gaswissling en uitscheiding

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

gaswisseling en uitscheiding

Zuurstofspanning

Koolstofdioxide spanning

Berust op een verschil in concentratie waardoor diffusie plaatsvindt.

antwoord opdracht 2 vraag 5

opdracht 2 vraag 7

opdracht 2 vraag 8

pO2 verzadigingskromme

zie afb 14

Actief weefsel heeft een lage pO2. Hierdoor komt meer O2 vrij uit hemoglobine.

Meer C02 zorgt voor een lagere pH. Dit beinvloedt de evenwichtsreactie van Hb+O2>HbO2. Het evenwicht schuift naar links. (Bohreffect)

ALs het evenwicht van de reactie naar links verschuift komt er:

1. minder O2 vrij
2. meer O2 vrij
3. minder C02 vrij
4. meer Co2 vrij

100 ml bloed kan 20 ml zuurstof binden aan hemoglobine en 0,5ml zuurstof lost op in het plasma.

opdracht 4 vraag 2

opdracht 4 vraag3

0pdracht 4 vraag 5

1. 3 ml
2. 5 ml
3. 7 ml
4. 9 ml

opdracht 4 vraag 6

opdracht 5 vraag 1

1. 14 ml
2. 12 ml
3. 10 ml
4. 8 ml

opdracht 5 vraag 2

1. 14 ml
2. 12 ml
3. 10 ml
4. 8 ml

transport van Co2

waterstofcarbonaationen (HCO3-)

zie vraag 8: welk deel van de borstkas stelt 1 voor?

1. rib
2. wervelkolom
3. borstbeen

tussen welke aanhechtingsplaatsen bevindt zich een tusenribspier die bij een samentrekking een inademing veroorzaakt?

1. S-R
2. S-Q
3. R-P
4. Q-R

wanneer trekt deze tussenribspier zich samen:

1. bij een rustige uitademing
2. bij een diepe uitademing
3. bij beide

tussen welke aanhechtingsplaatsen bevindt zich een tussenribspier die bij samentrekking een uitademing veroorzaakt?

1. S-R
2. S-Q
3. R-P
4. R-Q

examenvragen oefenen

http://biologiepagina.nl/ExamenVWO/Gaswisseling/examengaswisseling.htm

opdracht 10 vraag 3

Uitgeademde lucht bevat ..... zuurstof dan de lucht in de longblaasjes.

1. evenveel
2. meer
3. minder

waardoor bevat de eert 100ml uitgeademde lucht minder Co2 dan de laatste 100ml uitgeademde lucht?

opdracht 20 vraag 5

1. R
2. S
3. T

opdracht 13 vraag 2

opdracht 13 vraag 3

1. 1, 2
2. 1, 4
3. 3, 4
4. 2, 3

De lever

www.bioplek.org

afbraak rode bloedcellen

hemoglobine wordt afgebroken.

Ijzer wordt vastgelegt in ferritine.

bilirubine ontstaat

 

gal bestaat uit:

water

galzuren (emulgeren van vet)

cholesterol (afvalstof)

bilirubine (afvalstof)

nb het grootste deel van de galzuren wordt gerecycled. (darm-leverkringloop

vitamine c is nodig voor de vorming van galzuren uit cholesterol

nl.wikipedia.org

rol van de lever bij de suikerspiegel

www.bioplek.org

Als je net veel hebt gegeten dan is de concentratie glucagon in je bloed...

1. hoog
2. laag

Welke afvalstof wordt geproduceerd bij de desaminering van aminozuren?

1. cholesterol
2. ammoniak
3. ureum
4. koolstofdioxide

Wat weet je over de nieren?

www.bioplek.org

regeling osmotische waarde

ADH antidiuretisch hormoon

gemaakt in de hypofyse achterkwab

negatieve terugkoppeling

regeling pH

pH norm is 7,4

veranderingen worden opgevangen door buffers (hemoglobine, eiwitten en natriumwatertofcarbonaat)

Longen kunnen Co2 afgeven hierdoor stijft de pH.

Nieren kunnen natriumwaterstofcarbonaat maken.

koolzuuranhydrase

C02 + H20 geeft H2CO3

dit valt uiteen in H+ionen die naar de voorurine gaan en CO3- ionen die kunnen reageren met Na+ in het bloed.

Urine heeft hierdoor een lage pH (4,5)

H

welke kracht of elke energiebron zorgt voor ultrafiltratie?

1. ATP
2. osmose
3. diffusie
4. bloeddruk

Veel ADH zorgt voor...

1. donkere urine
2. lichte urine

Vindt in de nierkanaaltjes terugresorptie van Calciumionen plaats?

1. ja
2. nee

welke nierbuisjes zullen langer zijn die van zoetwater dieren of zoutwater dieren?

1. zoetwater dieren
2. zoutwater dieren

Als iemand meer voorurine maakt dan normaal kan dit komen door een vernauwing in...

1. het afvoerende bloedvat van de glomerulus
2. het aanvoerende bloed van van de glomerulus

De huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

 functies Huid

• gaat beschadigingen tegen
• afweer van ziekteverwekkers
• beschermt tegen mutaties
• homeostase lichaamstemperatuur en osmoregulatie

Brandwonden

1e graads: huid is rood

2e graads: opperhuid + delen lederhuid aangetast

3e graads: opperhuid en lederhuid compleet verwoest.

Opperhuid

Kiemlaag en hoornlaag

Kiemlaag

Huidstamcellen

Pigmentvormende cellen

 

Kiemlaag

UV-licht stimuleert pigmentvormende cellen om pigmentkorrels te maken. Dit worden verdeeld over cellen in de opperhuid. Pigmentkorrels houden UV straling tegen.

Huidkanker

Hoornlaag

Dode cellen

Vetlaagje (talg)

 

Lederhuid

Spieren en talgklieren (haren)

Zweetklieren

Warmte en koude zintuigen

Tastzintuigen

Huid: kou/ hitte

Bij kou: minder doorbloeding van de huid -> minder warmteverlies

Bij hitte: meer doorbloeding van de huid -> meer warmteverlies + verdamping van zweet.

Zweetklieren zijn exocriene klieren

Onderhuids

bindweefsel

Haarzakjes met haren

Drukzintuigen

Vetweefsel

Huid en lichaamstemperatuur

Inspanning

In rust komt de meeste warmte af van de organen die het hardst werken: Hart, longen, nieren, hersenen, darmen en lever.

Bij lichamelijke inspanning komt er ook warmte van de spieren weg, hierdoor stijgt de temperatuur aan de buitenzijde van het lichaam.

Warmte wordt door het bloed door het lichaam verspreid.

Regeling temperatuur

Voorbeeld van homeostase (het constant houden van inwendig milieu).

Constant houden kan als er een evenwicht is tussen warmteproductie en afgifte (warmtebalans).

De lichaamstemperatuur wordt geregeld inde hypothalamus.

Andere epitheelcellen

Op plekken waar geen huid zit produceren epitheelcellen:

• Traanvocht (met anti-bacterie-enzymen)
• Slijm (vangt ziekteverwekkers en stof) -> slijmvliezen
• Zoutzuur (in de maag - doodt ziekteverwekkers)

Ook hebben deze epitheelcellen soms trilharen die het slijm naar buiten werken. Bijvoorbeeld in de lichtpijp.