H3 grammatica: Samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Nederlands                                           Samengestelde

                                                                              zinnen 

Hoe vind je de persoonsvorm in een zin?

Persoonsvorm 

• Zet de zin in een andere tijd
  

Rita koopt een boek

Rita kocht een boek 

• Maak er een vraagzin van
  

Kocht Rita een boek?

Verander de zin van tijd:
Hij leest daar dagelijks in.

Verander de zin van tijd:
Karin weet dat ze te laat is.

Wat is de pv?
Kevin heeft een boek geleend.

1. heeft
2. geleend

Wat is de persoonsvorm?
Hij leest daar dagelijks in.

Hoe vind je het onderwerp in een zin?

Onderwerp

• 'Onderwerpsvraag'

Wie of wat + ww gezegde 

Rita koopt een boek.

Wie of wat koopt? Rita (ow)

Wat is de 'onderwerpsvraag' in deze zin?
Mijn tante heeft een lekkere taart gebakken.

Wat is het onderwerp in deze zin?
Mijn tante heeft een lekkere taart gebakken.

1. Mijn tante
2. heeft
3. een lekkere taart
4. gebakken

Wat is het onderwerp in deze zin?
Wouter zat in het park te vissen

1. Wouter
2. zat
3. het park
4. te vissen

Wat weten we al van samengestelde zinnen?

Samengestelde zinnen

Samengestelde zinnen zijn enkelvoudige zinnen die bij elkaar gevoegd zijn.

Zinnen met twee of meer persoonsvormen noem je samengestelde zinnen.

Samengestelde zinnen

Met een verbindingswoord, zoals maar, omdat of want, kun je van twee zinnen een samengestelde zin maken.

Voorbeeld:

Annique leest een boek. Rick leest een stripverhaal.

Annique leest een boek, maar  Rick leest een stripverhaal.

Samengestelde zinnen

LET OP:

De volgorde van de zinnen moet soms veranderd worden... 

Voorbeeld:

Giel zit op basketbal. Hij houdt van sporten.

Giel zit op basketbal, omdat hij van sporten houdt.

Verbind de zin door middel van een passend verbindingswoord:
Het derde lesuur houdt Mo zijn presentatie. De klas luistert.

1. dus
2. maar
3. omdat

Verbind de zin door middel van een passend verbindingswoord:
Robin heeft strafwerk. Ze praatte tijdens de les.

1. dus
2. maar
3. omdat

Persoonsvorm in samengestelde zin  

• Zet de zin in een andere tijd
  

Ariane vertelt dat ze een prijs heeft gewonnen.

Ariane vertelde dat ze een prijs had gewonnen.

Onderwerp in samengestelde zin

Stel met iedere persoonsvorm de onderwerpsvraag.

Wie/ wat + pv (gezegde)

VOORBEELD:

Ariane vertelt dat ze een prijs heeft gewonnen. 

1. Wie (of wat) vertelt?        Onderwerp = Ariane

2. Wie (of wat) heeft?      Onderwerp = ze

Wat weet ik nu?

• Ik weet nu hoe ik de persoonsvorm en het onderwerp in een enkelvoudige zin én in een samengestelde zin kan vinden. 
  
• Ik kan zelf een samengestelde zin maken.