CKV 'Feit & Fictie' in de muziek

• CKV
• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Feit&Fictie 

Culturele Kunstzinnige Vorming

in de muziek

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je de kunstdiscipline 'muziek' onderzoeken en bespreken aan de hand van de de dimensie 'Feit & Fictie'.

Feit & Fictie

Soms kiest een kunstenaar ervoor om vanuit bestaande feiten te werken, anderen kiezen ervoor om iets compleet nieuws te verzinnen. In de muziek werkt het ook zo. Sommige componisten verzinnen een heel nieuw muziekstuk, anderen gebruiken ouder muzikaal materiaal als basis voor een nieuw stuk.

Sample, Cover, Remix, Inspiratie uit klassieke muziek

Inspiratie klassieke muziek

Er zijn verschillende componisten die beïnvloed worden door klassieke muziek en die invloeden verwerken in hun eigen nummers. 

>

Op welke manier beïnvloed klassieke muziek de hedendaagse muziek?

Leg uit op welke manier klassieke muziek de hedendaagse muziek beïnvloed?

Cover

Een cover is een uitvoering of opname van een bestaand lied door een andere artiest dan de oorspronkelijke componist en tekstdichter. Vooral moderne popmuziek wordt veel gecoverd. Een cover kan een bewerking, maar ook een kopie van het origineel zijn. Sommige covers zijn bekender dan het origineel, bijvoorbeeld Hallelujah van Leonard Cohen door Jeff Buckley, Nothing Compares 2 U van Prince door Sinéad O’Connor en 

I Shot the Sheriff van Bob Marley door Eric Clapton.

Sample

Samplen is het overnemen en eventueel bewerken van een kort stukje muziek. Er zijn verschillende soorten samples, zo kan bijvoorbeeld een blazerspartij, een stukje bas, een stukje drum, een stukje lyric of vocal worden hergebruikt in een nieuw nummer. Een aantal bekende voorbeelden hiervan zijn Somebody That I Used to Know van Gotye, met een sample uit Seville van Luiz Bonfá en California Love van 2Pac, met een sample uit Woman to Woman van Joe Cocker.

Bekijk het filmje

>

Remix

De term remix is oorspronkelijk afkomstig uit de reggaemuziek, maar is vooral bekend geworden door de hedendaagse dancemuziek. Het is een ruim begrip, waaronder gewoonlijk de bewerking van een beschermde opname wordt verstaan. Het origineel wordt bijvoorbeeld gecombineerd met een ander werk, in een andere toonsoort of maatsoort gezet, of wordt digitaal omgezet naar een ander genre, waardoor een nieuw muziekstuk ontstaat. 

Het wordt op dit moment vooral veel in de dancemuziek gebruikt, bijvoorbeeld Faded (oorspronkelijk van Alan Walker) in de remix van Tiesto.

Let it be

Luister naar het origineel en 2 covers van het nummer ‘Let it Be’, het meest gecoverde nummer in de muziek. 

1. Let it be – The Beatles
2. Let it be – Beatallica
3. Let it be – Aretha Franklin 
   

Beschrijf de verschillen tussen het origineel en de covers, qua muziekstijl, instrumenten, tekst en tempo.

Junkie XL

Junkie XL is de artiestennaam van Tom Holkenborg (1967), dj, producer en (film)componist. 

Hij maakte internationaal furore met zijn remix van ‘A Little Less Conversation’ van Elvis Presley. In 2003 vertrok hij naar Amerika om het te gaan maken als game –en filmcomponist. Met succes, hij componeerde filmmuziek bij blockbusters als Need for Speed: Pro Street, Catwoman, Inception, The Dark Knight Rises, Spiderman 2 en onlangs Deadpool. Zijn voorlopige hoogtepunt is de veel geroemde 'score' voor Mad Max: Fury Road. Ondertussen remixte hij onder meer Britney Spears, Coldplay, Rammstein, Justin Timberlake en Madonna.

Bekijk in dit filmje hoe hij te werk gaat bij het maken van een remix

>

Wat zijn de overeenkomsten en verschillen qua muziekstijl, instrumenten, tekst en tempo tussen het origineel en de remix?

Welk nummer spreekt je meer aan, het origineel van Elvis of de remix van Junkie XL?

Leg uit waarom.

Crazy in Love 

In Crazy in Love van Beyoncé zit een sample uit Are You My Woman (Tell Me So) van The Chi-Lites. 

Crazy in Love is vervolgens weer gesampled in 18 andere nummers.

Luiser naar beide nummers.

>

Welke boodschap willen beide artiesten overbrengen?
Komt deze overeen met de sample?
In hoeverre zijn de boodschappen uit de tekst gebaseerd op feit of fictie?
Welk soort sample is dit?

Kendrick Lamar

Kendrick Lamar houdt van samplen. In King Kunta alleen al zitten minstens zes andere nummers verstopt. 

Hij gebruikt zowel de bas, de drum als de lyrics/vocals als sample.

Kendrick verwijst met de zinsnede 'I can dig rappin' naar een zin die al 42 jaar oud is (uit 1973, jawel). 

De zin is afkomstig uit het nummer Payback van James Brown. De man die zich zeer waarschijnlijk de meest gesamplede artiest allertijden mag noemen. 

Luister naar King Kunta.

Luister naar Get Nekkid van Mausberg, welk soort sample heeft Kendrick hieruit gebruikt?

Luister naar Smooth Criminal van Michael Jackson, welk soort sample heeft Kendrick hieruit gebruikt?

Macklemore & Ryan Lewis

In het nummer Thrift Shop van Macklemore & Ryan Lewis zit een scratch uit Change the Beat van Beside.

Maar het nummer Thrift Shop is ook weer gesampled, gecovered en geremixed.

Luister naar het nummer Thrift Shop.

Luister vervolgens naar dit nummer en leg uit waarom het een sample, een remix of een cover is.

Luister naar dit nummer en leg uit waarom het een sample, een remix of een cover is.