Kinderziektes_AS

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Les Zorg: Kinderziekten

Welke kinderziekten
ken je?

Kinderziekten:

• Waterpokken
• Kinkhoest
• Mazelen
• Roodvonk
• Vijfde ziekte
• Zesde ziekte
• Bof (komt door vaccinaties nauwelijks meer voor in Nederland)
• Rode hond (komt door vaccinaties nauwelijks meer voor in Nederland)

Indeling van de les:

1. Begrippen
2. Kinderziekten
3. Vaccinaties
4. Oefeningen/casussen

1. Begrippen

• Medicatie
  
• Diagnose
  
• Symptomen
  
• Besmetting
  
• Ziektekiem
• Incubatietijd
• Immuniteit

Medicatie

Een geneesmiddel/ medicijn/medicament

 = een chemische stof.

Diagnose

Het vaststellen van een ziekte/aandoening

Symptoom

Kenmerk/klacht wat bij een bepaalde ziekte past.

Besmetting

Overdracht van een ziekte op een ander persoon.

Ziektekiem

Bacterie, virus, schimmel of ander micro-organisme waar je ziek van wordt 

Incubatietijd

De tijd die verstrijkt tussen de besmetting en de eerste klinische symptomen van de ziekte. 

Immuniteit

Weerstand tegen lichaamsvreemde stoffen (ziekteverwekkers, gifstoffen). Niet vatbaar zijn  voor een bepaalde infectieziekte door vaccinatie of een eerdere doorgemaakte besmetting.

Indeling van de les:

1. Begrippen
2. Kinderziekten
3. Vaccinaties
4. Oefeningen/casussen

2. Kinderziekten

• we behandelen de kinderziekten: oorzaak, wijze van besmetting, symptomen, behandeling etc.
• we bekijken filmpjes
• we beantwoorden een aantal vragen over kinderziekten

2.1 Waterpokken

• Oorzaak: virus; kan bij kinderen met een verminderde​ weerstand levensbedreigend zijn. (vooral) tussen de 2 en 7 jaar.​      
  
• Verschijnselen: Begint met vlekjes. 2e dag worden het​ blaasjes; deze drogen na enige tijd uit.​  Blaasjes komen voor op romp, gezicht en ledematen en soms​ in de mond. Koorts en jeuk komen voor maar maken het kind​ niet echt ziek. Door krabben kunnen blaasjes geïnfecteerd raken. ​ ​ 
  

• Besmettelijkheid:​ Zeer besmettelijk, via luchtdruppels of direct contact met de​ blaasjes. Vanaf een dag voor het uitbreken van de blaasjes totdat ​ ze zijn ingedroogd is het kind besmettelijk (ong. 10 dagen). 

 

2.1 Waterpokken

Gevaarlijk voor kleine baby’s?​ 

Wanneer je baby in zijn eerste jaar waterpokken oploopt, is de kans groot dat hij een lichte vorm doormaakt en het later nog een keer krijgt.

  

Advies aan ouders:  

• Omdat besmetting vaak al plaatsvindt voordat de symptomen aanwezig zijn, is het niet nodig kinderen die waterpokken hebben thuis te houden. 
• Gebruik sudocrème, maïzena, zinkzalf.
• Nagels kort knippen, luchtige kleding, luier vaker verschonen, sokken.

 

 

Een kind onder een jaar heeft soms een mild beloop, dankzij de nog aanwezige antistoffen van hun moeder. Hierdoor bouwt het kind mogelijk minder afweer op, waardoor een nieuwe besmetting wederom tot een uitbraak van waterpokken leidt.

Mogen de kinderen op jouw stage wel/niet komen als ze waterpokken hebben? Leg uit.

2.2 Kinkhoest

Hoeveel dagen na infectie worden kinderen ziek?

1. 2
2. 7
3. 10
4. 14

Zit er een vaccinatie in het vaccinatieprogramma tegen kinkhoest?

1. Ja
2. Nee

Hoe raak je besmet met kinkhoest?

1. Door huidcontact
2. Door hoesten

2.3 Mazelen

• Mazelen (morbilli) is één van de meest besmettelijke ziekten die er bestaan.
• Het wordt veroorzaakt door het mazelenvirus. 
• De incubatietijd is ongeveer 10 dagen.
• Het virus is van mens op mens overdraagbaar.

2.3 Mazelen

• In ontwikkelingslanden sterven naar schatting zo’n 250 kinderen per dag aan mazelen.
• Het doormaken van mazelen tijdens de zwangerschap kan in zeldzame gevallen leiden tot een miskraam of vroeggeboorte.

Mazelen

2.3 Mazelen

Zeer besmettelijke virusziekte die zich via de lucht verspreidt.​ 

• Verschijnselen: ​ 
  

De ziekte begint met hoge koorts, pijnlijke hoest, rode ogen en een loopneus. Na 2 dagen daalt de tempratuur om vervolgens weer te stijgen, er ontstaan witte vlekjes met rode rand aan de binnenzijde van de wang, achter de oren en aan de haargrens na enkele dagen over het hele lichaam.​ Na 3/5 dagen verdwijnen de vlekjes en daalt de tempratuur ​ 

• Besmettelijkheid:​ 
  

Vanaf de eerste verkoudheidsverschijnselen tot 5 dagen na het ontstaan van de vlekjes.  

2.3 Mazelen 

Vroeger en nu

tegenwoordig mazelenvaccin (rijksvaccinatieprogramma) 

Mag een kind met mazelen naar school?​ 

Een kind met mazelen is in de meeste gevallen te ziek om naar school te gaan. ​ Voelt een kind zich beter? Dan mag het in principe naar school. ​ Omdat besmetting vaak al plaatsvindt voordat de symptomen aanwezig zijn, is het niet nodig kinderen die mazelen hebben thuis te houden​ Informeer wel de schoolleiding. 

 

Zijn de Mazelen voor iedereen gevaarlijk?

Wat zijn symptomen bij Mazelen?

1. Long -en hersenontstekingen komen vaak voor
2. Zeer besmettelijk, maar je wordt er niet zo ziek van
3. Je krijgt alleen vlekjes van in je gezicht
4. Vlekjes in gezicht en op je lichaam. Koorts hoesten niezen

Zijn er medicijnen tegen mazelen?

1. Kinderen krijgen medicijnen als ze ziek worden
2. Kinderen krijgen een vaccin als ze ziek worden
3. Kinderen krijgen een vaccin wanneer ze in de puberteit komen
4. Kinderen krijgen een vaccin bij 14 maanden en op 9 jarige leeftijd

2.4 Roodvonk

2.4 Roodvonk

Veroorzaakt door een bacterie, komt vooral voor bij kleuters. besmetting door middel van druppels. 

Verschijnselen: 

• Snel oplopende koorts, hevige keelpijn, pijnlijke halsklieren, hoofdpijn, stuipen, evt. braken en een frambozentong. 
• Na 2 dagen uitslag (rood kippenvel, voelt aan als schuurpapier) op romp, oksel en liezen. Dit gebeurt niet rond de mond en neus. Na een week zakt de koorts, gaat de uitslag weg. Hierna vervelling van tenen en vingers. 

Besmettelijkheid:

Iemand met roodvonk is besmettelijk als de eerste klachten beginnen totdat het vervellen over is. Medicijnen kunnen tijd korter maken. 

Verzorging:

Roodvonk gaat vanzelf over. Soms besluit huisarts antibiotica te geven. 

Voelt een kind zich goed? Dan kan het gewoon naar een KDV of school. 

Roodvonk komt vooral voor bij:

1. baby's
2. peuters
3. kleuters
4. schoolkinderen

2.5 Vijfde ziekte

2.5 Vijfde ziekte 

Verspreid door virus (druppeltjes in de lucht)

De vijfde ziekte komt het meest voor bij kinderen van 4 tot 10 jaar.

Verschijnselen:

• Begint met felrode bultjes op de wangen.
• Uitslag breidt zich vervolgens uit (billen, ledematen en romp).
• Vaak treedt ook koorts op.
• Kenmerkend is roodheid die wegtrekt en terugkomt.
• Na 7 tot 9 dagen verbleken de vlekjes zonder te vervellen of littekens te vormen. 
• Bij inspanning (heet bad of zonlicht) kunnen vlekjes terugkeren.  

2.5 Vijfde ziekte

Besmettelijkheid:​

• Vanaf een week voordat de eerste ziekte verschijnselen ontstaan (griep verschijnselen) tot aan de eerste rode uitslag. 
• Zodra de uitslag ontstaat is het niet meer besmettelijk. 

2.6 Zesde ziekte

Verspreid door een virus. Vooral kinderen tussen de zes  maanden en drie jaar krijgen de ziekte.  

Verschijnselen:

• Het begint met plotselinge (hoge) koorts, na +/- 3 dagen bleekrode vlekken.  
• Vlekken beginnen op de romp, daarna in de nek en soms verschijnen er ook vlekjes op armen en benen. 
• De uitslag jeukt niet en is een paar dagen later volledig verdwenen.  
• De ziekte kan gepaard gaan met gezwollen klieren in de hals.  

Besmettelijk: 

vanaf het moment dat je kind koorts heeft totdat alle vlekken zijn verdwenen.

 

2.6 Zesde ziekte

Verspreid door een virus. Vooral kinderen tussen de zes maanden en drie jaar krijgen de ziekte.

Verschijnselen:

• Het begint met plotselinge (hoge) koorts, na -+ 3 dagen bleekrode vlekken.
  
• Vlekken beginnen op de romp, daarna in de nek en soms verschijnen er ook vlekjes op armen en benen.
  
• De uitslag jeukt niet en is een paar dagen later volledig verdwenen.
  
• De ziekte kan gepaard gaan met gezwollen klieren in de hals.
  

Besmettelijk: vanaf het moment dat je kind koorts heeft totdat alle ​vlekken zijn verdwenen.

Welke symptomen zijn hetzelfde bij de 5e en 6e ziekte?

1. hoge koorts
2. opgezette klieren
3. vlekjes en rode wangen
4. A, B en C

A=De vijfde ziekte begint met koorts en daarna ontstaan rode vlekken

B=De zesde ziekte begint met koorts, na +-3 dagen ontstaan bleekrode vlekken die jeuken

C= De zesde ziekte begint met koorst, na +- 3 dagen ontstaan bleekrode vlekken die niet jeuken

D= De vijfde ziekte komt vooral voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar

2.7 Bof

Oorzaak: 

• druppelinfectie of door direct contact met speeksel 
• kinderen 6/10 jaar. ​ 

Symptomen: ​ 

Geen eetlust, pijn bij het kauwen, hoofdpijn, buikpijn, en lichte koorts. Na 1 á 2 dagen zwelling aan één of beide kanten van de oorspeekselklier. Soms kan ook de tong en onderkaak klier opzwellen. Opletten als na enkele dagen weer koorts optreedt of braken.​ 

Besmettelijkheid: ​ 

Matig besmettelijk vanaf 6 dagen vóór tot 9 dagen na het begin van de zwelling. 

2.7 Bof

Incubatietijd:  

• ongeveer 17 dagen

Wie behoren tot de risicogroepen?​ 

• Kinderen van zes tot 14 maanden die hun eerste BMR-vaccinatie nog niet hebben gehad.​   
• Kinderen die bijvoorbeeld om religieuze redenen niet ingeënt zijn.​  
• Ook zijn er mensen die wel ingeënt zijn, maar waarbij de immuniteit sneller daalt dan gewenst. 

 

De bof

Ontstoken speekselklier

Wat zijn de symptomen van Bof?

Wat betekent incubatietijd?

Hoe kan je de bof krijgen?

1. Via onveilig seksueel contact
2. Via de lucht door hoesten en niezen
3. Via de slijmvliezen
4. Via de huid

Wat zijn symptomen van de bof?

1. Opgezette wang, vlekjes en opgezette ogen
2. Koorts, hoofdpijn, opgezette wang
3. Koorts
4. Jeuk over je hele lichaam

Wat is de incubatietijd van de bof?

1. Geen, je wordt direct ziek na besmetting
2. Vijf dagen
3. Twee a drie weken
4. 24 uur

2.8 Rode hond

• Verspreid door virus besmette luchtdeeltjes. Gevaarlijk voor zwangere vrouwen die geen antistoffen hebben (inenting). Rodehond kan afwijkingen veroorzaken bij het ongeboren kind.​ 

• Symptomen: ​   

Algemeen weinig ziek (licht verkouden, vergrote lymfeklieren achter oren en in de nek) soms keel en gehemelte rood.​   Soms koorts, na 24 uur beginnen rode vlekjes op het gezicht.​   

Hierna op romp en ledematen, deze verdwijnen na enkele dagen.​ 

• Besmettelijkheid: ​ 
  

Van 7 dagen voor tot 7 dagen na het uitbreken van de vlekjes. 

Voor wie is Rode Hond vooral gevaarlijk?

1. Vrouwen met een zwakke weerstand
2. Oude vrouwen
3. Zwangere vrouwen
4. Menstruerende vrouwen

Wat kan Rode Hond veroorzaken bij zwangere vrouwen?

Indeling van de les:

1. Begrippen
2. Kinderziekten
3. Vaccinaties
4. Oefeningen/casussen

3. Vaccinaties

Rijksvaccinatieprogramma:

• Het consultatiebureau voert ook het Rijksvaccinatie-programma uit. 
• Kinderen in de leeftijd van 6 weken - 13 jaar krijgen inentingen tegen de meest voorkomende infectieziektes. 
• Het gaat om virale ziektes (ziektes veroorzaakt door een virus) zoals: kinkhoest, bof, mazelen, ronde hond.

 

0

Wat gebeurt er bij een vaccinatie?

Op welke leeftijden worden kinderen gevaccineerd?

1. 8 maanden en 12 jaar
2. 14 maanden en 9 jaar
3. 9 maanden en 14 jaar
4. 12 maanden en 8 jaar

Is het verplicht om kinderen in te enten?

1. Ja
2. Nee

Wat is jouw mening hierover?

Wat zou je zelf doen?

Positieve kant

Door vaccinatie zijn veel ziektes niet meer aanwezig:

• Bof
• Difterie
• Hepatitis B
• HPV (baarmoederhalskanker)
• Mazelen
• Meningkokkenziekte
• Rodehond
• Polio
• Tetanus
  

Indeling van de les:

1. Begrippen
2. Kinderziekten
3. Vaccinaties
4. Oefeningen/casussen

4. Oefeningen/casussen

Welke vaccinaties beschermt je tegen de drie infectieziektes?

1. RMB
2. BMR
3. DKTP
4. HPV

Welk ziekmakend micro organisme hebben de drie infectieziektes gemeen?

1. Bacterie
2. Virus
3. Schimmel
4. Parasiet

Wat is het verschil tussen een bacterie en een virus?

 

Casus 1: Wat is de kinderziekte?

Ward is 1 jaar. Hij zit onder de kortstjes en krabt er voortdurend aan. Vorige week was hij hangerig, huilerig en een beetje koortsig. Hij kreeg toen overal vlekjes. Zijn vader vertelde jou dat Ward na twee dagen overal blaasjes had, maar dat die nu zijn ingedroogd.  

 

Casus 2: Wat is de kinderziekte? Alexander is 10 jaar. Hij komt naar je toe en vertelt dat hij keelpijn heeft en pijn heeft bij het kauwen. Je bekijkt hem eens goed en ziet dat zijn kaak aan de linkerkant een beetje gezwollen is. Alexander zegt dat hij graag naar huis wil en vraagt of jij zijn oma wilt bellen.

Casus 3: 

De moeder van Lieke belt op om haar ziek te melden. Ze weet niet goed wat Lieke heeft, maar ze heeft koorts en vlekjes over haar hele lichaam die niet jeuken. Ze gaat contact opnemen met de huisarts. Tussen de middag belt de moeder van Lieke je weer. Ze geeft aan dat Lieke de komende week niet naar het KDV zal komen omdat haar ziekte gevaarlijk is voor zwangere vrouwen.

Feedback op de les:
Wat vond je leuk?
Heb je tips?

Diversen

Leerdoelen:

Aan het einde van deze les:

• Kan ik 4 verschillende kinderziekten benoemen
• kan ik uitleggen wat vaccineren is
• kan ik uitleggen wat preventief is
• kan ik 1 kinderziekte benoemen en in eigen woorden uitleggen wat de symptomen zijn
• kan ik de opgedane kennis toepassen in een presentatie en dit aan de klas presenteren

Afsluiten

Wat vond je van de les?

Let op: Presentatie inleveren via Itslearning en delen met klasgenoten.

Extra Powerpoints staan in de WIKI om te leren.