RSG 't Rijks

Burgerschap - de provinciale verkiezingen

Politiek
De provinciale verkiezingen 2023
1 / 14
next
Slide 1: Slide
BurgerschapMiddelbare schoolvmbo, mavoLeerjaar 1,2

This lesson contains 14 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 20 min

Introduction

Deze les gaat over de provinciale verkiezingen. Wat zijn dat? Waarom zijn deze belangrijk - ook voor jouw leerlingen. Stap voor stap kun je je leerlinge meenemen in deze politiek. Met fragmenten die informatief zijn en fragmenten die stemmen tot nadenken.

Instructions

Je kunt deze les in zijn geheel doen. Het heeft een logische opbouw en zet de leerling centraal. Maar je kunt er ook voor kiezen om een of een paar fragmenten te gebruiken - al dan niet met de opdracht erbij.

Items in this lesson

Politiek
De provinciale verkiezingen 2023

Slide 1 - Slide

Deze les gaat over de provinciale verkiezingen. Wat zijn dat? Waarom zijn deze belangrijk - ook voor jouw leerlingen. Stap voor stap kun je je leerlingen meenemen in deze politiek. Met fragmenten die informatief zijn (iets uitleggen) en fragmenten die stemmen tot nadenken en meningsvormen.
Doel van deze les:
Uitleg wat een democratie is - dat Nederland een democratie is en hoe dat nu werkt.
  • Wat is de grondwet grondwet, rechten & plichten, respect en ruimte voor verschillen en verkiezingen.
  • Hoe werkt dat - een volksvertegenwoordiging - wie mag stemmen.
  • Hoe werken de provinciale verkiezingen - waarom ook belangrijk voor leerlingen
  • Hoe is de Eerste Kamer eigenlijk samengesteld (verteld door jongste lid Christine Teunissen) en wat gaat ze daar doen
  • Burgerinitiatief - ook interessant voor jonge mensen - stap voor stap uitgelegd
  • Vergelijk de spotjes van drie verschillende politieke partijen
  • Wat is het verschil tussen democratie en populisme

Politiek
De provinciale verkiezingen 2023
Tekstburgerschap, burgerinitiatief, politici, grondwet, volksvertegenwoordiging, populisme, eerste kamer, provinciale verkiezingen, democratie, eerste kamer, politiek, beeld & geluid op school, beeld & geluid, audiovisueel materiaal, videomateriaal, beeldmateriaal, audiomateriaal, interactieve les, archiefbeelden, archiefmateriaal, media archief, lesvideo, lesstarter, media, mediaonderwijs, mediacollectie, onderwijs, educatie, voortgezet onderwijs

Deze les gaat over de provinciale verkiezingen. Wat zijn dat? Waarom zijn deze belangrijk - ook voor jouw leerlingen. Stap voor stap kun je je leerlingen meenemen in deze politiek. Met fragmenten die informatief zijn (iets uitleggen) en fragmenten die stemmen tot nadenken en meningsvormen.
Doel van deze les:
  • Uitleg wat een democratie is - dat Nederland een democratie is en hoe dat nu werkt.
  • Wat is de grondwet grondwet, rechten & plichten, respect en ruimte voor verschillen en verkiezingen.
  • Hoe werkt dat - een volksvertegenwoordiging - wie mag stemmen.
  • Hoe werken de provinciale verkiezingen - waarom ook belangrijk voor leerlingen
  • Hoe is de Eerste Kamer eigenlijk samengesteld (verteld door jongste lid Christine Teunissen) en wat gaat ze daar doen
  • Burgerinitiatief - ook interessant voor jonge mensen - stap voor stap uitgelegd
  • Vergelijk de spotjes van drie verschillende politieke partijen
  • Wat is het verschil tussen democratie en populisme

Slide 2 - Slide

Deze les gaat over de provinciale verkiezingen. Wat zijn dat? Waarom zijn deze belangrijk - ook voor jouw leerlingen. Stap voor stap kun je je leerlingen meenemen in deze politiek. Met fragmenten die informatief zijn (iets uitleggen) en fragmenten die stemmen tot nadenken en meningsvormen.
Doel van deze les:
Uitleg wat een democratie is - dat Nederland een democratie is en hoe dat nu werkt.
  • Wat is de grondwet grondwet, rechten & plichten, respect en ruimte voor verschillen en verkiezingen.
  • Hoe werkt dat - een volksvertegenwoordiging - wie mag stemmen.
  • Hoe werken de provinciale verkiezingen - waarom ook belangrijk voor leerlingen
  • Hoe is de Eerste Kamer eigenlijk samengesteld (verteld door jongste lid Christine Teunissen) en wat gaat ze daar doen
  • Burgerinitiatief - ook interessant voor jonge mensen - stap voor stap uitgelegd
  • Vergelijk de spotjes van drie verschillende politieke partijen
  • Wat is het verschil tussen democratie en populisme

Aan het einde van deze les 
weet je:
  • Wat een democratie is (grondwet,  rechten & plichten)  
  • Wat provinciale verkiezingen zijn
  • Waarom deze verkiezingen ook belangrijk zijn voor jonge mensen 
  • Dat er verschillende partijen zijn 
  • Wat het is verschil tussen democratie en populisme

Slide 3 - Slide

Deze les gaat over de provinciale verkiezingen. Wat zijn dat? Waarom zijn deze belangrijk - ook voor jouw leerlingen. Stap voor stap kun je je leerlingen meenemen in deze politiek. Met fragmenten die informatief zijn (iets uitleggen) en fragmenten die stemmen tot nadenken en meningsvormen.
Doel van deze les:
Uitleg wat een democratie is - dat Nederland een democratie is en hoe dat nu werkt.
  • Wat is de grondwet grondwet, rechten & plichten, respect en ruimte voor verschillen en verkiezingen.
  • Hoe werkt dat - een volksvertegenwoordiging - wie mag stemmen.
  • Hoe werken de provinciale verkiezingen - waarom ook belangrijk voor leerlingen
  • Hoe is de Eerste Kamer eigenlijk samengesteld (verteld door jongste lid Christine Teunissen) en wat gaat ze daar doen
  • Burgerinitiatief - ook interessant voor jonge mensen - stap voor stap uitgelegd
  • Vergelijk de spotjes van drie verschillende politieke partijen
  • Wat is het verschil tussen democratie en populisme

Nederland is een democratie. Wat is dat eigenlijk?


Een democratie betekent ... met verschillende mensen en ideeën toch harmonieus samenleven.


Je hebt niet alleen rechten, maar ook plichten in een democratie...


De maatschappij en jij - via de politiek
Bron: Klokhuis - NTR - 2017

Slide 4 - Slide

Nederland is een democratie. Dat betekent dat we met z'n allen samen besluiten hoe het er aan toe gaat in ons land. Welke regels we stellen, wat we belangrijk vinden en waar we ons geld aan uitgeven. Dat kunnen we niet met 17 miljoen mensen apart beslissen, daarvoor kiezen we mensen - vertegenwoordigers - die dit voor ons doen. De politiek. Deze mensen kiezen we door te gaan stemmen.
En omdat iedereen weer anders denkt en andere wensen heeft, zijn er verschillende partijen die daarop aansluiten. Jij mag stemmen op de partij die het dichtste bij jouw ideeën. 
Je hebt - dankzij de grondwet, rechten als burger. Maar je hebt ook plichten. Denk aan: de leerplicht, de plicht om verkeersregels en andere voorschriften na te leven, de plicht om belasting te betalen en de plicht om voor de rechter als getuige op te treden.
Leven in een democratie brengt rechten mee, maar ook plichten. Kun je wat rechten en plichten die Nederlanders hebben bedenken?

Slide 5 - Mind map

This item has no instructions

Er zijn drie soorten verkiezingen:

  • De gemeenteraad verkiezingen
  • De provincialestaten verkiezingen
  • De landelijke verkiezingen
Wat voor verkiezingen zijn er dit jaar?
Bron: Prodemos - Huis voor democratie
20.00 uur journaal - NOS - 2007

Slide 6 - Slide

Er zijn drie soorten verkiezingen:
De gemeenteraad verkiezingen - hier kies je iemand voor jouw gemeenteraad die beslissingen maakt over jouw dorp/stad
De provincialestaten verkiezingen - hier kies je iemand die de provincie bestuurt én die mag kiezen wie er in de eerste kamer komt - en dat is de controle op de tweede kamer
De landelijke verkiezingen - hier kies je iemand die voor jouw meedenkt en beslissingen maakt over het beleid in Nederland.
Het eerste fragment is een spotje van Prodemos dat kort uitlegt hoe de proviciale verkiezingen werken en waarom je zou moeten stemmen. Het tweede fragment legt uit hoe de Eerste kamer precies wordt ingericht.
De mensen uit de Tweede Kamer heb je vast wel eens gezien - maar wie zit er in de Eerste kamer en wat doen zij daar?



De Tweede en de Eerste Kamer
bron: Andere Tijden - 2022 - VPRO
Opdracht: bekijk de video en bespreek met je klasgenoten wat je ervan vindt.

Slide 7 - Slide

Hoe is de samenstelling van de Eerste kamer. Nogal ouderwets! Wit, veel mannen en gemiddelde leeftijd nogal hoog. Het jongste Eerstekamerlid Christine Theunissen legt uit wat haar taken zijn als Eerstekamerlid.
In Nederland mag je vanaf 18 jaar stemmen. Maar je kunt al eerder met jouw ideeen in actie komen. Bekijk eens wat ze in Alphen aan de Rijn bereikt hebben.


Jong gedaan - Lokaal burgerinitiatief 
bron: Focus op de Macht - 2013 - NTR

Slide 8 - Slide

In Alphen aan de Rijn is een geslaagd burgerinitiatief geweest van jongeren voor een skatebaan. Ze moesten wel zelf meebetalen. Zijn jouw leerlingen het hiermee eens. Wat zijn redenen om mee te betalen (betrokkenheid - hoeveelheid geld de gemeente heeft)


De jonge mensen moesten zelf 20.000 euro meebetalen. Vind je dat terecht en eerlijk?
Ja
Nee
Geen mening...

Slide 9 - Poll

This item has no instructions

Als jij een politieke partij wilt beginnen, heb je genoeg stemmen nodig om een zetel te krijgen. Dat heet de kiesdrempel.

Om stemmen te krijgen, moet je kiezers winnen. Dat gebeurt met een partijprogramma dat wordt verspreid via spotjes en sociale media.

Bekijk deze spotjes. 
Wat zijn de verschillen? Wat valt je op?
Politiek van links en rechts

Slide 10 - Slide

spotje PVV = heel gelikt en heel erg Nederlands

Spotje GroenLinks is boodschap SAMEN voor verandering

Spotje SP is een heel eenvoudige boodschap (naakte oude vrouw)

Je zou kunnen zeggen dat PVV heel erg de taal van het volk wil spreken, het mooie van Nederland. GroenLinks is meer op samen - misschien ook populaire taal. SP in ieder geval niet. Dat is een heel heldere boodschap.
Een woord dat je naast democratie ook vaak hoort is Populisme. Een paar kenmerken van populisme zijn:

  • Verzetten zich tegen de heersende klasse (de regering)
  • Richten zich op het volk
  • Gebruik van populaire taalgebruik
  • De leider van de partij is vaak heel belangrijk - en speelt een grote rol
  • Extreme ideeën die leven onder de bevolking - zonder nuance
  • Eigen volk op de eerste plaats


Democratie of populisme
Opdracht:
Kun je zeggen dat een van de spotjes die je zojuist zag populistisch is? En waarom?
bron: Change your minde - Human - 2018

Slide 11 - Slide

Fragment: een discussie met bekende jonge mensen over het verschil tussen democratie en populisme. Het blijkt soms dicht bij elkaar te liggen.

Meer info over populisme
Populisme is een verzamelnaam voor verschillende politieke bewegingen, met een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Deze bewegingen zijn allemaal gebaseerd op de tegenstelling tussen de heersende klasse en het volk. Deze bewegingen zetten zich af tegen de heersende klasse. Het begrip populisme wordt vaak negatief gebruikt. Een populist is dan iemand die de kiezer misleidt. Hij maakt gebruik van populaire slogans en zegt wat het volk horen wil.
Populistische bewegingen ontstaan als grote groepen mensen in de samenleving zich machteloos en ongehoord voelen. Het populisme beweert te luisteren naar het volk en vindt dat de wil van het volk het uitgangspunt moet zijn in de politiek. Doordat de wil van het volk zowel linkse als rechtse denkbeelden kan inhouden, komen populistische bewegingen voor in de vorm van linkse en rechtse bewegingen.
Het populisme kent nog een aantal andere kenmerken. Een populistische beweging is opgebouwd rondom een leider. Deze leider speelt een grote rol in de beweging. Ook is een populistische partij vaak minder strak georganiseerd dan andere partijen. Populistische partijen zijn succesvoller buiten de regering dan als onderdeel van de regering. Verder hebben ze vaak grote plannen om de politiek te veranderen en zijn ze voor directe democratie.

Populisten willen met kortzichtige argumenten en redevoeringen het 'probleem' bestrijden. Ze gebruiken brede generalisaties en simpele redevoeringen om aandacht te krijgen. 

Een veelgehoord standpunt onder populisten is dat de belangen van immigranten boven de belangen van het eigen volk geplaatst worden.
burgerschap, burgerinitiatief, politici, grondwet, volksvertegenwoordiging, populisme, eerste kamer, provinciale verkiezingen, democratie, eerste kamer, politiek, beeld & geluid op school, beeld & geluid, audiovisueel materiaal, videomateriaal, beeldmateriaal, audiomateriaal, interactieve les, archiefbeelden, archiefmateriaal, media archief, lesvideo, lesstarter, media, mediaonderwijs, mediacollectie, onderwijs, educatie, voortgezet onderwijs
Bekijk deze twee video's: is hier nu ook sprake van populisme?
Wat je ziet is echt ...  of niet?
bron: Andere Tijden - 2022 - VPRO
bron: Jinek - 2019 - KRO-NCRV

Slide 12 - Slide

populisme en populair gedrag - er is een verschil natuurlijk.

En uiteindelijk zijn politici ook maar mensen met een hobby - of is het toch gespeeld? (leuk om aan je leerlingen te vragen). 
Meer fragmenten?
Kijk op beeldengeluidopschool.nl
En ... al enig idee welke partij jouw voorkeur heeft? Verdiep je eens in de programma's en volg de Provinciale verkiezingen van 16 maart 2023

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Slide 14 - Link

This item has no instructions