Leesbevordering

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 4

Workshop leesbevordering in alle vakken in het mbo

Leesproject V3

Opening

Misschien merk je het zelf ook?

• Studenten die teksten niet goed (kunnen) lezen
• Studenten die moeite hebben met formuleren 
• Studenten die vragen niet goed (kunnen) lezen

Wat gaan we doen vandaag:

1.  Kennis-check: hoe staat het met lezen? 

2. Waarom eigenlijk lezen?

3. Ben je zelf een lezer?

4. Elke docent een taaldocent!

5. Tips: werkvormen boeken / lezen (ook) in jouw les

6. Vragen / Opmerkingen / Afsluiting

Waarom jongeren afhaken...

(1) concurrentie van andere media, 

(2) de boeken inspireren niet 

(3) het overaanbod van boeken, 

(4) het negatieve imago van lezen en 

(5) het gebrek aan kennis of waardering van de leraar voor Young Adult boeken)

Kennis-check

Hoeveel procent van de Nederlanders (vanaf 16 jaar) is laaggeletterd?

1. 4
2. 11
3. 18
4. 27

Hoeveel procent van de 15-jarigen loopt risico om laaggeletterd te worden? (volgens PISA 2020)

1. 56
2. 24
3. 11
4. 4

Waar hebben laaggeletterden vaak ook moeite mee?

1. Rekenen
2. Hun gezondheid
3. Digitale vaardigheden
4. Hun financiën

Waar zijn Nederlandse leerlingen goed in, i.v.m. andere landen?
(volgens PISA 2020)

1. informatie opzoeken
2. evalueren geloof-waardigheid tekst
3. evalueren kwaliteit tekst
4. reflecteren op tekst

Waarom eigenlijk lezen?

Waarom is lezen belangrijk?

- uitbreiding woordenschat en leesvaardigheid

- sociaal-emotionele ontwikkeling

Elke docent een taaldocent 

Stelling 

Als een leerling de leesvaardigheidstools die hij bij Nederlands krijgt aangereikt niet uit zichzelf toepast bij andere vakken, dan moet de betreffende vakdocent hierin ondersteuning kunnen bieden. 

Taalgerichte vakdidactiek

Onderzoek: zodra vakdocenten merken dat leerlingen moeite hebben 

met het vereiste taalniveau van hun vak, zoeken ze zelf naar oplossingen:

Gevolg: er ontstaat een neerwaartse spiraal, leerlingen hebben hier op langer termijn niets aan. 

MBO

Leerlingen kunnen, naar eigen zeggen en bij monde van docenten, de teksten niet lezen, geen fatsoenlijk verslag op papier krijgen en spreken straattaal in plaats van vaktaal.

Ook heerst de misvatting dat iedere vakdocent die zelf het Nederlands beheerst een goede begeleider en 'rolmodel' zou zijn voor de leerlingen. 

Tips: werkvormen, boeken / lezen 

     (ook) in jouw les

Ben jij zelf een lezer?

• Wat lees jij graag? 
• Hoeveel boeken heb jij dit jaar gelezen?
• Noem een paar titels van boeken die je hebt gelezen 
• Ben je op de hoogte van de interesses/belevingswereld van je studenten? Geinteresseerd?
• Op de hoogte van het boekenaanbod?

Succesvolle werkvormen:

• Sluiten aan bij de interesses van de student

• Maken het belang van lezen duidelijk

• Zorgen voor sociale interactie rondom teksten en boeken

• Ondersteunen het gevoel van autonomie

• Versterken het competentiegevoel

Woordenschrift: Eigen woordenschat

Elke dag minimaal 20 minuten lezen (fictie, krant, tijdschrift):

- De woorden waarvan je de betekenis niet (precies) kent, schrijf je op

- Je schrijft de zin waarin het woord voorkomt, op

- Jouw kennis van het woord op grond van de context

- De betekenis uit het woordenboek

- Een synoniem, antoniem of afbeelding van het woord

Begin de dag met

• het voorlezen van een gedicht
• een bericht uit een krant (over je vak of algemeen)
• het beluisteren/bespreken van een (Nederlandse) liedtekst 
• het lezen van een boekfragment (wie wil het boek verder lezen? of volgende keer weer voorlezen?)
• Stel één of twee verdiepende vragen

Voorlezen

De meest krachtige vorm van leesbevordering blijkt voorlezen. Dat lijkt een open deur, maar het is en blijft waardevol. Naast de impact die voorlezen heeft, is er nog een groot voordeel: je hebt maar één boek (of tekst) nodig. Na afloop inhoudelijk in gesprek gaan over het beluisterde verhaal verdiept en versterkt de (lees)ervaring.

Dit lees ik.......

• boekenweek van jongeren
• onderwerp: zoeken naar identiteit, volwassen worden in Paramaribo
•  

Elke dag een leesboek mee!

Voor alle vakken geldt: klaar met je werk of met een toets? 

Ga lezen!

Tijd over in een les, ga (lekker) lezen!!

Leeskalender

Vakliteratuur

Rijke teksten

Combineer lezen en schrijven

• samenvatten
• aantekeningen maken
• vragen beantwoorden
• herschrijven
• herordenen
• reageren op..., 

Bij Nederlands/burgerschap?

Afsluiting