DID LE6 Les 2 (7.3 vervolg)

• Didactiek
• MBO
• Studiejaar 1

Didactische werkvormen

Hoe laat ik ze leren?

Vorige les?

Wat zijn didactische werkvormen ?

Het zijn gedragswijzen van de lesgever, gericht op het tot stand brengen van leerervaringen, met het oog op het realiseren van bepaalde doelstellingen

De activiteit van de lesgever roept uiteraard een bepaalde reactie op bij deelnemers!

Activiteiten lesgever:

- informatie geven

- opdrachten geven

- uitleggen

- voorbeeld geven

Activiteiten deelnemers:

- antwoord geven

- luisteren

- nadoen

- oefenen

Voorbeelden

Omschrijving 1

Wat zijn didactische werkvormen ?

Het zijn manieren om het leren in de zaal (veld, zwembad...) zo te organiseren, dat deelnemers zoveel mogelijk leren

Manieren verwijst o.a. naar de opdracht, de materialen en hoe deelnemers georganiseerd worden.

Activiteiten lesgever:

Hoe wordt de opdracht geformuleerd?

Welke materialen en hoe gebruik jij ze?

Hoe organiseer jij de deelnemers?

Activiteiten deelnemers:

... hoe  deelnemers  reageren?

... welk beweeggedrag jij hen wilt laten leren?

... welke intensiteit past: veel beurten in kleine groepjes of 

minder beurten in grotere groepen?

Kun jij voorspellen?

Omschrijving 2

Vorige les?

Didactische werkvormen kun je indelen op drie manieren. Waaronder valt het uitgangspunt
'het geven van opdrachten' ?

1. Organisatorisch
2. Wijze van aanbieden
3. Ruimte die de lesgever biedt
4. Open werkvorm

Welke didactische werkvorm kies je als je zo snel mogelijk een bepaalde techniek wilt aanleren?

1. Open werkvorm
2. Gesloten werkvorm
3. Organisatorisch
4. Wijze van aanbieden

We delen de didactische werkvormen in op onderstaande drie gebieden. Wat hoort waar?

Organisatorisch

Wijze van aanbieden

Ruimte die de lesgever biedt

Vrij werken

Open werkvorm

Opdracht vorm

Vraagvorm

Werken in groepen

Spelvorm

Gesloten vormen

Klassikaal werken

Onderstaand allemaal voorbeelden van acties van de deelnemers.
Welke hoort er niet bij?

1. Antwoord geven
2. Oefenen
3. Voorbeeld geven
4. Nadoen

Indeling didactische werkvormen ?

Hoe organiseer je het ?

Hoe bied je het aan ?

Welke ruimte geef je ?

Opdrachtvorm

De lesgever geeft een opdracht, deelnemers gaan aan de slag

Geeft opdrachten zonder al teveel aanwijzingen / instructies

- Opdrachten verbaal of visueel

- Open opdrachten = veel inbreng deelnemers

- Gesloten opdrachten = weinig inbreng deelnemers

Instructievorm

Eigenlijk een gerichte opdracht ter ondersteuning vh leerproces

Het geven van technische / tactische aanwijzingen

Lesgever moet de bewegingsuitvoering heel goed kennen

- Auditieve instructie (praatje)

- Visuele instructie (plaatje)

- Tactiele of manuele instructie (daadje)

Opdrachtvorm of instructievorm ?

"Stap met je rechtervoet op de balk, loop naar de overkant en spring er met een streksprong af".

Tot welke wijze van aanbieden behoort bovenstaande formulering?

1. Open opdrachtvorm
2. Gesloten opdrachtvorm
3. Visuele instructie
4. Manuele instructie

Opdrachtvorm of instructievorm ?

"Kom op een of andere manier op de balk, ga naar de overkant en doe een afsprong".

Tot welke wijze van aanbieden behoort bovenstaande formulering?

1. Open opdrachtvorm
2. Gesloten opdrachtvorm
3. Visuele instructie
4. Manuele instructie

Opdrachtvorm of instructievorm ?

Bij de uitleg van een tikspel het beeld schetsen van politieagenten die boeven vangen,

Tot welke wijze van aanbieden behoort bovenstaande uitleg?

1. Open opdrachtvorm
2. Gesloten opdrachtvorm
3. Visuele instructie
4. Auditieve instructie

Opdrachtvorm of instructievorm ?

Welke wijze van aanbieden laat bijgaan foto zien?

1. Open opdrachtvorm
2. Gesloten opdrachtvorm
3. Visuele instructie
4. Auditieve instructie

Vraagvorm

Lesgever stelt vragen, deelnemer wordt aan het denken gezet

Geeft positief effect op kwaliteit van het leerproces

Lesgever komt erachter wat deelnemer weet

Vragen kunnen gaan over techniek, tactiek, spelregels, samenwerking, etc

Info leerstijl deelnemer? Cognitief betrokken of juist oppervlakkig

Leerstijl deelnemer ?

Zelfontdekking

Leren door zelfontdekking is efficiënter!

Bevordert motivatie en zelfwerkzaamheid

Goed te combineren met vraagvorm!

Vergt nauwkeurige formulering van opdrachten

Wijze van aanbieden

Welke opdracht geeft het meeste leereffect?

1. Ga maar lekker zwaaien
2. Ga zwaaien en probeer zwaai te vermeerderen

Wijze van aanbieden

Wanneer is een deelnemer cognitief betrokken op het leerproces ?

1. Als de instructie nauwkeurig uitgevoerd wordt
2. Als de opdracht begrepen wordt
3. Als er wordt geantwoord op een vraag van de lesgever
4. Als er wordt geluisterd naar de vragen van de lesgever

Coachvorm

Geschikt voor aanleren van tactische vaardigheden

Feedforward: voorzeggend coachen

Feedback: achteraf coachen

Aandachtspunten

- Info moet hoorbaar zijn

- Heb je weinig volume dan bevriessituaties gebruiken

- Info moet kort en krachtig zijn

- Gebruik non-verbale ondersteuning

- bevriezen = stoppen met bewegen (niet te vaak toepassen)

 Spelvorm

Al spelend iets aanleren

Wedstrijdecht / game-like leren

Feedback: achteraf coachen

Aandachtspunten

- Info moet hoorbaar zijn

- Heb je weinig volume dan bevriessituaties gebruiken

- Info moet kort en krachtig zijn

- Gebruik non-verbale ondersteuning

- bevriezen = stoppen met bewegen (niet te vaak toepassen)

Wijze van aanbieden

De groep gaat de aanval/smash bij volleybal aan het oefenen. De accenten zijn: kort aanloopje, omhoog afzetten en zo hoog mogelijk raken.

De docent laat vervolgens een voorbeeldje zien.

Welke didactische werkvormen worden bij deze uitleg gecombineerd..?

1. Opdrachtvorm en instructievorm
2. Instructievorm en coachvorm
3. Spelvorm en vraagvorm
4. Instructievorm en zelfontdekkend leren

Wijze van aanbieden

De groep is de aanval/smash bij volleybal aan het oefenen. De accenten zijn: kort aanloopje, omhoog afzetten en zo hoog mogelijk raken.

De docent legt de oefening stil en vraagt aan Raf: op welke manieren kun je omhoog afzetten?

Welke didactische werkvormen worden hierbij gecombineerd..?

1. Opdrachtvorm en feed forward
2. Instructievorm en feedback
3. Coachvorm, vraagvorm en feed forward
4. Coachvorm, vraagvorm en feedback

Wijze van aanbieden

De groep is de aanval/smash bij volleybal aan het oefenen. De accenten zijn: kort aanloopje, met twee voeten afzetten en zo hoog mogelijk raken.

De docent legt de oefening stil en vraagt aan Raf: hoe moest je nou afzetten?

Welke didactische werkvormen worden hierbij gecombineerd..?

1. Opdrachtvorm en feed forward
2. Instructievorm en feedback
3. Coachvorm, vraagvorm en feed forward
4. Coachvorm, vraagvorm en feedback

Open en gesloten

- Vormgeven a.d.h.v. vijf punten (zie onder

- Alle vijf volledig vrij = open didactische werkvorm!

- Leg je alles vast = gesloten didactische werkvorm!

1 Materiaal: 

2 Ruimte en plaats: 

3 Technische uitvoering: 

4 Groepering:  

5 De werktijd: 

verschillende materialen aanbieden of als lesgever bepalen wat gebruikt mag worden

zelf weten waar ze oefenen of als lesgever bepalen welke ruimte ze krijgen

zelf bepalen hoe uit te voeren of als lesgever voorschrijven hoe iets moet

varieert van individueel, tweetallen tot hogere aantallen of als lesgever voorschrijven

deelnemers laten werken zonder of juist met tijdsdruk