4.4 Arbeiders strijden voor hun rechten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

4.4 Arbeiders strijden voor hun rechten

• Terugblik liberalisme
• uitleg socialisme
  -marxisme -sociaaldemocratie
  

Wat zie je in het plaatje?

Wat zie je in het plaatje?

Wat zie je in het plaatje?

Socialisme

• tegenreactie liberalisme
  
• rijke burgers hebben het kapitaal in handen
• overheid doet niks tégen uitbuiting arbeiders
  
  

• de socialisten willen verandering, hoe?
  2 stromingen > marxisme & sociaaldemocraten
  
  rijke burgers/ fabrieksbazen = bourgeoisie
  de arbeiders = het proletariaat
  
  
  

Karl Marx en het marxisme

• Liberalen krijgen ál het kapitaal
  -concureren elkaar kapot
  -tót een handjevol fabrieksbazen álles heeft
• wat dan? spontane revolutie v.d arbeiders,
   klassestrijd (bourgeoisie VS proletariaat)
  
• Dan is het kapitaal van de gemeenschap
  
• Tégen religie
• Tégen winst
  

na klassenstrijd = het kapitaal van iedereen, geen privébezit > fabrieken, machines, grond = eigendom van de community (commune, communisme)

Religie = nee
Opium ván het volk (niet vóór)

in een betere maatschappij heeft men geen behoefte aan het bovennatuurlijke

Ongelijkheid > jager verzamelaars > neolitische revo = onstaan ongelijkheid > arbeidsverdeling > specialisatie > have & have nots (meerwaarde/ winst).
Dit is het begin van het einde

fabriek

woonwijk

Sociaaldemocraten

• Minder radicaal dan de marxisten
• betere omstandigheden arbeiders op vreedzame manier
• Hoe?
• door vakbonden en stemrecht
  áls arbeider kan stemmen, komen socialisten in parlement
  
• dan > invloed op politiek
  via politieke partijen zoals de SDAP ---> (afbeelding)
  
  Sociaaldemocratische Arbeiderspartij
  

Huiswerk

HW: Memo Max Online §4.4: 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9, 10 en 13

Liberalisme  

• denkbeelden uit de Franse Revolutie
  (welke?)
  
• stemrecht
  (voor wie?)
• Géén economische regels
  (waarom?)
• Voor wie is dit nadelig?