Les: (Online) pesten

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Les: (Online) pesten

Online pesten wordt ook wel cyberpesten of digitaal pesten genoemd. Bij online pesten hebben we het vaak over pestgedrag via social media zoals Instagram, Whatsapp en TikTok.

Maar ook "gewoon" pesten gebeurt nog steeds in en buiten de klas. Vaak zijn er op school al regels over om pesten te voorkomen, maar het is ook goed om het hier met je klas over te hebben. 

In deze les gaan we het daarover hebben.  

Introductie 

1: Wat verwacht je?

2: Hoe doe je het nu?

3: Aan de slag

4: Experiment

5: Quiz

6: Afsluiting

In dit onderdeel pas je toe wat je in 3: aan de slag geleerd hebt. 

In dit gedeelte blik je vooruit op het onderwerp. Waar gaat het over en waarom is het belangrijk?

Hoe doe je het nu?

In dit gedeelte gaan we dieper in op de stof.

Test je kennis!

Bij tips vind je altijd een aantal handige leerstrategieën 

Inhoudsopgave Les 

Wat vind jij van pesten? 

Bekijk de video en bespreek het kort in de klas. 

In dit gedeelte blik je vooruit op het onderwerp. Waar gaat het over en waarom is het belangrijk?

1: Wat verwacht je? 

Heb jij weleens iemand gepest of ben je zelf gepest? 

Op de volgende slides staan een aantal vragen over pesten en plagen. 

2: Hoe doe je het nu? 

1. Wat is pesten volgens jou?

2. Wat is plagen volgens jou?

3. Wat is volgens jou het verschil
tussen pesten en plagen?

4. Heb je zelf weleens gepest?
Zo ja, probeer uit te leggen waarom je dit deed?

5. Ben je zelf weleens gepest?
Zo ja, probeer uit te leggen hoe je je toen voelde.

3.1: Pesten vs plagen

• Theorie
• Theorie 
• Opdracht
• Theorie 

3.2: Sexting

• Theorie
• Vaardigheid
• Theorie

Je gaat nu aan de slag met twee onderwerpen

Wat is nou het verschil tussen pesten en plagen. Een keer een geintje maken over iemand. Is dat gelijk pesten?

Sexting komt regelmatig voor op de middelbare school. Dit kan heel leuk en spannend zijn, maar er zitten ook risico's aan. 

3: Aan de slag  

Wat is precies het verschil tussen pesten en plagen. Je mag toch wel een keer een grapje bij iemand uithalen? 

Klik op de hotspots en bekijk een aantal verschillen tussen pesten en plagen. 

Plagen

• Niemand voelt zich bang of is verdrietig
• Niemand is de baas
• Vrienden/vriendinnen plagen elkaar omstebeurt wel eens
• Wanneer iemand het plagen niet meer leuk vindt kan hij/zij gewoon vragen om te stoppen

Pesten

• De pester is duidelijk de baas
• De pester wilt de ander pijn doen
• De pester is ouder of fysiek sterker
• Het gepeste kind is bang en/of verdrietig
• Andere kinderen zijn bang voor de pester

     3. 1 Pesten vs plagen - Theorie 1 

Praat erover

Als je gepest wordt dan is het heel belangrijk om hierover met mensen te praten. Waarom?

• Je kunt je hart luchten
• Je komt misschien tot oplossingen
• Pestkoppen profiteren ervan als jij het aan niemand durft te vertellen. Het wordt voor hun dan makkelijker om door te gaan.

     3. 1 Pesten vs plagen - Theorie 2 

     3. 1 Pesten vs plagen - Opdracht 1   

Pesten

Plagen

Stopt op tijd

Kun je om lachen

Gaat te lang door

Gelijken (niet één de baas)

Meerdere tegen één

Spontaan

Iemand bewust kwetsen

Met opzet

Niet om te lachen

Om te lachen

Online pesten niet erg?

Pesten en online pesten zijn beide net zo erg.

Pesten en online pesten zijn beide net zo erg. In beide vormen doe je andere mensen pijn. 

Online pesten kan soms nog veel verder gaan dan 'normaal' pesten omdat de pester (soms) beschermd wordt door anonimiteit.

Anonimiteit: De identiteit van de persoon is niet bekend.

Bekijk het schema voor tips bij online pesten!

3. 1 Pesten vs plagen - Theorie 3 

Sexting is het versturen van seksueel getinte berichten, foto’s of filmpjes van jezelf via je mobiele telefoon of tablet. Dit kan heel spannend zijn om te doen, maar er kleven ook risico's aan.

Het gebeurt regelmatig, ook op middelbare scholen, dat filmpjes/afbeeldingen per ongeluk of met opzet worden doorgestuurd. Als dit met opzet gebeurt dan is dit een vorm van online pesten. 

 

Voor diegene die het overkomt kan de klap heel groot zijn. Het is heel vervelend, maar ook strafbaar als jij de beelden (van een minderjarige) deelt. 

Ben jij slachtoffer?

Neem dan iemand in vertrouwen of neem contact met bijvoorbeeld: Helpwanted.nl. 

3. 2 Sexting - Theorie 1 

1. Je gaat zometeen een video zien waarin Chantal geïnterviewd wordt.

2. Chantal heeft in het verleden een sexvideo met haar vriend opgenomen die online is komen te staan. 

3. Ga naar de volgende slide en bekijk de video. Tijdens de video krijg je vragen.

4. Na de video kun je met je klas in discussie gaan over de voor- en nadelen van sexting.

Bron video: Rauwkost (NPO3.nl)

3. 2 Sexting - Opdracht 1 

01:48

Waarom maakte Chantal en
haar vriend het filmpje?

1. Ze werd onder druk gezet
2. Haar vriend wilde het per se
3. Ze vonden het grappig om te maken

02:03

"Er zijn duidelijke afspraken gemaakt over het filmpje." Wat bedoelt ze hiermee?

03:09

Wat is Chantal haar
grootste angst?

1. Dat het filmpje op elk moment opnieuw online kan komen.
2. Dat één van haar vriendinnen het heeft gedaan.
3. Dat ze geen baan kan krijgen.

04:28

Wat vind jij er van dat Facebook niet wilt
zeggen wie het filmpje online heeft gezet?
Leg je antwoord uit.

06:52

Chantal geeft op het einde een paar tips voor mensen die er aan denken om een sexfilmpje te maken. Noem twee tips die Chantal opnoemt.

In de vorige opdracht heb je gezien dat er grote gevolgen aan sexting kunnen zitten. 

Ons advies: Doe het helemaal niet, maar als je het doet denk er dan echt goed over na!

Wil je toch op een bepaald moment een pikante foto sturen?

• Denk hier echt goed over na! Ja het kan heel spannend zijn en je vertrouwt iemand echt, maar toch! 
• Stuur geen foto's door onder druk of omdat iemand je heeft over gehaald.
• Maak jezelf onherkenbaar. Stuur geen foto's of video's waarop je gezicht te zien is of andere kenmerken (moedervlek, tattoo, oorbel etc.)
• Eenmaal gestuurd is ook echt gestuurd. Je hebt er dan niet meer de (volledige) controle over.

Ontvang je een pikante foto van iemand?

• Stuur deze niet door! Dit kan zelfs strafbaar zijn!!
• Verwijder het (beeld)materiaal weer.
• Zorg dat je een wachtwoord hebt op je mobiel 

• En nog één keer: Stuur het materiaal echt niet door, ook niet naar je beste vriend(in), want als die het weer naar zijn beste vriend(in) doorstuurt etc. 

3. 2 Sexting - Theorie 2 

In deze les ga je een klassikaal experiment uitvoeren.

Samen met je klasgenoten ga je vijf klassenregels opstellen die ervoor moeten zorgen dat er niet gepest wordt bij jullie in de klas.

Deze klassenregels ondertekenen jullie ook allemaal.

4: Experiment 

Quiz: (online) pesten

5: Quiz  

Noem verschillende
manieren van pesten

Waarom pesten
jongeren denk je?

Ben jij wel eens gepest?

1. Ja!
2. Nee!

Heb jij wel eens
iemand gepest?

1. Ja...
2. Nee!

Plagen

• Iedereen maakt weleens een grapje over een ander. En een ander houdt jou ook weleens voor de gek.
• Plagen gebeurt niet altijd bij dezelfde persoon.
• Bij plagen ben je gelijk aan elkaar... het is twee kanten op.
• Je doet het niet om iemand bewust te kwetsen, het is maar een lolletje. 

Pesten

• Pesten gebeurt steeds bij dezelfde persoon. En het gebeurt
  vaak, soms zelfs elke dag weer.
• Bij pesten ben je niet gelijk aan elkaar (Eén iemand is bijvoorbeeld fysiek sterker of veel ouder).
• Je doet iemand expres pijn en kwetst diegene met opzet...
• Het heeft grote gevolgen, het kan echt iemands leven gaan beheersen.

Waarom kunnen de gevolgen van cyberpesten
groter zijn dan bij 'gewoon' pesten?

Grotere gevolgen Cyberpesten

• Je kunt je moeilijker verdedigen.
• Het is een publieke vernedering.
• Het blijft actief omdat het lastig is om iets van internet te verwijderen.

• Ik weet nu het verschil tussen pesten en plagen
• Ik wat nu dat online pesten net zo erg is als 'gewoon' pesten
• Ik weet wat sexting is
• Ik ben bekend met de risico's van sexting
• Ik heb met de klas in het experiment 5 regels opgesteld om pesten tegen te gaan.

6: Quiz