Inversie H4.5

• NT2
• MBO
• Studiejaar 2

Woordvolgorde in een zin

Woordvolgorde in een gewone zin

Wij

lezen

iedere dag

een boek

wanneer?

werkwoord

onderwerp

wat?

hoe?

in de klas.

waar?

Wij

lezen

soms

snel

in de klas.

Inversie

Het omkeren van de gewone volgorde onderwerp + persoonsvorm.

Bij inversie staat een ander zinsdeel dan het onderwerp vooraan in de zin.

Inversie mag alleen als..

- Een zin vragend is en het antwoord ja of nee kan zijn.> 

Lezen wij elke dag een boek in de klas? >>>>>>> Ja/nee

- Een zin begint met een ander zinsdeel dan het onderwerp > 

In de klas lezen wij elke dag een boek.

- Er een bijzin voor de hoofdzin staat >  

Omdat lezen belangrijk is, lezen wij iedere dag een boek in de klas.

Woordvolgorde in een ja/nee vraag

Ja, wij lezen iedere dag een boek in de klas.

wij

Lezen

iedere dag

een boek

wanneer?

werkwoord

onderwerp

wat?

hoe?

waar?

in de klas?

Woordvolgorde in een zin met inversie

wij

lezen

In de klas

een boek.

waar?

werkwoord

onderwerp

wat?

hoe?

wanneer?

iedere dag

Waar

een boek?

iedere dag

wij

lezen

Woordvolgorde in een zin met inversie

wij

lezen

Iedere dag

een boek

wanneer?

werkwoord

onderwerp

wat?

hoe?

waar?

in de klas.

Wanneer

lezen

wij

snel

in de klas?

Waar gaat het vaak mis?

Bij samengestelde zinnen.
Dan is er sprake van een onjuiste inversie.

Onjuiste Inversie

Morgen vertrek ik en ga ik vanmiddag inpakken                                                           Twee hoofdzinnen.

Morgen vertrek ik --> inversie.

Ga ik vanmiddag inpakken --> inversiefout.

1. Morgen vertrek ik en ik ga vanmiddag inpakken.

2. Morgen vertrek ik en vanmiddag ga ik inpakken.

Tip:

Zinnen met foutieve inversie verbeter je door persoonsvorm en onderwerp om te draaien (1) of door een zindeel voor persoonsvorm te zetten (2).

Samentrekking

Je mag in het Nederlands woorden weglaten. Je gebruikt dan een samentrekking.

Ik trek mijn shirt aan en ik trek mijn broek aan > Ik trek mijn shirt en broek aan.

Samengetrokken: ‘ik’, ‘aan’, ‘trek’ en ‘mijn’.
Vier woorden weggelaten; iedereen snapt wat je bedoelt en het leest beter.

Foutieve samentrekking

Verschillende betekenis

We nemen een dagje vrij en de trein naar Amsterdam.

Een dag vrij nemen is iets anders dan ‘de trein nemen’.

Ik loop even door je stageverslag en straks met je mee naar de kantine.

Verschillende vormen

Je tas is hier en de jassen daar.

Onderwerp tas is enkelvoud, onderwerp jassen is meervoud. Juist is:

Je tas is hier en de jassen zijn daar.

Foutieve samentrekking

Verschillende grammaticale functie

Deze film is spannend en geven we jou voor je verjaardag.

‘Deze film’ is in de eerste zin onderwerp, in de tweede zin lijdend voorwerp.

Juist is:

Deze film is spannend en die geven we jou voor je verjaardag.

Een aantal hebben ...

• Het aantal telefonische klachten is nogal toegenomen. 
• Een groot aantal studenten heeft een voldoende. 
• Er kwamen een aantal bezorgde telefoontjes binnen.

In combinatie met ‘het’ of een bijvoeglijk naamwoord: -> enkelvoud.  
Kijk bij ‘een’ naar de rest van de zin. Gaat het om ‘enkele’ of ‘meerdere’? -> meervoud. 

Zinsbouw: contaminatie - 'besmetten'

Een contaminatie betekent dat een woord of uitdrukking ‘besmet’ is met een ander woord of een andere uitdrukking. 

Een contaminatie houdt namelijk in dat twee woorden of uitdrukkingen foutief worden samengetrokken, bijvoorbeeld:

‘Uitprinten’. ‘Uitprinten’ is een samentrekking van de woorden ‘uitdraaien’ en ‘printen’.
Deze woorden ‘besmetten’ elkaar, waardoor er sprake is van een contaminatie.

Maak: 4.6 zinsbouw 1 tot en met 5