§6.4 Evenwichtsvoorwaarde

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leg uit wat is een chemisch evenwicht is

"De reactiesnelheid van de reactie naar rechts en links is gelijk als er chemisch evenwicht is."

1. Waar
2. Niet waar

Welke reactie verloopt het snelst op tijdstip t1?

1. Heengaande reactie
2. Teruggaande reactie

"Als een reactie het evenwicht heeft bereikt, veranderen de concentraties van de stoffen niet meer."

1. Waar
2. Niet waar

"Concentraties van alle stoffen zijn gelijk in evenwicht."

1. Waar
2. Niet waar

"Hoeveelheden van alle stoffen zijn gelijk in evenwicht."

1. Waar
2. Niet waar

Sleep de punten voor de reactie naar het juiste vak.

H​2​​(g)+I​2​​(g)⇆2 HI(g)

N​2​​(g)+3 H​2​​(g)⇆2 NH​3​​(g)

Ca(OH)​2​​(s)⇆Ca​2+​​(aq)+2 OH​−​​(aq)

Heterogeen

Homogeen

Doelen

• Je kunt een evenwichtsvoorwaarde opstellen aan de hand van een evenwichtsreactie
• Je kunt de evenwichtsconstante berekenen
• Je kunt  uitleggen welke factoren de evenwichtsvoorwaarde beïnvloeden

Geef de (evenwichts)reactie van de vorming van ammoniak uit stikstof en waterstof. Neem deze ook over op papier

Concentratiebreuk

• Metingen waarbij een verband is tussen de beginstoffen en de reactieproducten
• Concentratiebreuk bij een evenwicht
• Product van de reactieproducten delen door het product van de beginstoffen
• Coëfficiënten worden een exponent in de vergelijking

Evenwichtsconstante

• Concentraties bij evenwicht worden ingevuld blijft de uitkomst altijd gelijk.
•  evenwichtsconstante K = Qc
• Alleen stoffen in de breuk die kunnen variëren in concentratie

Welke van de onderstaande fasen zijn variabel in concentratie?

1. s
2. l
3. g
4. aq

Evenwichtsvoorwaarde

Voor een algemene reactie geldt:

m A + n B           q C + r D 

Mits alle stoffen in gasfase of opgeloste fase voorkomen

K is een constante en heeft geen eenheid.

1. 
2. 
3. De juiste evenwichtsvoorwaarde staat er niet bij.

Geef de evenwichtsvoorwaarde van de volgende reactie:
N2O4 (g) <-- --> 2 NO2 (g)

K berekenen

• Van een evenwicht maak je eerst de reactievergelijking.
• De coëfficiënten geven de molverhouding aan! 
• Daarna maak je een omzettingstabel 
• Vanuit de omzettingstabel kun je de concentraties invullen
• Vervolgens maak je de concentratiebreuk
• Vul de concentraties in, en bereken de K.

Voorbeeldopgave 4

In een reactievat van 10,0 L worden bij een bepaalde temperatuur en druk 2,0 mol stikstof en 4,0 mol waterstof gebracht. Na het instellen van het evenwicht blijkt er 1,0 mol ammoniak zijn ontstaan.

1. Maak de reactievergelijking (eventueel al de evenwichtsvoorwaarde als je dat makkelijker vindt)
2. Maak een omzettingsschema. Zie volgende dia voor het voorbeeld.
3. Bereken de concentraties en vul ze in de evenwichtsvoorwaarde in
4. Bereken K 
5. Controleer je significantie

Omzettingsschema (BOE)

Ingevuld BOE schema

Omdat er 1,0 mol ammoniak ontstaat kun je uit de verhouding aflezen hoeveel stikstof en hoeveel waterstof er hebben gereageerd. 

Vervolgens zijn de concentraties uit gerekend door het aantal mol te delen door het volume

Evenwichtsvoorwaarde

Voorspel wat er gebeurd wanneer je de temperatuur verhoogd bij een evenwichtsreactie.

Wat gebeurd er met het evenwicht wanneer je het reactieproduct weghaalt?

IJzer(III)fluoride lost op in water. Geef de reactievergelijking en de evenwichtsvoorwaarde.

In een vat van 1,0 L wordt 14 mmol waterstofjodide gas gebracht. Er stelt zich een evenwicht in waarbij er waterstof en jooddamp ontstaat. Na het instellen van het evenwicht is er nog 6,0 mmol waterstofjodide over.
Bereken de evenwichtsconstante.

0

0

Zelf oefenen

In een vat van 5,0 L brengt men 0,60 mol 

stikstof en 1,60 mol waterstof. Bij evenwicht

blijkt er 0,70 mol ammoniak te zijn gevormd.

Bereken de concentraties (in mol/L) van

alle stoffen bij evenwicht.

Bereken daarna de evenwichtsconstante

Werk de opgave uit op papier.

Uitwerking

stap 1  RV                                                                                3 H₂     +    N₂    <=> 2 NH₃

stap 2 BOEM-tabel

stap 3 gegevens invullen

TIP: kijk goed naar de 

eenheden en gebruik

de juiste rij!

	H 2	N 2	NH 3
B egin	1,60	0,60	0
O mzetting
E venwicht			0,70
M olariteit

Uitwerking

stap 4 bereken omzetting.                                          3 H₂       +   1  N₂    <=> 2 NH₃

begin met de stof

waarvan je de hoeveel-

heid weet bij begin en

evenwicht. Gebruik de

molverhouding om de

omzetting van de andere

stoffen te berekenen.

	H 2	N 2	NH 3
B egin	1,60	0,60	0
O mzetting	-1,05	-0,35	+0,70
E venwicht			0,70
M olariteit

Uitwerking

stap 5 Antwoord geven

Bereken de hoeveel-

heden bij evenwicht.

Dit is je antwoord in mol.

Er wordt gevraagd om

concentratie (in mol/L =

Molariteit), dus je moet 

nog delen door het 

volume (5,0 L).

	H 2	N 2	NH 3
B egin	1,60	0,60	0
O mzetting	-1,05	-0,35	+0,70
E venwicht	0,55	0,25	0,70
M olariteit	0,11	0,05	0,14

Uitwerking

stap6: Evenwichtsconstante
uitrekenen. (ps de haken
moeten natuurlijk vierkant
zijn.)

 

K= 2,9 x 10² 

	H 2	N 2	NH 3
B egin	1,60	0,60	0
O mzetting	-1,05	-0,35	+0,70
E venwicht	0,55	0,25	0,70
M olariteit	0,11	0,05	0,14

K=​(H​2​​)​3​​⋅(N​2​​)​​(NH​3​​)​2​​​​

Ik kan verder met oefenen

😒🙁😐🙂😃