Aarde in Evolutie

• Natuur, Leven en Technologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Aarde in Evolutie

module NLT 5/6VWO

Je vind de module in teams 

aarde in evolutie:

Aardrijkskunde

Biologie

Scheikunde

opbouw van de module

hst 1 de silicakringloop

hst 2 grassen

hst 3 paarden

hst 4 diatomeen

hst 5walvissen

beoordeling

les en lesvoorbereiding 50%

theoretische toets 50%

hst 1: 2 tot 4 lln

hst 2:  4 tot 6 lln

hst 3: 4 tot 6 lln

hst 4: 4 tot 6 lln

hst 5: 2 tot 4 lln

Hoofdvraag: Wat is de invloed van de silicakringloop op de evolutie en het klimaat en andersom?

leerdoel

Overzicht krijgen over hoe verschillende soorten zijn geevolueerd en hoe dit via de silicakringloop is gekoppeld aan de evolutie van andere soorten en aan de verschillende leefmilieus in het systeem aarde.

voorkennis activatie

Hoe groot waren de eerste paardachtigen?

1. zo groot als een ezel
2. zo groot als een olifant
3. kleiner als een herdershond
4. zo groot als een konijn

Evolutie van het paard

Grassen proberen te overleven door..

1. gifstoffen aan te maken
2. vies te smaken
3. tanden van paarden snel te slijten
4. snel te groeien

Sommige soorten walvissen zijn vegetarisch. Waar of niet waar?

1. waar
2. niet waar

Wat zijn diatomeeën?

1. kleine slakjes
2. kleine plantjes
3. kleine schelpdieren
4. bacterien

Diatomeeën

• Eencellig fytoplankton
  
• Oceanisch oppervlaktewater
  
• Celwanden van silicum
  

Welke dieren hebben soms wolfstanden?

1. honden
2. paarden
3. walvissen
4. mensen

Waar of niet waar? Grassen kunnen bloeien.

1. juist
2. onjuist

Silica komt voor in..

1. gesteente
2. gesteente en dieren
3. gesteente en planten
4. gesteende, dieren en planten

Olivijn is ..

1. een gesteente
2. een grassoort
3. een geografische periode

https:

hst 1 De silica kringloop 

Overzicht

 Wat is silica?    In welke vormen komt het voor?   

 Processen: omzetting en transport  

 Wat is een kringloop?  

 Silica kringloop  

 – “dode” kringloop, vóór de evoluie van leven  – “levende” kringloop met planten en dieren  

– verstoring door de mens 

Wat is silica?  verbinding van silicium (Si) & zuurstof

komt voor in planten, dieren, gesteente en water

overal dus eigenlijk

95 % van de aardkorst is silica (zand, klei,keramiek, glas, zeolieten)

Klei

in klei zitten heel veel silicaten.

SiO4 in plaatstructuur

tussen deze platen zit water

Door bakken verandert de structuur en wordt klei hard

kringloop van silica

SIlica in gesteente kan door verwering vrijkomen en oplossen in bodemwater. 

Planten nemen het silica op via hun wortels en gebruiken het om hun cellen te verstevigen

Door dode planten komt er weer Silica in de bodem.

Deel van het silica spoelt uit naar zee.

Ook hier gebruiken planten het voor hun groei 

fytoliet

plantsteentjes / amorf opaal

microscopisch kleine biomineraaltjes

nemen de vorm van van de ruimte waarin ze worden gebouwd

(hierdoor kunnen fytolieten ook gebruikt worden voor de determinatie van plantensoorten.)

silicakringloop voor de opkomst van planten

tot 550 miljoen jaar geleden geen planten die silica opnemen

Diatomeen 100 miljoen jaar geleden

grassen 40 miljoen jaar geleden

evolutie van het paard

opdracht

Deze module bestaat uit een aantal hoofdstukken. Ik heb de hele stof in 9 stukken verdeelt. In kleine groepjes gaan we de stof uitwerken en voorbereiden. Ieder groep geeft 1 les (of meer) over zijn/haar onderwerp. 

je maakt dus als groep een les.

Hoe moet de les eruit zien?

je behandeld de belangrijkste / moeilijkste onderdelen 

je behandeld ten minste 1 vraag uit het hoofdstuk

je maakt de les (inter)actief

je gebruikt verschillende manieren van informatie overdracht.

eventueel een praktische opdracht??

houd er rekening mee dat we eventueel niet meer naar school mogen komen over en tijdje!

Tips

Lees eerst de stof goed door voor je begint met het maken van de les.

PPT heeft een interactieve functie

zoek korte filmpjes op op internet

gebruik kahoot / lessonup

maak zelf een filmpje 

maak je eigen tekeningen te verduidelijking van een onderwerp

verdeling van de stof

1.1 tm 1.3 docent (1 les)

1.4 en 1.5 groep van 3 (2 lessen)

hst 2  groep van 5 (3 lessen)

hst 3 groep van 5 (3 lessen)

hst 4 groep van 5 (3 Lessen)

hst 5 groep van 2 (2 lessen)

NB lessen van 40 minuten

planning

je krijgt 5 lessen de tijd voor het leren van jullie deel en het maken van de les.

Daarna geven alle groepjes op volgorde hun les aan de klas.

21 lessen in totaal ( 1 inleidende les + 5 voorbereidingslessen + 13 lessen + 2 lessen extra vragen stellen/uitloop)