Extra Les Blood in the Mobile

• Aardrijkskunde
• Maatschappijleer
• +1
• Middelbare school
• MBO
• vmbo, mavo
• Leerjaar 4
• Studiejaar 1-4

Introduction

Welkom bij deze les bij de film Blood in the Mobile. Tijdens deze les maakt jouw klas kennis met filmeducatie en mensenrechten in de breedste zin. Film is een uitstekend middel om het besef van jongeren over maatschappelijke thema's te vergroten. Met deze les open je de ogen van leerlingen en studenten voor mensenrechtenthema's. In deze les bekijken leerlingen en/of studenten de film Blood in the Mobile (2010, Frank Poulsen). De afgelopen vijftien jaar stierven er vijf miljoen mensen door de burgeroorlog in Congo. De VN rapporteren al jaren verbanden tussen de mineralenhandel en de oorlog. De Deense Frank Poulsen wil niet langer sms'jes sturen naar zijn vrouw als dat een leven in Congo kan hebben gekost. In de documentaire onderzoekt hij welk bloed er kleeft aan zijn mobiele telefoon. Heb je vragen of opmerkingen over deze les? Neem dan gerust contact met ons op door te mailen naar [e-mail] of te bellen naar 020-2807612.

Instructions

Thema's

• Mineralenhandel
• Congo
  
• Bloed in je mobieltje
• Burgeroorlog
• Mensenrechten

Opzet van deze les

Deze les bestaat uit 6 delen:

1. De film.
2. Inhoudelijke analyse.
3. Filmanalyse.
4. Mensenrechten.
5. Verdieping.
6. Discussie.

Werkwijze

• In deze les bekijk je de film. De film is in deze les opgenomen. Je hoeft de film alleen maar aan te klikken.
• Per slide wordt beschreven wat de bedoeling is.
• De les kan geprint worden, inclusief de notities per slide, door op de printknop te drukken rechtsboven in het scherm.
• Het is bij deze les niet nodig om met 'devices in de klas' te werken. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren.
• Op de slides zijn hotspotbuttons te vinden. Door deze aan te klikken verschijnt er (extra) informatie, een vraag of een instructie. Als docent kun je ervoor kiezen om de informatie onder de hotspotbutton met hoed samen met de leerlingen/studenten te lezen of zelf aan leerlingen/studenten te vertellen. De informatie is daarom ook opgenomen in de instructies bij de losse slides.
• In de bijlage vind je nog een algemene, uitgebreide docenthandleiding, die je helpt door deze les te navigeren. Heb je al meer ervaring met het geven van onze lessen? Dan heb je de docenthandleiding waarschijnlijk niet meer nodig.

Welkom! 

Welkom

Wat gaan we doen?

Opstarten	05 min
Film: Blood in the Mobile	15 min
Maak werkblad deel A	10 min
Bespreken	05 min
Maak werkblad deel B	15 min
Maak werkblad deel C	15 min
Lesafsluiting	05 min

Blood in the Mobile

Welkom bij de les bij de film Blood in the Mobile.

Deel 1: De film

Deel 1: De film

In het eerste deel van deze les bekijken leerlingen/studenten fragmenten van de film Blood in the Mobile. Bij elk fragment horen vragen.

Bekijk met de leerlingen/studenten het eerste fragment van de film. Het fragment duurt 0:20 minuten.

De titel van de documentaire is Blood in the Mobile (Bloed in je Mobieltje). Waar in een mobiele telefoon zou dat bloed zitten, denk je?

Bespreek naar aanleiding van het eerste fragment met de leerlingen/studenten de volgende vraag:

• De titel van de documentaire is Blood in the Mobile (Bloed in je Mobieltje). Waar in een mobiele telefoon zou dat bloed zitten, denk je?
  Antwoord: Het bloed zit in de grondstoffen en is van de mensen die deze grondstoffen opgraven.

Een bedrijf moet er zelf voor zorgen dat zijn product gemaakt is onder verantwoorde omstandigheden.

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende stelling:

• Een bedrijf moet er zelf voor zorgen dat zijn product is gemaakt onder verantwoorde omstandigheden.
  

Vraag leerlingen/studenten of zij het hier mee eens zijn of niet, en waarom. Bespreek wie er nog meer verantwoordelijk kan zijn. Vraag de leerlingen/studenten ook naar voorbeelden.

Bekijk met de leerlingen/studenten het tweede fragment van de documentaire. Het fragment duurt 5:14 minuten.

Extra informatie voor de docent:

De documentairemaker besluit te onderzoeken waar de grondstoffen van een mobiele telefoon vandaan komen. Hij komt terecht in een mijn in Oost-Congo, een gebied waar al jaren een gruwelijke oorlog woedt. In het fragment zie je wat de documentairemaker ontdekt tijdens zijn onderzoek.

Wat vind je van de beelden die je net hebt gezien?

Bespreek met de leerlingen/studenten naar aanleiding van het tweede fragment de volgende vraag:

• Wat vind je van de beelden die je net hebt gezien?

Wie denk je dat de filmmaker verantwoordelijk houdt voor de slechte omstandigheden in de mijn in Oost-Congo? Kies een partij uit de afbeelding.

Op de afbeelding zie je verschillende partijen, die betrokken zijn bij de productie van mobiele telefoons. In onder andere Congo delven arbeiders grondstoffen uit de mijn. In China laten telefoonfabriekanten hun telefoons maken. Van daaruit worden de mobieltjes de wereld over getransporteerd, vooral naar rijke landen.

Bekijk met de leerlingen/studenten de afbeelding op de slide. Bespreek naar aanleiding van het fragment en de afbeelding de volgende vraag:

• Wie denk je dat de filmmaker verantwoordelijk houdt voor de slechte omstandigheden in de mijn in Oost-Congo?
  Laat leerlingen/studenten een partij uit de afbeelding kiezen. In het volgende filmfragment zien de leerlingen/studenten waar de filmmaker naartoe gaat.

Extra informatie voor de docent:

Op de afbeelding staan verschillende partijen, die betrokken zijn bij productieketen van mobiele telefoons. Onder andere in de mijnen van Congo worden grondstoffen voor de productie van mobiele telefoons gedolven. Telefoonfabrikanten laten hun telefoons grotendeels in China maken. Van daaruit worden de mobieltjes de wereld over getransporteerd, vooral naar rijke landen.

Bekijk met de leerlingen/studenten het derde fragment van de documentaire. Het fragment duurt 3:09 minuten.

Welke argumenten voor het bekendmaken van de toeleveringsketen zijn er?

Welke argumenten tegen het bekendmaken van de toeleveringsketen zijn er?

Toen deze documentaire werd gemaakt, was Nokia de grootste fabrikant van mobiele telefoons. De filmmaker gaat naar Nokia met dit voorstel: Maak je toeleveringsketen bekend.

De toeleveringsketen zijn alle stappen, van grondstof tot eindproduct, bij het fabriceren van een mobiele telefoon.

In het fragment hoorde je dat de filmmaker en de medewerker van Nokia argumenten voor en tegen het bekendmaken van de toeleveringsketen gaven.

Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Welke argumenten voor het bekendmaken van de toeleveringsketen zijn er?
• Welke argumenten tegen het bekendmaken van de toeleveringsketen zijn er?

Extra informatie voor de docent, ook te vinden onder de hotspotbutton: 

Toen deze documentaire werd gemaakt, was Nokia de grootste fabrikant van mobiele telefoons. De filmmaker gaat naar Nokia met dit voorstel: Maak je toeleveringsketen bekend. De toeleveringsketen zijn alle stappen, van grondstof tot eindproduct, bij het fabriceren van een mobiele telefoon.

In het fragment geven de filmmaker en de medewerker van Nokia argumenten voor en tegen het bekendmaken van de toeleveringsketen.

Bekijk met de leerlingen/studenten het vierde fragment van de documentaire. Het fragment duurt 3:32 minuten.

Welk voorstel doet John Prendergast van Raise Hope for Congo om geen bloed in mobieltjes te laten komen?

A. Transparantie is niet genoeg. Grote bedrijven als Apple en Wal-mart moeten conflictvrije producten eisen van hun leveranciers.

B. Bedrijven die zeggen dat ze alles doen voor conflictvrije grondstoffen liegen.

C. Amerikaanse sterren moeten meer geld geven aan arme mensen in Congo.

D. Apple en Wal-Mart moeten altijd voor hun eigen grondstoffen gaan zorgen.

Welk voorstel doet Jim McDermott, een Amerikaanse politicus, om geen bloed in mobieltjes te laten komen?

A. Mensen moeten beter bewust worden gemaakt van de voordelen van de beschaving.

B. Er mogen geen wapens aan Congo worden verkocht.

C. De geldkraan naar de krijgsheren in Congo moet dicht. Mineralen moeten van een legitieme, traditionele leverancier komen.

D. Grondstoffen moeten uit het eigen land komen.

Bespreek met de leerlingen/studenten naar aanleiding van het fragment de volgende vragen: 

• Welk voorstel doet John Prendergast van Raise Hope for Congo om geen bloed in mobieltjes te laten komen?
  Antwoord: A. Transparantie is niet genoeg. Grote bedrijven als Apple en Wal-Mart moeten conflictvrije producten eisen van hun leveranciers.
• Welk voorstel doet Jim McDermott, een Amerikaanse politicus, om geen bloed in mobieltjes te laten komen?
  Antwoord: C. De geldkraan naar krijgsheren moet dicht. Mineralen moeten van een legitieme, traditionele leverancier komen.

Extra informatie voor de docent:
In het fragment gaat de filmmaker naar de Verenigde Staten. Hij praat daar met een activist van Raise Hope for Congo en met een Amerikaanse politicus. Beide personen doen een voorstel om geen bloed in mobieltjes te laten komen.

Bekijk met de leerlingen/studenten het vijfde fragment van de documentaire. Het fragment duurt 3:35 minuten.

In het fragment gaat de filmmaker terug naar Nokia, waar hij een gesprek heeft met het hoofd van de afdeling 'verantwoord ondernemen'. De filmmaker legt de volgende stelling voor aan het hoofd van de afdeling:

Nokia had meer moeten doen om te voorkomen dat er bloed in mobiele telefoons terecht komt.

Welke argumenten worden (door het hoofd 'verantwoord ondernemen') gegeven, die ondersteunen dat Nokia genoeg heeft gedaan om te voorkomen dat er bloed in mobiele telefoons terecht komt?

Welke argumenten worden (door de filmmaker) gegeven voor de stelling?

Bespreek met de leerlingen/studenten naar aanleiding van het fragment welke argumenten er worden gegeven voor de stelling Nokia had meer moeten doen om te voorkomen dat er bloed in mobiele telefoons terecht komt.

• Welke argumenten worden (door de filmmaker) gegeven voor de stelling: Nokia had meer moeten doen om te voorkomen dat er bloed in mobiele telefoons terecht komt?
  Antwoord: Nokia is in tien jaar niet verder gekomen dan een eerste stap.
• Welke argumenten worden (door het hoofd 'verantwoord onderdnemen') gegeven, die ondersteunen dat Nokia genoeg heeft gedaan om te voorkomen dat er bloed in mobiele telefoons terecht komt?
  Antwoord: Nokia alleen kan niet doen. De internationale gemeenschap moet de eerste stap zetten.

Deel 2: Werkblad Deel A maken:

Wat? Maak werkblad deel A.

Klaar? Start met deel B

Deel 2: Inhoudelijke analyse

In het tweede deel van deze les gaan leerlingen/studenten dieper in op de thema's van de film. In dit deel worden de onderwerpen 'productieketen', 'coltan', 'globalisering' en 'werksectoren' behandeld.

Na dit leerpad kunnen leerlingen/studenten:

• de stappen van de productieketen van mobiele telefoons op de juiste volgorde zetten;
• de drie werksectoren herkennen en welk soort werk bij de verschillende sectoren hoort;
• de stappen in de productieketen van mobiele telefoons in de juiste werksector plaatsen;
• uitleggen wat globalisering is, de gevolgen van globalisering benoemen en het begrip toepassen op de documentaire.

Deel 2: Werkblad Deel B maken:

Wat? Maak werkblad deel B.

Klaar? Start met deel C

Deel 2: Inhoudelijke analyse

In het tweede deel van deze les gaan leerlingen/studenten dieper in op de thema's van de film. In dit deel worden de onderwerpen 'productieketen', 'coltan', 'globalisering' en 'werksectoren' behandeld.

Na dit leerpad kunnen leerlingen/studenten:

• de stappen van de productieketen van mobiele telefoons op de juiste volgorde zetten;
• de drie werksectoren herkennen en welk soort werk bij de verschillende sectoren hoort;
• de stappen in de productieketen van mobiele telefoons in de juiste werksector plaatsen;
• uitleggen wat globalisering is, de gevolgen van globalisering benoemen en het begrip toepassen op de documentaire.

Productieketen

De productieketen is een overzicht van de stappen die een product doormaakt totdat het bij de consument is. De productieketen wordt ook wel bedrijfskolom genoemd.

Onderwerp: productieketen.

In deze slide leren leerlingen/studenten meer over de productieketen in het algemeen en specifiek van mobiele telefoons. 

Bespreek met de leerlingen/studenten het begrip 'productieketen'. Bekijk met hen het filmpje over de productieketen van een hamburger en de afbeelding met een schematische weergave van deze productieketen.

Deel 2: Werkblad Deel B maken:

Wat? Maak werkblad deel B.

Klaar? Start met deel C

Deel 2: Inhoudelijke analyse

In het tweede deel van deze les gaan leerlingen/studenten dieper in op de thema's van de film. In dit deel worden de onderwerpen 'productieketen', 'coltan', 'globalisering' en 'werksectoren' behandeld.

Na dit leerpad kunnen leerlingen/studenten:

• de stappen van de productieketen van mobiele telefoons op de juiste volgorde zetten;
• de drie werksectoren herkennen en welk soort werk bij de verschillende sectoren hoort;
• de stappen in de productieketen van mobiele telefoons in de juiste werksector plaatsen;
• uitleggen wat globalisering is, de gevolgen van globalisering benoemen en het begrip toepassen op de documentaire.

Deel 2: Werkblad Deel C maken:

Wat? Maak werkblad deel C.

Klaar? Lever in bij de docent

Deel 2: Inhoudelijke analyse

In het tweede deel van deze les gaan leerlingen/studenten dieper in op de thema's van de film. In dit deel worden de onderwerpen 'productieketen', 'coltan', 'globalisering' en 'werksectoren' behandeld.

Na dit leerpad kunnen leerlingen/studenten:

• de stappen van de productieketen van mobiele telefoons op de juiste volgorde zetten;
• de drie werksectoren herkennen en welk soort werk bij de verschillende sectoren hoort;
• de stappen in de productieketen van mobiele telefoons in de juiste werksector plaatsen;
• uitleggen wat globalisering is, de gevolgen van globalisering benoemen en het begrip toepassen op de documentaire.

Deel 2: Werkblad Deel C maken:

Wat? Maak werkblad deel C.

Klaar? Lever in bij de docent

Deel 2: Inhoudelijke analyse

In het tweede deel van deze les gaan leerlingen/studenten dieper in op de thema's van de film. In dit deel worden de onderwerpen 'productieketen', 'coltan', 'globalisering' en 'werksectoren' behandeld.

Na dit leerpad kunnen leerlingen/studenten:

• de stappen van de productieketen van mobiele telefoons op de juiste volgorde zetten;
• de drie werksectoren herkennen en welk soort werk bij de verschillende sectoren hoort;
• de stappen in de productieketen van mobiele telefoons in de juiste werksector plaatsen;
• uitleggen wat globalisering is, de gevolgen van globalisering benoemen en het begrip toepassen op de documentaire.