6.4 Vrouwen eisen gelijke behandeling

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3,4

Introduction

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom en op welke manier jongeren in de jaren 50 en jaren 60 in verzet kwamen

Cultureel-mentale ontwikkelingen in 

Nederland na 1945

6.4: Vrouwen eisen gelijke behandeling

Leerdoel

De tien tijdvakken

Op deze afbeelding zie je de tien tijdvakken. Wat we hier zien is, en zoals we ook in andere onderwerpen hebben gezien, is dat het onderwerp van vandaag zich niet beperkt tot één tijdvak: het gaat namelijk over het tijdvak Wereldoorlogen en het tijdvak Televisie en computers.

Vraag: Het verhaaltje hierboven kan je eigenlijk terugbrengen tot een stelling: "Het onderwerp van deze les speelt zich af in twee tijdvakken: tijdvak Wereldoorlogen en het tijdvak Televisies en Computers." Bewijs dat deze stelling klopt door twee voorbeelden te geven die de stelling ondersteunen; geef van elk tijdvak één voorbeeld.

Leerdoel

Aan het einde van deze les kan je:

(1) in eigen woorden uitleggen waarom het jaar 1956 een beslissend moment was voor de positie van de vrouw in Nederland.

(2) aan de hand van zelfgekozen voorbeelden twee kenmerken noemen van de Tweede Feministische  Golf. Ook geef je voor het ontstaan twee oorzaken en je legt uit of het doel bereikt is.

Leerdoel analyseren: wat moet ik doen en wat moet ik daarvoor weten?
Signaalwoorden onderstrepen!

Vind jij dat iedereen in Nederland op dit moment gelijk is aan elkaar?

Gelijkheid is een bijzonder iets, want wat bedoelen we eigenlijk met gelijkheid? Hier in Nederland is tegenwoordig per wet geregeld dat in principe iedereen gelijk aan elkaar is. Sterker nog, het is de basis van onze Grondwet! Maar je kan jezelf afvragen of dit in de praktijk ook zo is?

Beantwoord de bovenstaande onderstreepte vraag. Ga bij je antwoord in op de gelijkheid tussen (1) rijk en arm, (2) jong en oud, (3) man en vrouw en 

(4) een zelfgekozen voorbeeld.

Vrouwen eisen gelijke behandeling

Hoofdvraag van deze les:

"Is het mogelijk om gelijkheid tussen mensen te maken met regels en wetten, of is hier meer voor nodig?"

Deze vraag beantwoord je aan het einde van de les!

Moeder en echtgenote

• In de jaren '50 waren de rollen in het gezin traditioneel: de vrouw is moeder, huisvrouw en echtgenote, de man is de kostwinner: hij verdient het geld.
• Mannen en vrouwen waren tot 1956 niet gelijk voor de wet.
• Vrouwen worden 'handelingsonbekwaam' wanneer ze trouwen: ze mochten bijvoorbeeld geen belangrijke documenten ondertekenen. Bankrekening openen? Toestemming nodig van de man. Hypotheek voor een huis? Toestemming nodig van de man.

• In 1956 werd de 'handelingsonbekwaamheidswet' afgeschaft. Vrouwen waren voortaan voor de wet en regels gelijk aan mannen.

Lezen tekstboek

Lees bij deze dia de volgende stukjes tekst in je tekstboek op pagina 137-138:

- Traditioneel rollenpatroon

- Gelijkheid voor de wet

Tweede Feministisch Golf

• Ondanks de successen van de Eerste Feministische Golf, hebben vrouwen niet dezelfde kansen in de samenleving als mannen.
• Vrouwen die buitenshuis werkten, verdienen vaak minder dan mannen die hetzelfde werk doen.  
• Tijdens de Twede Feministische Golf verzetten veel vrouwen zich tegen deze rolverdeling en ongelijkheid.

De tweede feministische golf was ontstaan in de Verenigde Staten. In de afbeelding zie je de Amerikaanse feministe Kathrine Switzer die in 1967 mee wilde lopen in de marathon van Boston. Voor vrouwen was deelname echter niet mogelijk. Niet iedereen was het hiermee eens en probeerde haar uit de marathon te halen. Dat lukte overigens niet: haar vriend gaf de organistator, die had geprobeerd haar rugnummer te pakken, een enorme duw. 

Alles gebeurde voor de ogen van de pers...

Gelijke kansen...? (1)

• In de jaren '70 verbeterde de positie van de vrouwen langzaam.
  
  Oorzaken:
  
• Per wet (in 1968) kregen meisjes en jongens hetzelfde onderwijs
• Het huishouden kost minder tijd: gezinnen waren kleiner, o.a. door de uitvinding van de anticonceptiepil en de mogelijkheid voor abortus en er kwamen steeds meer huishoudelijke apparaten kwamen (voorbeeld: het huis schoonmaken met een stofzuiger kost minder tijd dan met een bezem).
• Vrouwen konden hierdoor meer buitenshuis gaan werken.

Toen de Pil in Nederland op de markt kwam, mocht hij in eerste instantie niet worden verkocht als anticonceptiemiddel. Hij werd daarom gebruikt als 'middel om de menstruatie te regelen, met als bijwerking tijdelijke onvruchtbaarheid.                                                                                 

Lezen tekstboek

Lees bij deze en de volgende dia het stukje tekst Oorzaken van emancipatie op pagina 138-139

Gelijke kansen...? (2)

• Vrouwen trouwden op minder jonge leeftijd, waardoor ze eerst carrière kunnen maken. Overigens bleef er vaak verschil tussen lonen en posities tussen mannen en vrouwen.
• Het aantal echtscheidingen nam toe: vrouwen wilden zich niet altijd neerleggen bij de traditionele rollenpatronen.

Baas in eigen buik

• Vrouwen hebben niet dezelfde kansen in de samenleving als mannen.
• Vrouwen die buitenshuis werkten, verdienen vaak minder dan mannen die hetzelfde werk doen.  
• Tijdens de Tweede Feministische Golf verzetten veel vrouwen zich tegen deze rolverdeling en ongelijkheid.
• Belangrijke bewegingen waren Dolle Mina en Man Vrouw Maatschappij.

Lezen tekstboek

Lees bij deze dia de volgende stukjes tekst op pagina 139-140:

- Dolle Mina

- Tweede feministische golf

Video

Congres van Dolle Mina (1970)

Doe je geluid vast aan :)

0

Video

Verdere uitleg van paragraaf 6.4

Begrippen uit deze les

• Emancipatie


• Feminisme
• Tweede feministische golf
• Dolle Mina
• Voorbehoedsmiddelen
• Abortus

Leerdoel

Aan het einde van deze les kan je:

(1) in eigen woorden uitleggen waarom het jaar 1956 een beslissend moment was voor de positie van de vrouw in Nederland.

(2) aan de hand van zelfgekozen voorbeelden twee kenmerken noemen van de Tweede Feministische  Golf. Ook geef je voor het ontstaan twee oorzaken en je legt uit of het doel bereikt is.

Werk de bovenstaande twee leerdoelen uit.

Vrouwen eisen gelijke behandeling

Tijdens deze les zijn we verschillende voorbeelden tegengekomen van wetten en regels die voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen zorgen. Deze wetten en regels hebben ervoor gezorgd dat er op papier gelijkheid is, maar je kan jezelf afvragen of dit ook de realiteit is. Is het wel mogelijk om gelijkheid te creeëren met wetten en regels of is hier meer voor nodig?

Beantwoord nu als laatst de hoofdvraag:

"Is het mogelijk om gelijkheid tussen mensen te maken met regels en wetten, of is hier meer voor nodig?"

Lezen tekstboek

Lees bij deze dia het laatste stukje tekst van deze paragraaf op pagina 140: Het doel bereikt?