Hypochondrie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Hypochondrie

Leerdoelen

- De student beschrijft de definitie van Hypochondrie

- De student reproduceert de oorzaken voor Hypochondrie

- De student benoemt de 8 symptomen van Hypochondrie

- De student beschrijft de gevolgen van hypochondrie

- De student reproduceert de behandeling voor Hypochondrie

Hypochondrie

Theorie in het kort

Wat is hypochondrie

= Ziekte-angst 

- Je bent vooral bezorgd over het hebben of krijgen van een ernstige ziekte. 

- Belangrijk hier is dus dat er geen lichamelijke klachten aanwezig zijn, of 

   alleen in lichte mate. 

- Daarnaast controleert iemand zichzelf heel vaak op het voorkomen van 

   tekenen van ziekte op het lichaam en vermijdt iemand bijvoorbeeld 

   ziekenhuizen of doktersafspraken.

Bij hypochondrie heb je angst om ...

1. spinnen tegen te komen
2. een ziekte te hebben
3. over grote pleinen te lopen
4. van de berg te vallen

Oorzaken hypochondrie

- Niet één duidelijke oorzaak. 

     - Erfelijkheid speelt hierin mogelijk een rol. 

     - De omgeving waarin je bent opgegroeid 

     - Eerdere ervaringen met ziekten 

Wat is GEEN oorzaak van hypochondrie?

1. erfelijkheid
2. omgeving
3. gezondheid
4. ervaring

Hypochondrie symptomen

- last hebben van pijntjes of jeuk. 

- hartkloppingen, transpireren, koude rillingen, duizeligheid, beven;

- benauwdheid, een vervelend gevoel op de borst;

- tintelingen of een doof gevoel in handen en/of voeten;

- droge mond, misselijkheid, maagklachten, braken of diarree;

- hoofdpijn, rood worden, flauwvallen;

- het gevoel niet meer te weten wie of waar je bent;

- het gevoel dat je de controle over jezelf verliest, gek wordt of doodgaat.

Wat is GEEN symptoom van hypochondrie?

1. Koorts
2. Misselijkheid
3. Hartkloppingen
4. Pijntje, jeuk

Gevolgen van hypochondrie

- Hypochondrie kan een leven erg beïnvloeden. 

- Het kost veel energie om continu bezig te zijn met pijntjes en te piekeren over gezondheid. 

- Doordat hij steeds maar een ziekte wilt uitsluiten kan het zijn dat ze vaak een afspraak bij de 

   dokter maakt, of veel tijd besteedt aan het zoeken naar symptomen en het checken van hun

   lichaam. Een doktersbezoek stelt misschien tijdelijk gerust maar het duurt vaak niet lang 

   voordat de angst weer terug is.

- Het kan ook zijn dat relaties, werk en dagelijks functioneren hieronder gaan lijden. 

- Het komt bij hypochondrie soms ook voor dat ziekenhuisbezoeken en afspraken bij de 

   huisarts  juist worden vermeden. Hierdoor kun hij juist te maken krijgen met 

   gezondheidsproblemen; dat waar hij zo bang voor is.

Behandeling

Hypochondrie is goed te behandelen. 

- Dat begint al met het begrijpen van de klacht en uitleg te krijgen over wat er aan de hand is. 

- Met een psycholoog tot inzicht komen welke zorgen en gedachten precies beangstigen. 

- Samen met de cliënt aan de slag om deze te vervangen door vaak realistischere, minder 

   beangstigende gedachten. Met de juiste begeleiding kun je dit heel goed iemand aanleren.

- Het is goed om te weten dat hypochondrie een angststoornis is. 

- Het uitsluiten van ziektes door artsen heeft vaak weinig effect. 

- Veel mensen met hypochondrie vertrouwen de uitslagen van dergelijke onderzoeken niet, of 

    voelen zich maar tijdelijk beter. 

- Cognitieve gedragstherapie bij een psycholoog is vaak wel erg effectief, ook op de lange 

   termijn.

Wat heeft een meestal een goed effect als behandeling?

1. Cognitieve bewegingstherapie
2. Cognitieve gedragstherapie
3. Subjectieve bewegingstherapie
4. Objectieve gedragstherapie

Hypochondrie test

Pak een pen en papier voor deze test

Het zijn 6 vragen. Schrijf de letter op die voor het voor jou kloppende antwoord staat.

Daar komt ie....

Vraag 1: Als ik me een dagje niet lekker voel, dan:

A) ga ik meteen Googlen naar informatie over mogelijke ziektes. Ik krijg 

     hartkloppingen en ga zweten bij de eerste resultaten die ik tegenkom.

  

C) vind ik dat ik me niet moet aanstellen en ga ik door met waar ik mee bezig 

     was.

B) deel ik het met mijn omgeving om vraag ik om raad.

Vraag 2: Tijdens de quarantaine…

C) voelde ik me opgesloten en geïrriteerd. Aan de griep gaan toch ook mensen dood?

A) waren de keren dat ik naar buiten ging op één hand te tellen. Ik ging niet naar buiten als het 

     niet hoefde en bestelde mijn boodschappen online. Stel je voor dat er iemand per ongeluk in 

     je gezicht hoest…

B) hield ik me aan de regels en waste ik mijn handen wat vaker dan normaal. 

     Maar ik bleef ook mijn eigen gezonde verstand gebruiken. Een dag niet 

     naar buiten is een dag niet geleefd. 

Vraag 3: Bij de dokter… (veelvuldig doktersbezoek)

B) kom ik pas, als ik mijn klachten eerst een tijdje heb aangekeken. Vaak gaan deze na een paar 

     dagen vanzelf weer over. Zo nee, dan bel ik de huisarts om er even naar te laten kijken. Hij 

     heeft er immers voor gestudeerd toch?

A) loop ik de deur plat. Ik maak meteen een afspraak wanneer ik iets vreemds voel aan mijn 

     lichaam, want stel je voor. Als de huisarts me naar huis stuurt met de boodschap dat er niks 

     aan de hand is, ben ik er vaak nog steeds niet gerust op.

C) kom ik zelden. Ik ben – afkloppen – haast nooit ziek. Kleine kwaaltjes behandel ik met huis-, 

     tuin en keukenmiddelen.

Vraag 4: Van programma’s als Over mijn lijk of Trauma Centrum…

B) raak ik geobsedeerd. Ik vind het super interessant en tegelijkertijd ook confronterend. Ik 

     neem me voor om gezond te eten en te genieten van iedere dag, want het leven is dus niet 

     vanzelfsprekend.

C) raak ik snel afgeleid. Ik kijk liever een spelquiz of een goede Hollywood-film.

A) ben ik nog maanden van de kaart. Als zij onverhoeds baarmoederhalskanker krijgen, hoezo ik 

    dan niet? Ik heb stiekem mijn eigen begrafenis al gevisualiseerd.

Vraag 5: Mijn ouders waren vroeger…

A) overbezorgd. Dat kwam waarschijnlijk omdat een familielid ernstig ziek is geweest en zij 

     daardoor extra op hun hoede waren. Ik heb dat overgenomen.

B) heel reëel wat betreft ziek zijn. Als je te beroerd was om naar school te gaan, bleef je thuis 

     totdat je uitgeziekt was. Voelde je je slechts belabberd? Dan werden we door onze ouders 

     aangespoord om de schouders eronder te zetten en sterk te zijn.

C) niet echt bezig met hoe ik me voelde. Ze leerden me mijn eigen boontjes doppen en lieten 

     me mijn eigen keuzes maken.

Vraag 6: Ik slaap…

C) direct zodra ik m’n kussen raak. Zzzzz…

A) slecht. Ik kom moeilijk in slaap omdat ik lang aan het piekeren ben.

B) meestal binnen een uurtje in. Af en toe word ik wakker omdat ik naar de 

     wc moet. Echte slaapproblemen ken ik niet.

Welke letter had je het vaakst, A, B of C

Uitslag

Meeste A?

Je bent een overduidelijk geval van een hypochonder en bij elk pijntje in je lichaam gaan bij jou de alarmbellen rinkelen. Op momenten dat de angst overheerst, kun je klachten krijgen als misselijkheid, hartkloppingen of het gevoel de controle over jezelf te verliezen. Het kan helpen om per dag je angstige momenten op te schrijven. 

Bekijk eens kritisch of je angstgedachten wel kloppen en of er echt reden is voor paniek. Vaak is dit niet het geval.

Oefening Hypochondrie

Maak een flyer voor mensen met Hypochondrie waarin je tips geeft bij de angststoornis Hypochondrie.

Deze lever je in op Teams.

Je werkt alleen of in tweetallen.

Tips & Tops