Vikingen

• Wereldoriëntatie
• Taal
• +3
• Basisschool
• Groep 7,8

Introduction

Ineens waren ze overal in Europa met hun lange houten schepen: Vikingen! Waar kwamen deze woestelingen vandaan? En wat waren ze eigenlijk van plan?

De Vikingen

   Klikplaat

De Vikingen leefden tussen het jaar 800 en 1100. Ze kwamen uit Noorwegen, Zweden en Denemarken. De mensen daar werden ook wel Noormannen genoemd. Noormannen die de zee opgingen, waren Vikingen.

Voor een tocht over zee stapten de Vikingen op een 'drakkar'. Dat is een lang houten schip met een drakenkop voorop. Met hun drakkar voeren ze over zee en langs kusten. Ze keken uit naar land, om in te pikken of te plunderen.

De Vikingen waren ook goede handelaars. Ze hadden van alles in de aanbieding: honing, tin, graan, wol, hout, bont en leer. Dat ruilden ze voor zilver, zijde, kruiden, wijn, juwelen en nog veel meer. Met de mooiste schatten kwamen ze weer thuis. Daarvoor voeren ze gerust de hele wereld over!

Op plaatjes van Vikingen zie je vaak bijzondere helmen dragen, met hoornen aan de zijkanten. Best raar, want Vikingen droegen dat helemaal niet. Zo'n hoorn zou alleen maar in de weg zitten, omdat de zeemannen vaak schouder aan schouder vochten

Terugkoppeling vorige les

Wat wil jij graag leren over de Vikingen?

Op welke vragen hoop je deze les nog antwoord te krijgen?

Dit ga je leren

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• weet je wie de Vikingen zijn.
• weet je dat de Vikingen als eerste in Amerika zijn geweest en kan je vertellen hoe wetenschappers dit ontdekt hebben.

Taal

Na deze les kan ik in het kort vertellen waar de tekst Spectaculaire Viking-ontdekking over gaat.

Woordenschat

Na deze les ken ik de belangrijke woorden die met de Vikingen te maken hebben.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst en arceer de woorden die je nog niet kent geel. Arceer in ieder geval:

• het tekort
• veroveren - veroverde - veroverd
• plunderen - plunderde - geplunderd
• de mythes
• het tijdperk
• handel drijven
• zich aansluiten bij

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst en arceer de woorden die je nog niet kent geel. Arceer in ieder geval:

• het tekort
• veroveren - veroverde - veroverd
• plunderen - plunderde - geplunderd
• de mythes
• het tijdperk
• handel drijven
• zich aansluiten bij

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga op zoek naar de betekenis van de woorden die jij had gearceerd. De hulpkaart kan je hierbij helpen. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

Bekijk het filmpje.

Bekijk het filmpje.

Maak tijdens en na het kijken aantekeningen in je logboek.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

..
.

WAAR of NIET WAAR?

De Vikingen leefden in de Middeleeuwen.

Heb jij het artikel goed begrepen? Test je kennis!

1. WAAR
2. NIET WAAR

..
.

Waarom gingen de Vikingen op reis?

Heb jij het artikel goed begrepen? Test je kennis!

1. In Scandinavië was niet genoeg vruchtbare grond, waardoor er weinig voedsel was. Ze gingen op zoek naar andere plekken waar wel voldoende voedsel was.
2. Ze wilden zoveel mogelijk van de wereld ontdekken en die informatie vastleggen in boeken. Daarom bouwden ze stevige schepen.

_{Google Maps}

De Vikingen gingen met hun schepen op zoek naar een plek om een nieuw bestaan op te bouwen en naar plekken om handel te drijven. Vanuit Noorwegen, Zweden en Denemarkten voeren de Noormannen naar Engeland, Ierland, IJsland, Frankrijk, Groenland en de westkust van Canada. Bekijk op de volgende slide waar deze landen liggen. Is een van jullie weleens in een van deze landen geweest? 

_{Google Maps}

De route van de Vikingen stopte niet bij Engeland, Ierland, IJsland, Groenland en Canada. Ze voeren met hun schepen ook via de binnenwateren naar Azië. Bekijk de kaart hiernaast maar eens. 

Zet de namen van de landen op de juiste plek.

Slepen maar!

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

IJsland

Noorwegen

Zweden

Denemarken

Engeland

Frankrijk

..
.

WAAR of NIET WAAR?

De verhalen die de Vikingen elkaar vertelden over hun goden, noemen we mythes. 

Heb jij het artikel goed begrepen? Test je kennis!

1. WAAR
2. NIET WAAR

_{Mythes: Odin & Thor}

Op de volgende slide zie je de verhalen die door de Vikingen over de goden Odin en Thor werden verteld. 

Je mag

Hoe komt het dat de mensen in de tijd van de Vikingen in deze  mythes geloofden, denk je?

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

Wist je dat ...

Wat weet jij al?

... het woord 'viking' 'aanval' of 'piraterij' betekent? Dat klopt niet helemaal. Veel Vikingen hadden helemaal geen kwade bedoelingen.

...Vikingen heel goed waren in houtsnijwerk en het bewerken van metaal? Er zijn prachtige sieraden en wapens gevonden uit hun tijd.

...er ook vrouwen meevochten met de Vikingen?

...Vikingen thuis met de hele familie in één ruimte leefden? Hun dieren liepen daar vaak ook gezellig rond. Ramen hadden ze niet. Dat rook vast lekker daar binnen, maar niet heus!

...Vikingen hun eigen alfabet hadden? Hun letters heten runen. Het alfabet telde 16 runen.

... de bevolking van de gebieden die door de Vikingen geplunderd en bezet waren, belastig moesten betalen? Dit noemden ze Danegeld. Als de bevolking dit niet deed, staken de Vikingen dorpen in brand en werden de inwoners als slaven meegenomen. Ruig volk wel.

..

Als ik in de tijd van de Vikingen zou leven, zou ik nooit in een houten bootje stappen om de zee over te varen!

Ben jij het EENS of ONEENS met deze stelling?

EENS? Loop naar het raam. 

ONEENS? Loop naar de deur. Kun je uitleggen waarom je dit vindt?

1. EENS
2. ONEENS

_{Verwerkingsopdracht}

Je hebt inmiddels een heleboel geleerd over de Vikingen. Vergelijk in tweetallen de informatie uit de tekst en filmpjes met de informatie die over de film Wickie en het magische zwaard wordt gegeven. Welke informatie in de film is feitelijk juist? Kun je ook onjuistheden ontdekken? Maak een Venn-diagram. Op de volgende slide laat ik je zien hoe je dat kunt doen!

_{Wickie en het magische zwaard}

Actualiteit

Lees samen met uw leerlingen het artikel. 

De leerlingen arceren de belangrijke woorden in de tekst.

_{Verwerkingsopdracht}

De film Wickie en het magische zwaard:

Feitelijke informatie:

Deze informatie uit de film klopt met de feiten:

Je mag

Hoe komt het denk je dat de makers van de film ervoor hebben gekozen om niet alleen maar informatie te geven over de Vikingen die klopt met de feiten zoals we die kennen?

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

Dit weet ik nu ... & Dit kan ik nu ...

Wereldoriëntatie

• Ik weet wanneer de Vikingen leefden.
• Ik weet hoe de Vikingen leefden en welke waar en onwaarheden over dit volk verteld worden.
• Ik weet waar de Vikingen leefden en hoe ze zich hebben verspreid. 
• Ik weet hoe het Viking-tijdperk eindigde.

Taal

Ik kan de informatie uit de film Wickie en het magische zwaard met de feitelijke informatie uit de geschiedenis vergelijken. Ik kan aangeven welke informatie in de film klopt en welke informatie onjuist is. 

Woordenschat

Ik ken de belangrijke woorden die met de Vikingen te maken hebben.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Vragenmuur & Weetmuur

• Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? Verplaats ze naar de weetmuur.
• Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
• Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?
  

Wat heb jij deze les geleerd? Welke antwoorden heb jij gevonden op jouw leervragen? Schrijf het in je logboek.

Tot de volgende keer!