Platentektoniek

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Concept 7:  Platentektoniek, Vulkanen en bergen

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Vulkaanuitbarsting La Palma

Benodigde voorkennis 

Wat weet je nog van de onderbouw? 

Voorkennis niveau 1 t/m 4

De interactie tussen delen van de aardkorst noemen we...

1. Globalisering
2. Platentektoniek
3. Mondiale aardstromen
4. Platen kringloop

Hoe noemen we het uitgangspunt dat fysische processen zoals die nu plaatsvinden in het verleden ook zo plaatsvonden?

1. Het actualiteitsbeginsel
2. Het principe van het verleden
3. De geologische tijdschaal

Wat ontstaat er NIET door endogene processen?

1. Vulkanen
2. Gebergten
3. Aardbevingen
4. Orkanen

Wat voor type vulkaan zie je op de foto?

1. Stratovulkaan
2. Caldeira
3. Schildvulkaan
4. Spleetvulkaan

Systeem aarde - H1

Hoofdvragen:

• Hoe bewegen aardplaten?
• Hoe ontstaan vulkanen, gebergten en aardbevingen? 
• Hoe en waarom verandert het uiterlijk
  van het aardoppervlak door de verschuiving
  van aardplaten? 

Endogene processen

- Processen die zich afspelen binnen de aardkorst

Het grote plaatje

Plaatbewegingen

Het grote plaatje

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Mid Oceanische rug

Bewijzen

1. Actualiteitsbeginsel

2. Fossiele resten

3. Gletsjerkrassen

4. Paleomagnetisme

Het principe dat ervan uitgaat dat natuurwetten in het verleden en het heden dezelfde zijn.

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Vulkanisme

Explosieve eruptie

Stratovulkaan 
Caldera

Pyroclastica

Effusieve eruptie

Schildvulkaan

Spleetvulkaan

Stratovulkaan de Fuji.

Schildvulkaan de Mauna Loa.

Aardbevingen

Gebergtevorming

plooiingsgebergten

breukgebergten (horsten en slenken)

Werkvorm: Picture prompt

Wat hebben de onderstaande afbeeldingen te maken hebben met het onderwerp: endogene krachten

Afbeelding 1:

blabal

Afbeelding 2:

blabla

Afbeelding 3:

blabla

Afbeelding 4:

blabla

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Lava from Hawaii's volcanoes tends to be comparatively runny due to its lower silica content. 

Mafic magmas like those in Hawaii tend to form when the heavier crust that forms the ocean floor melts. They contain between 47 to 63 percent silica, the mineral that makes up glass and quartz. As far as molten rocks go, mafic magmas are fairly runny, with viscosities ranging from molasses to peanut butter. They're also the hottest variety of magma, reaching temperatures between 1,800 degrees to 2,200 degrees Fahrenheit.

https://www.nationalgeographic.com/science/article/volcano-magma-lava-difference-science

Begrippen Concept 1

aardbeving

actualiteitsbeginsel

basalt

breukgebergte

caldeira

convectiestromen

convergente plaatgrens

diepzeetrog
divergente plaatgrens

effusieve uitbarsting

eruptie

explosieve uitbarsting 

geologische tijdschaal

graniet

horst

hotspot

lithosfeer

mid-oceanische rug

platentektoniek

plooiingsgebergte

ssamengestelde vulkaan

schaal van Richter

schildvulkaan

slenk

stratovulkaan

subductie

transforme plaatgrens

tsunami