Katheterzorg leerjaar 3

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Wat is katheterzorg

Eenmalige blaaskatheterisatie (intermitterend) wat is dat?

1. De blaaskatheter kan voor lange tijd in de urineblaas blijven zitten.
2. De blaaskatheter blijft niet in de urineblaas zitten.
3. urine steriel opvangen bacteriologisch onderzoek; urineretentie bepalen; chronische blaasretentie.

Alleen een arts mag bij de volgende zorgvragers een blaaskatheter inbrengen

• Zorgvragers met een vergrote prostaat: er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaaskatheterisatie beschadigt.
  
• Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaaskatheterisatie.

Beantwoord in de volgende dia

Alleen een arts mag bij de volgende zorgvragers een blaaskatheter inbrengen

1. ja
2. nee

Is een katerisatie opdracht van een arts noodzakelijk?

1. ja
2. nee
3. soms

Welke catheter gebruik je?

No 1

1. verblijfskatheter
2. eenmalige katheter
3. enkelloopskatheter
4. dubbelloopskatheter

No 3

1. verblijfskatheter
2. eenmalige katheter
3. enkelloopskatheter
4. dubbelloopskatheter

Welke catheter gebruik je?

No 4

1. verblijfskatheter
2. eenmalige katheter
3. enkelloopskatheter
4. dubbelloopskatheter

Waar gebruik je no 3 voor?

1. voor inloop spoelvloeistof
2. voor afloop urine
3. voor opvullen ballon

Welke catheter gebruik je?

No 4

1. verblijfskatheter
2. eenmalige katheter
3. enkelloopskatheter
4. dubbelloopskatheter

No 5

1. verblijfskatheter
2. eenmalige katheter
3. enkelloopskatheter
4. dubbelloopskatheter

Wat zijn voordelen van een suprapubische katheter

Wat zijn voordelen van een suprapubische katheter

minder kans op het ontstaan van urineweginfecties en urosepsis (blaasontsteking);

minder kans op het optreden van blaaskrampen en blaasstenen;

geen irritatie/beschadiging van het urethrale slijmvlies;

minder belemmering van het seksuele contact;

het weer zelf leren urineren (indien van toepassing) is eenvoudiger.

Een nadeel van een suprapubische katheter ten opzichte van een urethra

Wat zijn indicaties voor een pegsonde

Wat zijn indicaties voor een pegsonde

Acute en chronische urineretentie die onvoldoende met een urethrale katheter kan worden afgevoerd.

Urineweg- en blaasinfecties die steeds terugkomen (recidiveren) en slecht te behandelen zijn. Dit verlaagt de weerstand en de algehele conditie van de zorgvrager. Infecties in de buurt van de blaas: prostatitis (ontsteking van de prostaat) en urethritis (ontsteking van de plasbuis).

Obstructie of vernauwing van de urinebuis, afwijkende anatomie van de urethra.

Complicaties bij langdurige urethrale katheterisatie.

Langdurige katheterisatie die wordt toegepast om incontinentie te behandelen.

Bekkentrauma.

Gecompliceerde urethrale of abdominale ingrepen.

Fecale incontinentie waarbij de urethrale katheter voortdurend wordt bevuild.

Welke punten tav kateriseren zet je in de rapportage

De volgende punten zet je in de rapportage:

- de ervaring van de zorgvrager

- het soort katheter

- de doorsnede van de katheter (uitgedrukt in charrière)

- de hoeveelheid vloeistof die in de ballon zit

- welke urineopvangzak is gebruikt

- wanneer de katheter moet worden verwisseld

- hoeveel retentie er was

- de kleur, hoeveelheid en andere aspecten van de urine

- eventuele bijzonderheden

Welke katheters wanneer?

https://urologie.slingeland.nl/professionals/Materialen/Katheters/Verblijfskatheters/1349/1354/1357

Werk in duo's uit welke catheter wanneer te gebruiken of juist niet

terugkoppeling in pitch in powerpoint

Probleem:
Urine lekt langs de katheter

1. Ballon meer vullen
2. Kleinere katheter kiezen
3. Grotere katheter kiezen
4. Katheter zit verstopt, plaats een nieuwe

Probleem:
De katheter komt niet voorbij de prostaat

1. Kies een kleinere maat katheter
2. Stop met inbrengen en verwijs meteen naar uroloog
3. Kies een grotere maat katheter
4. Gebruik een latexkatheter, deze is stugger dan een siliconenkatheter

Wanneer verdenk je iemand van een UWI bij een katheter?

1. Patient heeft een delier
2. Urine met veel debris zichtbaar in zak
3. Nitriet is positief
4. Patient heeft herhaalde tympane T>37,2

Behandeling UWI bij verblijfskatheter

1. Augmentin gedurende 10-14 dagen
2. Nitrofurantoine gedurende 7 dagen
3. Ciprofloxacine gedurende 7 dagen
4. Augmentin iv gedurende 10 dagen

Wat NIET te doen bij hematurie?

1. Niks, het gaat vanzelf over
2. Een grotere katheter plaatsen
3. Spoelen met NaCl 0,9%
4. Spoelen met Solutio R

Bij katheterwissel is het moeilijk om hem te verwijderen en er is kalkaanslag zichtbaar.
Wat te doen?

1. Bij de volgende katheter Solutio R gebruiken
2. Een volgende katheter een week eerder verwijderen
3. Je hoeft geen andere maatregelen te nemen bij de volgende katheter.
4. Dit komt door bacteriegroei, patiënt heeft AB nodig vanwege een UWI

SPC is er spontaan uit gegaan

1. Neem indien nodig een kleinere maat katheter
2. Gebruik een stugge PVC neussonde
3. Vanaf nu wekelijks de balloninhoud controleren
4. De SPC beter fixeren aan de buik

Wat is een contra indicatie?

Contra indicaties

Blaascarcinoom/ blaastumor

•  Wanneer er een tumor in de blaas aanwezig is, bestaat het risico dat deze tumor tijdens de ingreep geraakt wordt. In dat geval kunnen tumorcellen vrijkomen en dit kan leiden tot lymfe- of hematogene metastasen 

Onderbuikchirurgie in de medische geschiedenis

•  Het risico bestaat dat er verklevingen zijn of dat een darmlus boven op de blaas gelegen is. Deze andere interne organen kunnen in dit geval geperforeerd worden tijdens de plaatsing van de sonde.

Contra indicaties

Stollingsstoornis (verworven)

• Bij een stollingsstoornis kan de patiënt tijdens of na de operatie te veel bloed verliezen. 
• Als de patiënt 20% of meer van zijn totale bloedvolume verliest, bestaat de kans dat er een hypovolemische shock optreedt.

Huidletsels aan de suprapubisch streek

• Wanneer de zorgvrager een wond heeft ter hoogte van de insteekplaats waar de 

suprapubische sonde moet komen, kan de arts de operatie indien mogelijk uitstellen of een

ander alternatief zoeken. 

De voornaamste verworven stollingsstoornissen zijn leveraandoeningen en verworven

hemofilie. De lever is verantwoordelijk voor de productie van stollingsfactoren, waaronder

vitamine K. Bij een verminderde werking van de lever door bepaalde aandoeningen, daalt

het aantal stollingsfactoren waardoor de stollingscascade wordt verlengd. Ook bij inname

van bepaalde medicatie zoals vitamine K-antagonisten (marevan®, marcoumar®) wordt de

stolling vertraagd. De resultaten van het bloedonderzoek worden besproken met de arts en

deze zal de verdere aanpak beslissen. De waarden van de aPTT en INR zijn overeenkomstig

met deze van de aangeboren stollingsstoornissen (Gans, et al., 2009).

Contra indicaties

Obesitas

• Bij zorgvragers met obesitas is er een grotere afstand tussen de blaas en het huidoppervlak,
  

waardoor de plaatsing van de suprapubische sonde moeilijker kan verlopen. 

• Problemen optreden na de plaatsing. Zo kan de sonde afgeklemd worden door een huidplooi, waardoor de urine niet kan afvloeien en lekkage kan optreden

Blaasatrofie

• Een blaas die (door littekenweefsel) sterk verkleind is, wordt een schrompelblaas genoemd.
  

Aangezien de blaas zo veel kleiner is dan normaal, zou de plaatsing van een suprapubische

katheter te veel risico inhouden.