3.1 en 3.2 Organismen in hun omgeving en Planten

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.1 Organismen in hun omgeving

Theorie

Leerdoelen

Je kent de verschillen tussen biotische en abiotische factoren

Je kan het begrip ecosysteem beschrijven

Je kent verschillende aanpassingen van organismen aan hun leefomgeving:

• aanpassingen van planten
  
• aanpassingen aan kou en hitte
  

Je kent verschillende aanpassingen op leefwijzen

• aanpassingen in gebit
  
• aanpassingen aan snavel
  
• aanpassingen aan poten
  

Factoren

• Biotische factoren: Invloeden uit de levende natuur.

• Abiotische factoren: Invloeden uit de levenloze natuur.

Alle biotische en abiotische factoren in een gebied samen, vormen een ecosysteem.

abiotisch vs. biotisch

Aanpassingen

• Ieder organisme past bij het ecosysteem waarin hij leeft.

• Planten en dieren zijn daarom ook aangepast aan het ecosysteem waar ze leven.

• Een aanpassing is een eigenschap van een organisme, waardoor hij goed kan overleven in zijn ecosysteem.

planten die zich aanpassen

<-voorjaarsbloeiers

klimplanten->

<-wortelrozet

woestijnplanten->

dieren die zich aanpassen

<-warmbloedig

wintervacht->

koud: isolatie/vetlaag->

<-warm: groot oppervlak

Lesdoelen

• De vier organen van de plant kunnen benoemen, met de bijbehorende taak.
• Kunnen benoemen welke stoffen planten nodig hebben en hoe ze deze stoffen opnemen.
• Kunnen uitleggen hoe en welke stoffen vervoert worden in de plant.

Functies van plantenorganen

• Wortels: Opzuigen van water met mineralen uit de bodem.
• Stengel: Vervoeren van water en opgeloste stoffen.

• Bladeren: Fotosynthese (voedingsstoffen maken).
• Bloem: Zorgt voor de voortplanting.

Weefsels in een blad

Opnemen van stoffen

• Via de huidmondjes in de bladeren komt koolstofdioxide de plant binnen. Wordt gebruikt voor fotosynthese.
• Via de wortelharen zuigt de plant water en mineralen op. Wordt gebruikt voor transport, fotosynthese en het vullen van de vacuoles.

Hoe vervoeren planten stoffen?

• De stoffen gaan via vaten door de plant heen.
• De vaten in een plant lopen vanaf de wortels tot in de nerven van de bladeren.

• Vaten liggen in groepen bij elkaar; de vaatbundels.

• Een vaatbundel bestaat uit 2 soorten vaten:

1. Houtvaten
2. Bastvaten

Huiswerk

M 3.1 opdr. 1 tot en met 25 

OF

samenvatting + 5,9,15,16