BS 5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Luchtkwaliteit en longaandoeningen

- Je kunt uitleggen welke dingen invloed hebben op de luchtkwaliteit

- Je kunt noemen welke longaandoeningen zijn en wat er aan de hand is bij elke aandoening en wat het gevolg is

Luchtkwaliteit

Ingeademde lucht - bacteriën, stuifmeelkorrels, 

sporen, fijnstof, (uitlaat)gassen, roet & fijnstofdeeltjes

Longaandoeningen - extra last of 

veroorzaakt door 'slechte' lucht

smog; hoge concentratie fijnstof,

stikstofdioxide, zwaveldioxide

Luchtkwaliteit

Alle lucht die we inademen is verontreinigd

• Uitlaatgassen: koolstofdioxide, stikstofdioxide, zwaveldioxide, roet, fijnstof
  
• Hoge concentratie = smog
  
• Zelfs bij parfum adem je deeltjes in
• Bij roken veel schadelijke deeltjes
• Mensen met een longziekte zijn hier extra gevoelig voor

Effecten van Luchtvervuiling

- Luchtvervuiling kan leiden tot ademhalingsproblemen en verergering van longaandoeningen.

- Dit zorgt er ook voor dat de luchtkwaliteit een stuk slechter wordt.

Soorten Longaandoeningen

Astma, COPD (longemfyseem,  bronchitis) en longkanker zijn voorbeelden van longaandoeningen.

Longaandoeningen

Astma: overgevoeligheid voor prikkels, spieren en de bronchiën trekken krampachtig samen

Bronchitis: de wand van bronchiën is ontstoken. De luchtwegen maken meer slijm aan waarbij meer slijm wordt opgehoest

Hooikoorts: allergie voor stuifmeel (pollen van planten, vaak grassen of boomsoorten

Longemfyseem: een chronische ziekte, waarbij longblaasjes verloren gaan

Astma

• Chronisch
• Bij astma zijn de bronchiën ontstoken

• Spiertjes in de luchtwegen trekken samen bij een astma-aanval. 

COPD

Bij COPD zijn je longen beschadigd. Per dag neem je 10.000 liter zuurstof op, maar de COPD alleen de helft. Met COPD heb je minder energie. COPD is niet te genezen en roken is de oorzaak.

Twee vormen van COPD

• Chronische bronchitis
•  Longemfyseem

Ziekte waarbij de bronchiën ontstoken zijn. Niet altijd klachten

1. Astma
2. Longemfyseem
3. COPD
4. Hooikoorts

Bij welke longaandoening worden de luchtwegen nauwer, door samentrekkende spiertjes in de luchtpijptakjes.

1. Astma
2. COPD

Juist of onjuist?
Inhalatie medicaties worden gebruikt bij longaandoeningen

1. Juist
2. Onjuist

Wat is GEEN symptoom van COPD?

1. Moe
2. Hoesten
3. Niezen
4. Kortademig

Van welke verschijnselen heeft een COPD patiënt vaak last? Wat is een belangrijke veroorzaker van COPD?

1. verschijnsel -huiduitslag veroorzaker-roken
2. verschijnsel -huiduitslag veroorzaker-huisstof
3. verschijnsel -benauwheid en hoesten veroorzaker-roken
4. verschijnsel -benauwheid en hoesten veroorzaker-huisstof

Wat is ONJUIST?

1. Als je rook van iemand binnenkrijgt die naast je rookt, beschadigen jouw longen daardoor.
2. Van roken kun je bronchitis krijgen.
3. Van roken kun je longemfyseem krijgen.
4. Je longen kunnen weer helemaal herstellen als je stopt met roken.

Wat is ONJUIST over longemfyseem?

1. Je hebt beschadigde longblaasjes.
2. Er zijn veel longblaasjes afgestorven.
3. Je kunt minder zuurstof opnemen in je bloed dan iemand zonder longemfyseem.
4. Kapotte longblaasjes kunnen weer aangroeien.

Bij welke longaandoening worden de luchtwegen nauwer, door samentrekkende spiertjes in luchtpijptakjes?

1. astma
2. COPD

Bij Astma:

1. is de oorzaak meestal roken
2. is de oorzaak vaak een allergie
3. klachten zijn hoesten en slijm
4. chronisch en wordt steeds slechter

Wat is astma?

1. Chronische ontsteking darmkanaal
2. Chronische ontsteking in de boezems
3. Chronische ontsteking in de luchtwegen
4. Chronische ontsteking in de longen

Longemfyseem is

1. Beschadiging van de longblaasjes
2. Beschadiging van de haarvaten in de longen
3. Beschadiging van de bronchiën
4. Hetzelfde als COPD

COPD is......

1. Een soort astma
2. Een probleem van het hart
3. Een chronische longziekte
4. Een ziekte die alleen bij rokers voorkomt

Lees de volgende situatieschets.

Als je ’s middags bij mevrouw Jacobs komt, zie je meteen dat er iets aan de hand is. Ze zit in haar stoel en kijkt je paniekerig aan. ‘Ik moest net zo ontzettend hoesten, ik kwam bijna niet meer bij’, snikt ze. Ze ademt moeilijk en je ziet gewoon dat ze zich benauwd voelt. Je probeert snel een inschatting te maken van wat je moet doen. Uit het zorgplan weet je dat mevrouw Jacobs een chronische longaandoening heeft.
Wat is er waarschijnlijk aan de hand met mevrouw Jacobs?

1. Ze heeft een longontsteking.
2. Ze heeft een klaplong.
3. Ze heeft een longembolie.
4. Ze heeft een astma-aanval.

Astma

1. Longblaasje vermeerderen zich in sneltempo
2. De slijmvliezen in de luchtwegen zijn verdikt
3. Longblaasjes gaan stuk
4. De luchtpijpringen zijn stuk

Roken kan COPD veroorzaken.

1. Juist
2. Onjuist

ontsteking van de bronchiën; plotselinge benauwdheid bij prikkeling van de luchtwegen

blijvende ontsteking van de bronchiën waardoor ademhalen moeilijker gaat

beschadiging van de longblaasjes waardoor minder zuurstof wordt opgenomen in het bloed

allergie voor stuifmeel (pollen)

chronische bronchitis en longemfyseem

astma

chronische bronchitis

longemfyseem

hooikoorts

COPD

Astma

COPD

Long-emfyseem

Gezonde luchtwegen

Gezonde longblaasjes

COPD

Astma

Bronchitis

Longemfyseem

verzamelnaam voor longziekten

meer slijmvorming door ontstekingen 

vernauwing van de luchtwegen

kapotte longblaasjes