2. Strijd tegen slavernij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2-6

Introduction

Aan het einde van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier er tegen slavernij werd gestreden en welke gevolgen dit heeft gehad.

Slavernij

2. Strijd tegen slavernij

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier er tegen slavernij werd gestreden en welke gevolgen dit heeft gehad.

De Verlichting

• Periode (vanaf ongeveer 1700) waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand.
• Ze waren daarbij kritisch: niet zomaar alles aannemen omdat een koning of de kerk dat zegt.


• Ze vinden dat iedereen vrij en gelijkwaardig moet zijn: arm of rijk, slim of dom

Abolitionisme

• To abolish betekent in het Engels 'afschaffen'
  
• Abolitionisten willen slavernij afschaffen
• Het past niet bij de ideeën van de Verlichting: mensen zijn gelijkwaardig, of het christendom: mensen moeten voor elkaar zorgen

John Gabriël Stedman (1744-1797) was een Schots-Nederlandse officier in de Schotse Brigade van het Nederlandse leger. Hij hielp bij het onderdrukken van een slavenopstand in Suriname. Hij werd verliefd op een slavin, en probeerde haar vrij te kopen. 

Over zijn ervaringen schreef hij een invloedrijk boek. Hierin bekommerde hij zich openlijk om de rechten van de tot slaafgemaakten, met name om de vraag of zij als mens behandeld moesten worden.

In dit boek verschenen dit soort afbeeldingen die ervoor zorgden dat de strijd van de abolitionisten steeds meer aandacht kreeg.

Waarom past slavernij niet bij de ideeën van de Verlichting?

Omschrijf in je eigen woorden het begrip abolitionisme

Engeland schaft de slavernij af

• In Engeland wordt in eerste instantie een wet aangenomen die slavenhandel verbied: er mogen dus geen 'nieuwe' tot slaaf gemaakten naar Amerika
  
• Dit bleek niet voldoende te werken, daarom werd slavernij in 1833 in het hele Britse Rijk afgeschaft.
• Slavenhouders kregen bij elkaar 20 miljoen pond aan schadevergoedingen

De afschaffing van de slavernij wordt in de krant bekend gemaakt.

Illegale slavenhandel

• Met slavenhandel werd veel geld verdiend.
• Ondanks de afschaffing van slavernij, werd er nog steeds illegaal in tot slaaf gemaakten gehandeld.
• Als een slavenschip het risico liep om betrapt te worden, werden de tot slaaf gemaakten overboord gegooid, zodat er ze niet werden 'gevonden' door de marine

La Amistad (Spaans: De Vriendschap) was een Spaans slaventransportschip waarop in 1839 een opstand uitbrak. Deze opstand zou bekend worden als de Amistadopstand.

In 1997 werd dit verhaal door Steven Spielberg verfilmd in de film Amistad.

Nederland schaft slavernij af

• Nederland schaft pas laat de slavernij af: 1863
• Pas als het economisch niet meer zo interessant wordt, wordt slavernij stapje voor stapje afgeschaft.
  
• Slavenhouders kregen 300 gulden per vrijgelaten tot slaaf gemaakten.
• Sommigen vrijgelatenen werden verplicht om nog 10 jaar op de plantages te blijven werken

Op 1 juli wordt Keti Koti gevierd. Dit is een jaarlijks terugkerende Surinaamse feestdag ter viering van de afschaffing van de slavernij. De naam stamt uit het Sranantongo en betekent Ketenen Gebroken

Nederlandse slavenhouders krijgen 300 gulden per slaaf aan schadevergoeding na de afschaffing van de slavernij. De slaven krijgen niets en moesten vaak nog verplicht 10 jaar doorwerken op een plantage. Wat vind jij daarvan?

De Amerikaanse Burgeroorlog

1861-1865

• De discussie over wél of geen slavernij leidt in de Verenigde Staten uiteindelijk voor een burgeroorlog tussen de Noordelijke Staten (zónder plantages en slavernij) en de Zuidelijke Staten (mét plantages en slavernij)
  
• Uiteindelijk wint het Noorden en wordt slavernij in de hele VS afgeschaft.

De Noordelijke Staten (blauw): zonder slaven

De Zuidelijke Staten (rood): met slaven

Begrippen uit deze les

• Verlichting


• abolitionisten/abolitionisme 

Personen uit deze les

• John Gabriël Stedman

Jaartallen uit deze les

1833: Engeland schaft de slavernij af

1863: Nederland schaft de slavernij af

1863: Verenigde Staten schaffen de slavernij af

1861-1865: Amerikaanse Burgeroorlog

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen