M3: Verbanden en signaalwoorden (2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

GIDS NEDERLANDS

INFORMATIE VOOR LESSEN NEDERLANDS

DOEL

- je kunt met behulp van signaalwoorden de tekstverbanden

tijdsvolgorde (chronologie),  oorzaak-gevolg en voorwaarde in een tekst herkennen en begrijpen

verbanden en signaalwoorden

EERDER LEERDE JE:

- met behulp van signaalwoorden 

opsommingen, tegenstellingen en voorbeelden in een tekst herkennen en begrijpen

verbanden en signaalwoorden

Kies de twee goede antwoorden.

Tekstverbanden...

1. ...geven alinea's aan
2. ...geven het doel van een tekst aan
3. ...geven aan hoe alinea's en zinnen met elkaar te maken hebben
4. ...helpen je een tekst beter te begrijpen

Weet je nog?

'Zoals' is een signaalwoord voor

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een opsomming

Weet je nog?

'Daarentegen' is een signaalwoord voor

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een opsomming

Weet je nog?

'Verder' is een signaalwoord voor

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een opsomming

Weet je nog?

'Bovendien' is een signaalwoord voor

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een opsomming

Weet je nog?

'Echter' is een signaalwoord voor

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een opsomming

Lees (en beluister) de tekst.

Wat is het onderwerp van de tekst?

Wat voor soort tekst is dit? Leg je antwoord uit.

Waaruit blijkt dat de tekst voor leeftijdgenoten van Corien is geschreven?

Hoe komt het dat Corien en haar medeleerlingen de werkweek naar Suriname konden betalen?

Welke woorden in alinea 2 maken duidelijk in welke tijdsvolgorde de activiteiten in de werkweek gebeuren?

Noem twee zaken uit alinea 2 en twee uit alinea 3 waarover Corien méér had kunnen vertellen.

Waardoor lijdt Corien aan slapeloosheid? Noem twee oorzaken.

De tekst kun je verdelen in inleiding - middenstuk - slot. Citeer de zin waarmee het slot begint.

TEKSTVERBANDEN

Zorgen ervoor dat

woorden, zinnen en alinea's

met elkaar samenhangen.

TEKSTVERBANDEN

Zorgen ervoor dat

je de tekst

beter begrijpt.

SIGNAALWOORDEN

Aan een

signaalwoord

zie je met

welk tekstverband

je te maken hebt.

In de volgende slides krijg je uitleg en voorbeelden over de tekstverbanden

• tijdsvolgorde (chronologie)
• oorzaak en gevolg
• voorwaarde

Welk tekstverband herken je?
Eerst zet je saldo op je ov-chipkaart, daarna activeer je de kaart en vervolgens kun je inchecken en naar je werk reizen.

1. tijdsvolgorde (chronologie)
2. oorzaak-gevolg
3. voorwaarde

Welke drie signaalwoorden voor tijdsvolgorde zie je in de zin:

Eerst zet je saldo op je ov-chipkaart, daarna activeer je de kaart en vervolgens kun je inchecken en naar je werk reizen.

Welk tekstverband herken je?

Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

1. tijdsvolgorde (chronologie)
2. oorzaak-gevolg
3. voorwaarde

Welk signaalwoord voor oorzaak-gevolg herken je in de zin:

Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

Wat is de oorzaak in de zin:

Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

Wat is het gevolg in de zin:

Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

Welk tekstverband herken je?

Als Samira een goed verslag schrijft, krijgt zij een hoog cijfer.

1. tijdsvolgorde (chronologie)
2. oorzaak-gevolg
3. voorwaarde

Welk signaalwoord voor volgorde herken je in de zin:

Als Samira een goed verslag schrijft, krijgt zij een hoog cijfer.

Lees (en beluister) de tekst

Wat is het onderwerp van de tekst?

Hoe wordt het onderwerp van de tekst in de eerste alinea ingeleid? Kies uit:

1. door de aanleiding voor het schrijven van de tekst te noemen
2. door een persoonlijke ervaring van de schrijver te noemen
3. door het probleem van de tekst te beschrijven
4. door informatie over de voorgeschiedenis te geven

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
beproeving (al. 1)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
chronische (al.2)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
betrokkenheid (al. 4)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
prille (al. 4)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
gaat iedereen aan (al. 4)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
afzien (al. 5)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
stimuleren (al. 8)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
ontwikkeld (al. 8)

Noteer de betekenis van de volgende woorden of uitdrukkingen. Pas een woorddraadstrategie toe of gebruik een woordenboek:
aansprekende (al. 8)

Waarom heeft de schrijver tabellen in de tekst opgenomen?

In welke alinea's geeft Callenbach antwoord op de vraag in alinea 1?

Welke twee redenen voor deelname noemt Callenbach in zijn antwoord?

In alinea 2 is er sprake van een oorzaak-gevolgverband. Aan welk signaalwoord zie je dat?

Noteer de oorzaak die in alinea 2 staat.

Aan welke woorden herken je de tijdsvolgorde in alinea 2 en 3?

Zowel in alinea 6 als in alinea 7 is er sprake van een voorwaarde. Aan welke signaalwoorden zie je dat?

Noteer de voorwaarde die in alinea 6 staat.

Wat is de belangrijkste boodschap die KWF Kankerbestrijding in haar voorlichting geeft?

Wat is het belangrijkste schrijfdoel van de auteur?
Leg je antwoord uit.

Schrijf één ding op wat je deze les hebt geleerd en niet meer vergeet.

Stel één vraag over iets dat je nog niet zo goed
hebt begrepen.

DOEL

- je kunt met behulp van signaalwoorden de tekstverbanden

tijdsvolgorde (chronologie),  oorzaak-gevolg en voorwaarde in een tekst herkennen en begrijpen

verbanden en signaalwoorden

GIDS NEDERLANDS

INFORMATIE VOOR LESSEN NEDERLANDS