De naam houtskool zegt het al. Het is het verkolen (verbranden) van hout. Door hout te verhitten waarbij maar een kleine hoeveelheid zuurstof wordt toegestaan wordt hout “ontleed”. Door de verhitting verdampt een groot deel van de vluchtige bestanddelen van hout. Wat overblijft noemen we houtskool. Houtskool van een hoge kwaliteit bestaat voor het grootste gedeelte uit koolstof. Hoe langer het proces van het verhitten duurt en hoe hoger de temperatuur des te puurder wordt de houtskool.
De binnenkant van je grijze potlood bestaat uit Grafiet (ook een soort koolstof). Dat voelt glad aan en is ideaal voor strakke lijnen. Houtskool is meer ruw, dieper zwart en handig voor schetsen of expressieve tekeningen.