VIVO: Zintuigen en zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Zintuigen en zenuwstelsel

DEZE LES

Wat weet je nog van vorige les?

Uitleg

Zelfstandig werken

JE GAAT LEREN OVER

• Dat zintuigen verschillende prikkels verwerken
  
• Hoe zintuigen en het zenuwstelsel zijn gebouwd
  
• De delen en functies van hersenen benoemen
  
• Aanwijzen welke zintuigprikkel waar in de hersenen wordt verwerkt

Wat weet je nog van?

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Wat is een prikkel?

1. Iets wat je ruikt, proeft, ziet of hoort
2. alles wat een mens doet
3. een handeling
4. een verandering van gedrag

Sleep de prikkel naar het juiste zintuig.

licht

geluid

geur

smaak

Welke van deze prikkels is een goede prikkel voor het oor?

1. Licht
2. Harde of zachte lucht
3. Volume
4. Trillende lucht

Motivatie =

1. Invloed uit de omgeving
2. Bereidheid tot bepaald gedrag
3. Reactie op een prikkel
4. Alles wat een mens of dier doet

Je leert...

• Dat zintuigen verschillende prikkels verwerken
• Hoe zintuigen en het zenuwstelsel zijn gebouwd
• De delen en functies van hersenen benoemen
• Aanwijzen welke zintuigprikkel waar in de hersenen wordt verwerkt

Terugblik: Wat weet je nog van vorige les?

Beschrijf kort het begrip gedrag

Wat is de prikkel?
Je loopt door de kamer en ruikt de geur van patat. Je loopt op de geur af.

1. Door de kamer lopen
2. Ruiken
3. De geur van patat
4. Op de geur af lopen.

Je pakt een bitterbal vast en laat hem gelijk vallen. Daarna voel je de warmte in je hand.

Dit is een bewuste reactie

Dit is een onbewuste reactie

Uitleg

Laptops dicht

Aantekeningen

Begrippen

Prikkels: Verandering die je waarneemt, in omgeving of lichaam.

Zintuigen: Orgaan waarmee je prikkels waarneemt.

Impuls: Elektrisch signaal/bericht. 

Zenuwen: Uitlopers van zenuwcellen die impulsen vervoeren.

Van prikkel naar hersenen

1. Zintuigen zijn gevoelig voor prikkels.
2. Prikkels worden omgezet in impulsen
3. Zenuwen versturen prikkels naar de hersenen
4. Je bent je bewust van wat er gebeurd

Een prikkel is informatie uit de omgeving:

• licht
• geluid
• smaaktstoffen
• geurstoffen

Vanaf dit punt laat ik de leerlingen aantekeningen maken, tot het einde van de reeks stappen "van prikkel tot reactie"

Een zintuig vang prikkels op uit de omgeving

• gehoorzintuig (oor)
• reukzintuig (neus)
• gezichtszintuig (oog)
• smaakzintuig (tong)

Aantekening

• Zintuig vangt prikkel op
• Zintuig maakt van prikkel een impuls*
• Impuls gaat via zenuw naar de hersenen

* Hoe zintuigen van prikkels impulsen maken, leer je in een andere les.

• Hersenen ontvangen de   impuls
• Je bent je bewust van wat er gebeurd 

• Je weet wat er gebeurd. Je kiest een reactie
• Je hersneen sturen een impuls naar je spieren

• Spieren ontvangen de impuls en gaan bewegen

Zenuwstelsel

Wat is dat eigenlijk?

Zenuwstelsel

Het zenuwstelsel bestaat uit:

1. Hersenen
2. Ruggenmerg
3. Zenuwen

De hersenen en het ruggenmerg vormen samen het centraal zenuwstelsel

Hersenen

De verschillende hersendelen:

• grote hersenen

Zorgen voor bewust worden en bewuste bewegingen

• kleine hersenen

Maken meerdere bewegingen tegelijk mogelijk

• Hersenstam

Regelt onbewuste bewegingen

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?

Weektaak

5.2 Zintuigen en zenuwstelsel

A, B en C + één keuze deel

Zet deze taak in je agenda