Geldezels

• Mentorles
• Economie
• +6
• MBO
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-6
• Studiejaar 1-4

Introduction

Deze les gaat over geldezels. Even je pinpas uitlenen in ruil voor een paar honderd euro: makkelijk verdiend. Of toch niet? In deze les leer je wat een geldezel is, waarom het strafbaar is om als geldezel te werken en wat de gevolgen zijn als je gepakt wordt. En die zijn niet mis: je bankrekening wordt geblokkeerd, je krijgt een strafblad en je kunt een boete krijgen. Lees de docentenhandleiding voor uitgebreide toelichting bij de slides.

Geldezels

Je klasgenoot vertelt dat ze nieuwe sneakers gaat kopen.
Haar vader zou geld naar haar overmaken, maar haar pinpas is geblokkeerd. 

Ze kan het geld dus niet opnemen. Mag haar vader het naar jou overmaken,
zodat jij het kan opnemen bij een geldautomaat?

Nee, liever niet

Ik twijfel

Ja hoor, geen probleem

Een kennis mailt: hij weet dat je krap bij kas zit en heeft een oplossing.

Hij verwacht €10.000 uit het buitenland, maar overmaken naar zijn rekening lukt niet.
Mag het via jouw rekening? Je mag €1.000 houden voor de moeite. 

Nee dat zou ik nooit doen

Ik twijfel

Ja, ik kan die €1.000 goed gebruiken

Wat weet je van geldezels? 

Bij een geldezel wordt geld op de rekening gezet, 
dat er even later weer wordt afgehaald. 

1. Waar
2. Niet waar

Als geldezel werk je mee aan oplichting.

1. Waar
2. Niet waar

Je bent alleen strafbaar als geldezel,
 als je er zelf geld aan hebt verdiend

1. Waar
2. Niet waar

Criminelen gebruiken geldezels om zelf anoniem te blijven.

1. Waar
2. Niet waar

Banken controleren actief op
'verdachte' overboekingen. 

1. Waar
2. Niet waar

Ook als je alleen maar iemand wilde helpen ben je 

strafbaar als je je rekening laat gebruiken.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het Engelse woord voor geldezel?

1. Money donkey
2. Golden donkey
3. Money mule
4. Money monkey

Welk woord hoort bij deze omschrijving:
'Doen alsof je crimineel geld op een 

legale manier hebt verdiend'

1. Corruptie
2. Witwassen
3. Afpersen
4. Belastingfraude

Wat kunnen de gevolgen zijn
als je gepakt wordt als geldezel?

1. Je krijgt een strafblad.
2. Je moet het hele bedrag dat op jouw rekening is gezet terugbetalen.
3. Je kunt geen bankrekening meer openen of lening meer afsluiten.
4. Alle antwoorden zijn juist.

Hoe groot is de pakkans als een slachtoffer aangifte doet?

1. 30%
2. 50%
3. 75%
4. 100%

Hoe het werkt

Iemand wordt opgelicht, bijvoorbeeld via WhatsApp.  

Geld van slachtoffer wordt overgeboekt naar bankrekening geldezel. 

Het gestolen geld wordt opgenomen of overgeboekt naar een (buitenlandse) rekening. 

De oplichter heeft zijn geld en blijft zelf anoniem.

Ronselmethodes

Je heb een dure spelcomputer verkocht via Marktplaats. Een dag later krijg je een e-mail van de koper: 'Ik heb het bedrag per ongeluk twee keer naar je overgemaakt. Kun je het teveel betaalde geld terugstorten op deze (andere) rekening?  

Verdachte vacatures:

• Hoog salaris voor maar een paar uur werk.
• Geen werkervaring of opleiding vereist.
• Geen functieomschrijving. 
• Jouw bankrekening is nodig voor overboekingen.
• Vol spel- en taalfouten.
• Afkomstig van een onbekend of internationaal bedrijf. 

Je wordt aangesproken op het schoolplein: 'Kun je me helpen? Ik heb mijn pinpas niet bij me, zou jij wat geld voor me kunnen pinnen? m'n moeder maakt het dan over naar jouw rekening, en je mag €20,-houden voor de moeite.'  

Via Instagram en Snapchat worden veel jongeren benaderd door accounts die snel geld beloven. Ze beweren dat wat je moet doen niet illegaal is, maar dit is het wel. 

• Strafblad, en mogelijk taak- of celstraf.
• Je kunt (max 8 jaar) geen rekening of lening meer afsluiten.
• Het slachtoffer mag onder bepaalde voorwaarden jouw naam en adres  opvragen om aangifte te doen en het geld terug te vorderen. 
• Je moet het geld terugbetalen dat via jouw bankrekening is weggesluisd. Dit kan leiden tot een forse schuld.

De gevolgen

Wat vind jij? 
Een geldezel is niet alleen dader, maar ook slachtoffer

Eens

Oneens

Hoe voorkom je dat je als geldezel wordt gebruikt?

Wat als je als geldezel bent gebruikt?

• Schaam je niet, praat er met iemand over.

• Meld het bij de politie  (0900-8844).
• Meld het bij je bank en blokkeer je pinpas.
• Kijk op de website van slachtofferhulp voor advies of hulp. www.slachtofferhulp.nl 
  

Hoe voorkom je dat je als geldezel wordt gebruikt?

Word geen geldezel

• Laat nooit iemand gebruik maken van je bankrekening.
• Als een verhaal te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat het ook.
  
• Vertrouw op je gevoel. Luister naar de alarmbellen die afgaan.  

• Meld het bij de politie als je bent benaderd (0900-8844)

Hoe voorkom je dat iemand geldezel wordt? 
Hoe zeg je 'nee'?

Wat heb je van deze les geleerd?

LAATSTE VRAAG

Opdracht

Maak op papier of digitaal een waarschuwingsposter.