7.5 Stedelijke gebieden: de Randstad en haar invloedssfeer

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Stedelijke gebieden

herhaling domein Leefomgeving

7.5 de Randstad en haar invloedssfeer

Lesdoel

• Weten waar de randstad ligt, wat het is en waarom het bestaat;
• De opbouw van de randstad kunnen beschrijven;
• Verklaren waarom de Randstad wel of geen metropool is;
• Het ruimtelijik beleid van de Randstad kunnen benoemen.

De Randstad

• belangrijkste stedelijke gebied
• ringvormig
• grootstedelijke functies
• politiek, cultureel, economisch en financieel hart van Nederland

Opbouw Randstad

Geen stedelijk netwerk, maar verdeeld in: 

1. Noordvleugel
2. Zuidvleugel
3. Groene hart

Intensief ruimtegebruik -> uitbreiding naar halfwegzone

Wat zeggen deze twee foto's over de Randstad?

Waarom vind je deze mainports in de Randstad?

Randstad metropool?

1. Economisch belang
2. mate van verbondenheid

Ruimtelijk beleid

Ruimtelijke ordening:

• sectoraal beleid 
  
• regionaal beleid
  

Ruimte om te wonen

jaren '60-'70:

• groeisteden (periferie) 
  
• groeikernen: aan de buitenrand of verder van de Randstad, flats en rijtjeswoningen, reactie op suburbanisatie. 

vanaf '93:

• Vinex-wijk: rand van de stad, relatief rijk en veel kinderen.
  

Structuurvisie Randstad 2040

Versterken Randstad als motor van ontwikkeling

(aantrekken internationale bedrijven)

Metropoolvorming

7.6 Vraagstukken in steden

Lesdoel

• Ruimtelijke processen in de stad en de bijbehorende knelpunten kunnen verklaren
• Samenwerking op beleidsniveau kunnen uitleggen
• Ontwikkelingen in de stad kennen

Ruimtelijke processen en knelpunten

Ruimtelijke processen

1. Concurrentie om de ruimte -> hoge grondprijzen -> uitstroom bedrijven
   
2. Ontwikkeling verkeersknooppunten -> concurrentie oude binnenstad
3. Hoogwaardigere voorzieningen -> grotere reikwijdte en verzorgingsgebied -> kleine centra halen drempelwaarde niet
   

knelpunten

1. Congestie vermindert bereikbaarheid
2. Stedelijke distributie wordt lastiger
3. Afnemende aantrekkelijkheid binnenstad

Oplossen: alle belangen afwegen.

Van wie allemaal?

Samenwerking op beleidsniveau

Samenwerking

• Publiek-Private samenwerking

            - gemeente: algemeen belang

            - bedrijfsleven: commercieel belang

• Regionale samenwerking (alle bestuurslagen)

            - wettelijk: stadsregio's

            - vrijwillig: bestuurlijke netwerken

Ontwikkeling van de stad

De stad als economisch centrum

Belangrijkste productiefactor huidige economie?

• Kennis

• 'Harde' technologische kennis: technische uitvindingen
• 'Zachte' sociale kennis: kennis van het gedrag van mensen

Creatieve stad

Kenniseconomie -> zakelijke dienstverlening

Stadsbestuurders proberen deze bedrijven aan te trekken. 

Doel: creatieve stad

Gevolg: duale arbeidsmarkt en segregatie

Ontwikkeling woningen

Stadsvernieuwing: renovatie en sanering

Herstructurering: sloop en duurdere nieuwbouw + facelift openbare ruimte

-> gentrificatie

Opdrachten

Examenopgaves

+

Hoofdstuk 7 

Par. 5 opdr. 1 t/m 3

par. 6 opdr. 1 t/m 3

7.7 leefbaarheid en beleid

Herhaling domein leefomgeving

Lesdoel

• Een buurtprofiel kunnen lezen en opstellen.
• De leefbaarheid van een gebied kunnen verklaren en uitleggen hoe die te verbeteren is.

Stad -> wijk -> buurt

Buurtprofiel

Buurtprofiel

1. Woningkenmerken
2. bewonerskenmerken
3. kenmerken van de woonomgeving

Woningkenmerken

• ouderdom
• eigendom
• woningtype
• staat van onderhoud

Bewonersken-merken

• Grootte huishouden
• Etniciteit
• Inkomen
• Gezinsfase
• Leeftijd bewoners

Woningkenmerken/bewonerskenmerken

Oudere, goedkopere, slecht onderhouden huurwoningen (flatwijken, vooroorlogse wijken) -> arme mensen (niet-westerse allochtonen, alleenstaande ouders, ouderen)

Duurdere, goed onderhouden koopwoningen (jaren '30, vinex, monumentale stadswoningen) -> hoger inkomen, gezinnen met kinderen en autochtonen

Woonomgeving

Sociale veiligheid

Subjectief: gevoel

Objectief: gemeten 

Afhankelijk van persoonlijke kenmerken

Probleemwijken

Actie op sociale vlak

Sociale cohesie: bereidheid om een actieve rol te spelen in de buurt

-> buurt- of wijkvoorzieningen

Burgerschap: manier waarop men deelneemt aan de samenleving en de leerbaarheid vormgeeft

Actie op fysieke vlak

Openbare ruimte

-> toegankelijkheid verbeteren:

• Onderhoud
• Overzichtelijkheid
• Toezicht

Van probleemwijk naar prachtwijk

2007: 40 aandachtswijken fysiek en sociaal verbeteren

2012: geld is op, eigen initiatieven nodig

Opdrachten

Examenopgaves leefomgeving

Maak H7 par. 7 opdracht 3