RSG 't Rijks

incongruentie

Incongruentie
Cursus Formuleren,
p.237-238, opdracht 1
1 / 24
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 24 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Incongruentie
Cursus Formuleren,
p.237-238, opdracht 1

Slide 1 - Slide

Incongru... wat?
congruentie = overeenstemming

incongruentie = gebrek aan overeenstemming, in het bijzonder in aantal tussen het onderwerp van een zins(stuk) en de bijbehorende persoonsvorm

Dus: ow enkelvoud = pv enkelvoud
ow meervoud = pv meervoud. Logisch toch? Nou...

Slide 2 - Slide

Het klinkt zo simpel, maar is de volgende zin correct of niet?

Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder zullen toenemen.
A
goed
B
fout
C
geen idee

Slide 3 - Quiz

De zin is dus fout, maar hoe kom je daar achter?
Je moet op zoek naar het kernwoord van het onderwerp dat bij de persoonsvorm hoort. 
Dat kernwoord bepaalt de vorm van de pv (enkelvoud of meervoud).

Slide 4 - Slide

Een stappenplan om incongruentie op te sporen of te voorkomen...
Nogmaals de zin:
Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder zullen toenemen. 

1. Zoek de pv 
2. Zoek het onderwerp bij de pv

Slide 5 - Slide

Hoe vind je de pv's in een zin ook al weer?
A
Vraagzin maken
B
Tijdsproef doen
C
Aantal in de zin veranderen
D
wie of wat + gezegde?

Slide 6 - Quiz

Wat zijn dus de pv's van de voorbeeldzin?

Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder zullen toenemen.

Slide 7 - Open question

stap 2: vind het onderwerp. Maar hoe doe je dat ook al weer?
A
vraagzin maken
B
tijdsproef doen
C
wie of wat + gezegde?
D
gokken

Slide 8 - Quiz

Wat is het onderwerp van de persoonsvorm ' verwacht'?

Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder zullen toenemen.

Slide 9 - Open question


Wat is het onderwerp bij de pv 'zullen'?

Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder zullen toenemen.

Slide 10 - Open question

We weten nu hoe we de pv en het onderwerp vinden, maar dan?
(1. zoek de pv's)
(2. zoek het onderwerp)

3. stel vast welk zelfstandig naamwoord het kernwoord is,
namelijk het eerste zelfstandig naamwoord uit het zinsdeel onderwerp

Slide 11 - Slide

Tja, een zelfstandig naamwoord, wat is dat?
A
een woord waar je meervoud van kan maken
B
een woord waar je een verkleinwoord van kan maken
C
een woord waar je een lidwoord voor kan zetten
D
een woord dat verwijst naar mens, dier, ding, plant

Slide 12 - Quiz

Goed, het kernwoord dus...
Het kernwoord is dus het eerste zelfstandig naamwoord uit je onderwerp.
4. bepaal of dat kernwoord grammaticaal enkelvoud of meervoud is. Dat moet je pv namelijk ook zijn.

Slide 13 - Slide

We hadden het volgende onderwerp bij de pv ' zullen':
het gebruik van gas, water en elektriciteit.

Wat is in dat onderwerp dan het kernwoord?
A
gebruik
B
gas
C
water
D
elektriciteit

Slide 14 - Quiz

Het kernwoord was dus 'gebruik'. Is dat woord enkelvoud of meervoud?
A
enkelvoud
B
meervoud

Slide 15 - Quiz

Het kernwoord 'gebruik' was dus enkelvoud. Dat betekent dat we de pv moeten aanpassen. Waarin?
Nogmaals de zin: Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder zullen toenemen.

Slide 16 - Open question

De zin wordt dus:
Eneco verwacht dat het gebruik van gas, water en elektriciteit de komende jaren bij de meeste huishoudens alleen maar verder ZAL toenemen.

Er was sprake van incongruentie want (een van de) pv('s) kwam in aantal niet overeen met het onderwerp.

Slide 17 - Slide

Kijk even mee in je boek... p.237

Zinsbouw/woordkeus waardoor er vaak incongruentie optreedt:
  • woord dat niet herkend wordt als enkelvoud of meervoud
  • speciale constructies: zowel... als... / noch... noch ...
  • ingewikkelde zinsconstructies

Slide 18 - Slide

Gesnapt?!
Welk woord moet er dan veranderd worden in de volgende zin?

De jeugd in de grote steden als Amsterdam, Utrecht en Den Haag hebben een schrijnend gebrek aan speelplaatsen en hangplekken.

Slide 19 - Open question

Is de volgende zin goed of fout? Denk aan het stappenplan.
Een groot aantal mensen konden niet naar binnen.
A
goed
B
fout

Slide 20 - Quiz

Is de volgende zin goed of fout?

De Verenigde Staten hebben besloten om een nieuwe verkiezing te organiseren.
A
goed
B
fout

Slide 21 - Quiz

Is de volgende zin goed of fout?

Noch de meester noch de juf zullen het meisje straf geven.
A
goed
B
fout

Slide 22 - Quiz

De volgende zin is fout. Wat moet er veranderd worden?

Hoewel de opkomst tijdens de ledenvergadering hoog was, stemden twintig procent van de aanwezigen voor.

Slide 23 - Open question

Dus....
Bij incongruentie is er geen overeenkomst in aantal tussen de pv en het ow.

  1. Zoek eerst de pv('s) en bijbehorende onderwerp(en).
  2. Bepaal in het onderwerp het kernwoord (eerste zn).
  3. Pas de pv aan als het aantal van de pv en het ow niet overeenkomen.

Slide 24 - Slide