel mogelijk woorden die rijmen op:

Sport

Mij

Lol

Voor de docent

Deze opdracht is bedoeld om leerlingen lekker creatief te laten denken.

Optie 1

Laat de leerlingen zoveel mogelijk antwoorden invoeren. 

Welk woord werd het meest genoemd? Hoe zou dat komen? Wie had de meeste woorden? Wie heeft het meest originele woord? Met welk rijmwoord kunnen jullie een mooi gedicht maken bestaande uit twee zinnen?

Optie 2

De leerlingen schrijven al hun woorden in 1 antwoord. 

Wie heeft de meeste woorden? Wie kan zijn antwoorden rappen? Wie kan een  gedicht maken met zijn woorden?

Optie 3

Ga de strijd aan met de groep en doe zelf mee. Weet jij het te winnen van de hele klas?

Optie 4

Zet de timer niet aan, maar geef de leerlingen om en om de beurt. Jij begint met een openingszin die eindigt met 'kaas', volgende leerlingen maakt een zin daarop rijmt, enz. Zo maken jullie met elkaar een gedicht.

Door te schrijven ga je beter nadenken.

Is dat waar of niet waar?

Voor de docent

Antwoord:Je hersenen staan langer stil bij vragen als je het antwoord opschrijft. Je gaat nadenken over het probleem,  de mogelijke oplossingen en hoe die goed op te schrijven.

Er zijn meer voordelen aan schrijven:

1. Je gezondheid: Dingen van je afschrijven verlaagt je stress en je bloeddruk.  Je schrijft je problemen letterlijk van je af. Én door ze op te schrijven ga je ze anders bekijken! Onderzoek heeft zelfs uitgewezen dat het bijhouden van een dagboek heel goed is tegen stress en psychische klachten.
2. Je onthoudt dingen beter: Schrijven vraagt om tijd en nadenken wat je opschrijft. Als je iets wilt onthouden en je schrijft het op, ben je er langer mee bezig. Je hoofd, je handen en je ogen werken tegelijkertijd. Daardoor blijft de informatie beter hangen.
3. Je wordt er creatief van: Je hoofd is heel actief als je schrijft en de nieuwe ideeën blijven komen. Ook de manier waarop je iets opschrijft kan je blijven aanpassen!

Blijven schrijven dus!

Waar schrijf jij het liefst mee?

Voor de docent

Ga moet de leerlingen het gesprek aan:

- Is een fijne pen belangrijk bij het schrijven?

- Als je het liefst typt, hoe type je dan? Met 2 vingers of met 10?

- Is typen hetzelfde als schrijven? Waarom wel of niet?

Helaas ik ben een dood skelet.

mijn lachen klinkt als klontjes ijs,

die kletteren in een glas.

Och arme ik, och arme ik

die ooit zo beeldschoon was..

(c) 2015 Rian Visser 

Dit is een fragment uit een gedicht op Raadgedicht.nl.

Lees het onderstaande fragment uit een gedicht.

Beantwoord met elkaar de vragen in de spinner.

Voor de docent

Het fragment uit dit gedicht komt van Raadgedicht.

Wekelijks plaatsen zij een raadgedicht en vertelt de schrijver over het ontstaan van het gedicht. Aan sommige  raadgedichten zijn ook lessen gekoppeld.

Scrollend, swipend, steeds meer zien,

Statussen, selfies, steeds weer iets nieuws misschien,

Snelle snaps, zoveel zinnen,

Stories storend, steeds maar binnen,

Stijgende cijfers, steeds meer liken,

Schermtijd stijgt, je kan het niet ontwijken,

Sociale schermen, steeds meer zinnen, die winnen.

Lees het onderstaande fragment uit een gedicht.

(c) 2024 ChatGPT

Beantwoord met elkaar de vragen in de spinner.

Voor de docent

Het prompt voor dit gedicht was:

Maak een gedicht met zoveel mogelijk beginrijm over social media.

C1jF3rs & L3tt3rs

Stories Storend, Snelle Snaps of Zoveel Zinnen.

Hierboven staan drie voorbeelden van beginrijm.

Volg de drie stappen en maak jouw gedicht met beginrijm.

Schrijf een verhaal met behulp van de plaatjes hieronder.

Draai de spinner, verzet de pen zoveel stappen en sleep de plaatjes naar het midden.

Met deze vier plaatjes ga jij je verhaal schrijven.

Voor de docent

Creatief schrijven is het doel van deze opdracht. 

Hieronder een aantal opties hoe je deze slide in kan zetten.

Optie 1

Laat de leerlingen individueel een verhaal uit 4 zinnen maken. Bepaal klassikaal de vier icoontjes waarmee het verhaal verteld moet worden. 

Lees een aantal verhaaltjes voor om de creativiteit en verschillen in interpretatie van elkaar te horen.

Optie 2

Laat de leerlingen in groepjes samen een verhaal maken. Leerling 1 draait de spinner en begint het verhaal. Leerling 2 draait nu de spinner en gaat verder met het verhaal, enz.

Laat steeds een van de leerlingen het verhaal opschrijven.

Optie 3

Een klassikaal verhaal. Draai de spinner en begin zelf met het verhaal. Draai de spinner weer en laat een leerling jouw verhaal vervolgen met 1 zin. Ga door tot alle leerlingen hun zin hebben gemaakt.

Geef aan de laatste 5 leerlingen door dat ze het verhaal moeten beëindigen.

TIP: Neem het verhaal op, type het uit en laat de leerlingen het bewerken tot een kloppend verhaal. Laat er eventueel ook illustraties bij maken.

Optie 4

Geef de leerlingen de opdracht om met 4 icoontjes naar keuze een kort verhaal te schrijven. Kunnen de anderen raden welke icoontjes er gekozen zijn?

Optie 5

Kunnen de leerlingen een gedicht maken met de icoontjes? 

Uiteraard kan je de plaatjes in deze slide aanpassen naar onderwerp, actualiteit of interesse van jouw groep. Sla hier voor de slide op als jouw favoriet, zodat je 'm steeds weer kunt inzetten en aanpassen.

C1jF3rs & L3tt3rs

L

3

T

T

3

R

S

Ben je ook benieuwd naar onze 'Letters"-les of wil je andere kant-en-klare lessen gebruiken?

 Klik dan hier.