het kiesrecht

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Kiesrecht

Leerdoelen

Je weet wat kiesrecht is en hoe dat vroeger is uitgebreid

(zie opdracht)

Je kunt de belangrijkste politieke stromingen opnoemen

Planning

• Democratie & dictatuur 
•  Directe en indirecte democratie
•      Volgende les:
• Bestuurslagen
• Politieke partijen en dimensies 

Democratie vs Dictatuur

Democratie

Dictatuur

Iedereen is gelijk en vrij

Mensen buitensluiten

Dezelfde wet geldt voor iedereen

Voor eigen rechter spelen

Je kunt zeggen wat je denkt

Ideeën zijn niet gebaseerd op feiten

Groepen mensen gevaarlijk noemen

Verschil van mening mag er zijn

Geloof in vrede en samenwerken

Eén iemand heerst over alle anderen

Deze interactieve opdracht laat leerlingen individueel kenmerken van een democratie en dictatuur sorteren.

Bespreek de antwoorden. Sta stil bij de verschillende kenmerken van een democratie en dictatuur.

directe democratie

indirecte democratie

Democratie

• 'De macht van het volk'

• Directe democratie: het volk mag meebeslissen over een wet (referendum)

• Indirecte democratie: het volk kiest vertegenwoordigers die voor hen besluiten nemen

komt uit het Grieks, eerste democratie was in Athene 2500 jaar geleden

volk

heersen

Wat zijn politieke stromingen?

Verzameling ideeën over wat belangrijk is in de maatschappij en hoe mensen het beste met elkaar kunnen samenleven.

Politieke stromingen

Politieke stroming

Groepen mensen met dezelfde opvatting over de inrichting van de samenleving.

Socialistisch

Liberaal 

De overheid wil de leeftijd van leerplicht veranderen naar 16 jaar.
Waar past dit bij?

1. Progressief
2. Conservatief

Mensen die geen werk kunnen vinden moeten een uitkering krijgen.
Wat past hier bij?

1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Confessioneel (religie)

We moeten zorgen dat iedereen veilig werk heeft. Hier moeten wetten over gemaakt worden.

1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Confessioneel (religie)

We moeten leren over de bijbel op school.
Waar past dit bij?

1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Confessioneel (religie)

NOS

Zo heeft Nederland gestemd

2 soorten kiesrcht 

• Passief kiesrecht = Het recht om gekozen te worden
• Actief kiesrecht = Het recht om te stemmen

De Geschiedenis van het kiesrecht

Een nieuwe grondwet

• Johan Rudolph Thorbecke
• 1848
• Parlement 
• Alleen rijke mannen mogen stemmen
• Ook moesten zij 23 jaar of ouder zijn

Zouden er toen veel politieke partijen bestaan? Waarom wel of niet? 

.

• Nee, doordat er niet veel mensen zijn die mogen stemmen zijn er ook niet zo veel meningen om rekening mee te houden.

Industriële revolutie  

• Grote machines en fabrieken
• Slechte omstandigheden voor arbeiders
• Rijke fabrieksbazen en dus meer mensen die mogen stemmen!

Deze fabrieksbazen waren vaak liberaal, waarom zouden zij dit zijn denk je?

.

• Zij wilde niet dat de overheid zich met hun fabrieken zou bemoeien door veel wetten in te stellen, omdat zij hier erg rijk van werden.

Algemeen mannenkiesrecht 

• Vanaf 1917 mochten alle mannen boven de 25 jaar stemmen
• Passief kiesrecht voor vrouwen
• Nog geen actief kiesrecht!

Als ik een politieke partij opricht en laat mensen op mij stemmen, welk kiesrecht gebruik ik dan?

1. Passief kiesrecht
2. Actief kiesrecht

Algemeen kiesrecht 

• Aletta Jacobs: Eerste Nederlandse vrouw die afstudeerde aan de universiteit en arts werd 
• Demonstraties 

Algemeen kiesrecht

• In 1919 mocht iedereen vanaf 25 jaar  stemmen
  
• pas in 1972 is het veranderd naar 18 jaar

En nu aan de slag!

Opdrach 100 jaar kiesrecht

in teams