4.4 - A - Arbeiders strijden voor hun rechten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

4. 4 - A - Arbeiders strijden voor 
hun rechten 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe en wanneer Nederland een industriële samenleving werd. 
  
  
• Je kunt uitleggen wat het socialisme is en waarom er twee groepen socialisten waren.  

Planning

• Industriële revolutie in Nederland
• Liberalisme en kapitalisme
• Socialisme
• Opdracht
• Afsluiting 

Industriële revolutie in Nederland

• In de tweede helft van 19e eeuw moderniseert Nederland.  (windmolens, stoommachines)
• Zware grondstoffen, uit de koloniën, werden aangevoerd via haven van Rotterdam.  
• Aanleg van kanalen zorgden dat producten makkelijk konden worden geëxporteerd. 
• De leef- en woonomstandigheden voor arbeiders waren slecht. 

Liberalisme en kapitalisme

• Alle rijke mensen met stemrecht stemden op de liberalen. 
  
  
• Volgens liberalen konden de handel en industrie beter groeien in vrijheid, dan was er meer winst. De overheid deed bijna niets tegen de arbeidsomstandigheden.  
  
  
• Liberalen waren voorstander van kapitalisme.

Socialisme (1)

• Maar sommige mensen vonden het niet normaal dat arbeiders zo arm waren. 
  
  
• Rond 1850 komt het socialisme op: een beweging die wilde dat iedereen gelijk was in de samenleving. 
  
  
• Karl Marx is grondlegger van het socialisme. Hij schreef over een klassenstrijd en geloofde dat arbeiders de macht moesten grijpen door revolutie.  

Socialisme (2)

• De staat moest de opbrengsten en de winst van de industrie eerlijk verdelen over alle mensen. 
• Maar er waren ook mensen die niet in een revolutie geloofden. Zij wilden de slechte werk- en leefomstandigheden verbeteren door de invoering van nieuwe wetten. Deze groep noem je de sociaaldemocraten.  

Liberale partij: VVD 

Sociaaldemocratische partij: PvdA

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe en wanneer Nederland een industriële samenleving werd. 
  
  
• Je kunt uitleggen wat het socialisme is en waarom er twee groepen socialisten waren.  

Wat is een socialist?

Wat is het belangrijkste verschil tussen socialisten en sociaaldemocraten?

1. Socialisten streven naar een revolutie, terwijl sociaaldemocraten streven naar hervormingen binnen het kapitalistische systeem.
2. Socialisten zijn voorstander van het kapitalistische systeem, terwijl sociaaldemocraten streven naar een socialistische samenleving.
3. Socialisten richten zich vooral op economische hervormingen, terwijl sociaaldemocraten ook veel aandacht hebben voor sociale hervormingen.
4. Er is geen verschil tussen socialisten en sociaaldemocraten.

Vragen? Moet er iets herhaald worden? Wat was voor jou onduidelijk?