1.3 Welke keuzes maak jij?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 3,4

'Persoonlijke keuzes'

Welke keuzes maak jij?

Wat leerde ik de vorige les?

• Waarden
• Belangen
• Normen

Terugblik vorige les

Waarden: iets wat mensen voor veel mensen of voor de hele wereld willen

Belangen: een voordeel dat je voor jezelf wilt

Normen: regels die bij een waarde horen

Bespreek in tweetallen

De schoolleiding wil het gebruik van telefoons verminderen. Ze willen dat leerlingen hun telefoon in hun kluis hebben. Maar dan kunnen ze hun telefoon niet gebruiken tijdens interactieve lessen. Hoe moet school dit aanpakken?

Wat leer ik deze les?

• de betekenis van een dilemma
• wat een AWB-schema is
• hoe je een AWB-schema maakt

Ik leer...

Je moet 10 uur per week stom werk doen of 20 uur per
week leuk werk doen tegen hetzelfde salaris per week. Wat kies je?

Je moet 10 uur per week stom werk doen of 20 uur per week leuk werk doen tegen hetzelfde salaris per week. Wat kies je?

1. 10 uur stom werk voor meer salaris per uur
2. 20 uur leuk werk voor minder salaris per uur

Vraag wie er leuk werk met meer salaris per uur zou willen hebben. Dat kan niet, dus er is sprake van een dilemma.

Dilemma

Een keus tussen twee zaken die je graag wilt, maar die niet allebei tegelijk kunnen.

00:43

Wat zou jij doen als jou dit overkwam?

Wat zou jij doen als jou dit overkwam?

1. Geld houden
2. Geld teruggeven

Welke waarde staat er in dit filmpje centraal?

Welke waarde staat er in dit filmpje centraal?

1. Rijkdom/Geld
2. Eerlijkheid
3. Vrijheid
4. Anderen helpen

Antwoord A staat ook centraal in dit filmpje, maar dat is geen waarde maar een belang. Daarom is antwoord B het goede antwoord

Tijdens de Coronacrisis moest de regering met veel
waarden en belangen rekening houden. Had de regering toen te maken met een dilemma?

Tijdens de Coronacrisis moest de regering met veel waarden en belangen rekening houden. Had de regering toen te maken met een dilemma?

1. Ja
2. Nee

Maak een AWB-schema bij de afbeelding.

Het grotendeels stilleggen van de economie en levens redden of de maatregelen versoepelen met kans op besmetting. Wie heeft er tijdens de Coronacrisis te maken met dit dilemma?

Actor

Een groep of persoon die te maken heeft met dilemma's en maatschappelijke problemen.

In dit geval een actor in een AWB-schema, niet een actor in het algemeen.

Zoals bijvoorbeeld de regering tijdens de coronacrisis.

Als hier een filmpje voor vmbo voor beschikbaar is zal deze daardoor vervangen worden.

AWB-schema

Een schema waarin de keuzes van actoren staan. 

A = Actor

W = Waarde

B = Belang

Benoem: bij een dilemma botst de actor met zichzelf. Bij een AWB-schema van een dilemma staat dezelfde groep of persoon dus twee keer in de 'A'.

AWB-schema bij coronacrisis

A: de regering

W: gezondheid

B:

A: de regering

W: welvaart

B:

AWB-schema bij voorbeeld bij de vraag over actoren:

Het grotendeels stilleggen van de economie en levens redden of de maatregelen versoepelen met kans op besmetting. Wie heeft er tijdens de Coronacrisis te maken met dit dilemma?

Beschrijf het dilemma op de afbeelding.
Welke waarden/belangen spelen een rol?

Beschrijf het dilemma op de afbeelding. Welke waarden/belangen spelen een rol?

Ga je werken en verdien je geld of ga je lekker voetballen en heb je ontspanning?

Maak een AWB-schema bij de afbeelding.

Maak een AWB-schema bij de afbeelding.

Doe het zo:

A:              A:

W:            W:

B:              B:

A: jij/ik            A: jij/ik

W:                   W: 

B: rijkdom     B: ontspanning

Maak een AWB-schema bij de afbeelding.

Maak een AWB-schema bij de afbeelding.

Doe het zo:

A:              A:

W:            W:

B:              B:

A: jij/ik            A: jij/ik

W:                   W: eerlijkheid

B: rijkdom     B:

0

Om ervoor te zorgen dat iedereen de volgende vraag kan beantwoorden, wordt hetzelfde filmpje als aan het begin van de les nogmaals (verkort) laten zien.

Maak het AWB-schema kloppend.

Sleep 'eerlijkheid' en 'rijkdom' naar het juiste hokje.

Bezoekers bank

Bezoekers bank

A:

W:

B:

A:

W:

B:

Eerlijkheid

Rijkdom

Debat

Verdeel de klas in twee groepen. 

Voer een debat over de stelling 'Een telefoon in de klas moet kunnen'.

De ene groep is voor, de andere groep is tegen.

maatschappij-leer.nl

Optioneel als extra materiaal bij deze les.

Optioneel als samenvatting van de paragraaf.

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat vind je nog lastig?

Wat heb ik geleerd deze les?

• de betekenis van een dilemma
• wat een AWB-schema is
• hoe je een AWB-schema maakt

Ik leerde...

De volgende Seneca-les gaat over:

Welke invloed heeft de media?

Einde van de les 'Welke keuzes maak jij'