5.2 Welzijn in Nederland

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 3,4

'Welzijnsdilemma'

Welzijn in Nederland

Sleep de woordennaar de juiste plaats in de piramide.

Lichamelijke behoeften

Zelfontwikkeling

Zekerheid

Waardering

Sociale contacten

Wat leerde ik de vorige les?

• Vijf basisbehoeften
• Zes manieren om aan werk te komen

Terugblik vorige les

• Beeldvorming: de media beïnvloedt het beeld en onze voorstellingen van bepaalde personen en groepen mensen
  
• Stereotype: een vaststaand beeld over een groep mensen
  
• Vooroordeel: een oordeel over iets of iemand zonder dat je de feiten kent
  
• Discriminatie: het maken van onderscheid op basis van kenmerken die er niet toe doen
  

Wat leer ik deze les?

• wat sociale ongelijkheid is
• het verschil tussen een elitecultuur en een massacultuur
• wat de maatschappelijke ladder is en hoe mensen kunnen dalen en stijgen op die ladder
• het verschil tussen positieverwerving en positietoewijzing

Ik leer...

Doelen KGT

Sociale ongelijkheid

Als verschillen tussen mensen gevolgen hebben voor de manier waarop zij behandeld of gewaardeerd worden.

Drie soorten ongelijkheid

Ongelijke verdeling van bezit

• Geld: inkomen, hoogte bankrekening
  
• Spullen: dure auto, boot
  

Ongelijke verdeling van macht

• Invloed die mensen hebben
• Rol in overheid
• Hoge functie

Ongelijke verdeling van aanzien

• Status door functie
• Status door kwaliteiten
• Status door prestaties

"Als je die bijlessen niet kunt betalen is het ook
al moeilijker om over te gaan". Bij welke soort
ongelijkheid hoort dit?

"Als je die bijlessen niet kunt betalen is het ook al moeilijker om over te gaan". 

Bij welke soort ongelijkheid hoort dit?

1. Ongelijke verdeling van bezit
2. Ongelijke verdeling van macht
3. Ongelijke verdeling van aanzien

Het verschil heeft met het inkomen van ouders te maken.

Er worden kaartjes weggegeven voor een belangrijke
voetbalwedstrijd. Hoe komt het dat bijvoorbeeld Guus
Meeuwis daar een grotere kans op maakt dan jouw buurman?

Er worden kaartjes weggegeven voor een belangrijke voetbalwedstrijd. Hoe komt het dat bijvoorbeeld Guus Meeuwis daar een grotere kans op maakt dan jouw buurman?

1. Ongelijke verdeling van bezit
2. Ongelijke verdeling van macht
3. Ongelijke verdeling van aanzien

Het verschil heeft met het aanzien van Guus Meeuwis te maken. Hij wordt sneller en makkelijker voor dingen uitgenodigd omdat mensen hem er graag bij willen hebben.

Zie je op school een ongelijke verdeling van macht? Leg uit.

Zie je op school een ongelijke verdeling van macht? Leg uit.

Ja, in zekere mate wel. De docent kan bijvoorbeeld straffen of beloningen opleggen waar leerlingen geen invloed op hebben.

Elitecultuur

Mensen met meer bezit, macht en aanzien.

Massacultuur

Mensen met minder bezit, macht en aanzien.

Sleep de afbeelding naar de juiste cultuur.

Elitecultuur

Massacultuur

Waar kiest de elitecultuur eerder voor? En waar kiest de massacultuur eerder voor? Sleep naar de juiste plaats.

De elitecultuur kiest eerder voor...

De massacultuur kiest eerder voor...

Bier

Voetbal

Klassieke muziek

Whiskey

Top40 muziek

Driedelig pak

iPhone

Hockey

VIP-plek

Trainings-pak

Derde rang

Huawei

Zet de beroepen in de juiste volgorde. Zet het begroep met de meeste macht, het meeste aanzien of het meeste bezit bovenaan.

Maatschappelijke ladder

Een ladder waarop mensen worden ingedeeld op basis van hun bezit, macht en aanzien.

Zie opdracht vorige dia. Daar hebben ze zelf die maatschappelijke ladder al gemaakt.

Sociale mobiliteit

Het stijgen en dalen op de maatschappelijke ladder.

Wat zijn manieren om op een maatschappelijke ladder te kunnen stijgen?

Wat zijn manieren om op een
maatschappelijke ladder te kunnen
stijgen?

Denk aan opleiding, benutten van talent, enz.

Wie heeft er een grotere sociale mobiliteit?

Wie heeft er een grotere sociale mobiliteit?

1. Jan
2. Roderick

Positieverwerving

Als je er zelf iets aan kunt doen om hoger op de maatschappelijke ladder te komen.

Positietoewijzing

Als je er zelf geen invloed op hebt om hoger op de maatschappelijke ladder te komen.

Is er bij Jan, uit het vorige filmpje, sprake van
positieverwerving of positietoewijzing?

Is er bij Jan, uit het vorige filmpje, sprake van positieverwerving of positietoewijzing?

1. Positieverwerving
2. Positietoewijzing

Wat zegt deze wetenschapper over de invloed van je
afkomst op je plek op de maatschappelijke ladder?

Wat zegt deze wetenschapper over de invloed van je afkomst op je plek op de maatschappelijke ladder?

Afkomst bepaalt je positie op de maatschappelijke ladder. Racisme kijkt door alle kenmerken (zoals gender of opleidingsniveau) heen. Hoe minder Nederlands je bent, des te lager je positie op de maatschappelijke ladder.

Dit filmpje is een voorbeeld van...

Dit filmpje is een voorbeeld van...

1. ...positieverwerving
2. ...positietoewijzing

‘Of je rijk of arm wordt is mogelijk al bepaald in je genen’.
Dit is een voorbeeld van...

‘Of je rijk of arm wordt is mogelijk al bepaald in je genen’. Dit is een voorbeeld van...

1. ...positieverwerving
2. ...positietoewijzing

Ed Sheeran begon met het schrijven van liedjes toen hij
nog jong was. Nu is hij een van de bekendste
singer-songwriters van de wereld. Dit is een voorbeeld van...

Ed Sheeran begon met het schrijven van liedjes toen hij nog jong was. Nu is hij een van de bekendste singer-songwriters van de wereld. Dit is een voorbeeld van...

1. ...positieverwerving
2. ...positietoewijzing

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?

Wat vind je nog lastig?

Wat heb ik geleerd deze les?

• wat sociale ongelijkheid is
• het verschil tussen een elitecultuur en een massacultuur
• wat de maatschappelijke ladder is en hoe mensen kunnen dalen en stijgen op die ladder
• het verschil tussen positieverwerving en positietoewijzing

Ik leerde...

Doelen KGT

De volgende Seneca-les gaat over:

Welzijnsdilemma in de praktijk

Einde van de les 'Dilemma's en Botsingen'